بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - «آرمان ملی» برای پاسخ به این سوالات با قاسم محبعلی، تحلیلگر روابط بین الملل گفت وگو کرده است. محبعلی معتقد است:« نتانیاهو به دنبال این است که اقداماتی انجام بدهد که توسط رئیس جمهور بعدی آمریکا که احتمالا ترامپ باشد مورد حمایت و حتی تقویت قرار بگیرد. این در حالی است که ترامپ مدعی شده اگر رئیس جمهور بود به برخی تأسیسات ایران حمله می کرد تا مانع از حمله ایران به اسرائیل شود.
در چنین شرایطی مسئولان جمهوری اسلامی باید چشم اندازی را پیش بینی کنند که ترامپ در آمریکا به قدرت برسد و با نتانیاهو همکاری کند و از وی حمایت کند و اسرائیل نیز همچنان به رویکردی که در منطقه در پیش گرفته ادامه بدهد.به هر حال گزینه مطلوب برای نتانیاهو این است که ترامپ روی کار بیاید و بر خلاف بایدن که تمایلی به جنگ نشان نمی داد رویکرد دیگری در پیش بگیرد و زمینه های تشدید درگیری با ایران را به وجود بیاورد». در ادامه ماحصل این گفت وگو را می خوانید.
*پس از حمله ایران به اسرائیل گمانه زنی های متعددی درباره واکنش احتمالی اسرائیل نسبت به حمله ایران وجود دارد. به نظر شما با توجه به قطعی بودن پاسخ ایران به واکنش احتمالی اسرائیل نتانیاهو در چنین شرایطی چه تصمیمی خواهد گرفت؟
واقعیت این است که قرائن و شواهد نشان می دهد که واکنش اسرائیل به ایران نسبت به حمله موشکی هفته گذشته قطعی به نظر می رسد. با این وجود اینکه اسرائیل قصد داشته باشد در چه سطح و چه مکانی نسبت به ایران واکنش نشان بدهد موضوعی است که هنوز درباره آن تردید وجود دارد. در حمله موشکی اولی که ایران به اسرائیل داشت نوع واکنش اسرائیل به شکلی بود که ایران ناچار به واکنش بعدی نشد اما با ترور هنیه و سید حسن نصرالله شرایط تغییر کرد.البته شرایط امروز نسبت به حمله اول ایران متفاوت شده و به نظر می رسد اسرائیل واکنش متفاوتی نشان خواهد داد. در صورتی که واکنش اسرائیل به شکلی باشد که ایران ناچار به واکنش بعدی باشد باید منتظر یک جنگ تمام عیار در منطقه باشیم.
*برخی رسانه ها عنوان می کنند احتمال حمله اسرائیل به تأسیسات نفتی و هسته ای و حتی ترور فرماندهان نظامی وجود دارد.در چنین شرایطی کدام گزینه محتمل تر به نظر می رسد؟
ترور فرماندهان نظامی مدت هاست در دستور کارر اسرائیل قرار داشته و این رژیم فرماندهان زیادی را در سوریه و لبنان ترور کرده است.به تازگی نیز اسرائیل مدعی شده به جلسه ای از فرماندهان لبنانی حمله کرده که یکی از فرماندهان ایرانی نیز در آن حضور داشته است.در این اتفاق در تهران و درباره ترور هنیه و برخی از دانشمندان هسته ای نیز رخ داده است. به همین دلیل ترور افراد مدت هاست که در دستور کار اسرائیل قرار دارد. نکته دیگر احتمال حمله به تأسیسات هسته ای است که با توجه به قوانین بین المللی که در این زمینه وجود دارد بعید به نظر می رسد اسرائیل دست به چنین کاری بزند.براساس توافقات بین المللی که بین کشورهای جهان منعقد شده حمله به تأسیسات نظامی کشورهای مختلف به دلیل پیامدهای انسانی که ممکن است به وجود بیاورد ممنوع است. به همین دلیل جامعه بین المللی باید به اسرائیل فشار وارد کند که دست به چنین کاری نزد و از سوی دیگر نیز ایران باید هشدارهای لازم را به طرف مقابل بدهد که چنین فاجعه ای رخ ندهد.نکته دیگر اینکه اگر اسرائیل قصد داشته باشد به تأسیسات نفتی ایران حمله کند باید به این نکته توجه کند که در چنین شرایطی واکنش بعدی ایران قطعی خواهد بود و ایران حملات گسترده تری را علیه اسرائیل انجام خواهد داد که سبب بروز جنگی تمام عیار در منطقه خاورمیانه خواهد شد.من فکر نمی کنم آمریکا به چنین وضعیتی حداقل تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا علاقه مند باشند.
*آیا نتانیاهو روی پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا حساب بازکرده که همچنان به دنبال ادامه ماجرا جویی علیه ایران است؟
قطعأ چنین اتفاقی رخ داده و نتانیاهو به دنبال این است که اقداماتی انجام بدهد که توسط رئیس جمهور بعدی آمریکا که ترامپ باشد مورد حمایت و حتی تقویت قرار بگیرد. این در حالی است که ترامپ مدعی شده اگر رئیس جمهور بود به برخی تأسیسات ایران حمله می کرد تا مانع از حمله ایران به اسرائیل شود.در چنین شرایطی مسئولان جمهوری اسلامی باید چشم اندازی را پیش بینی کنند که ترامپ در آمریکا به قدرت برسد و با نتانیاهو همکاری کند و از وی حمایت کند و اسرائیل نیز همچنان به رویکردی که در منطقه در پیش گرفته ادامه بدهد.به هر حال گزینه مطلوب برای نتانیاهو این است که ترامپ روی کار بیاید و بر خلاف بایدن که تمایلی به جنگ نشان نمی داد رویکرد دیگری در پیش بگیرد و زمینه های تشدید درگیری با ایران را به وجود بیاورد.
موضوع حمایت از اسرائیل برای آمریکا یک موضوع نهادینه شده،استراتژیک و راهبردی است و تفاوتی نمی کند که چه دولت و با چه رویکردی در آمریکا قدرت را در اختیار داشته باشد. با این وجود جمهوری خواهان رابطه نزدیک تری با نتانیاهو دارند و ترامپ نیز در صورتی که به قدرت برسد حمایت بیشتری از وی خواهد کرد. این در حالی است که دولت های دموکرات در آمریکا اعم از دولت اوباما،بایدن و یا هریس در صورت که در انتخابات آینده به پیروزی برسد با نتانیاهو با چالش مواجه هستند
*در صورتی که این اتفاق رخ ندهد و خانم هریس در انتخابات به پیروزی برسد چه شرایطی به وجود خواهد آمد؟
تفاوت زیادی بین ترامپ و هریس در این ماجرا وجود ندارد. در صورتی که خانم هریس به قدرت برسد این احتمال وجود دارد که دموکرات ها همین رویکردی که در دولت بایدن در پیش گرفتند در پیش بگیرند و به صورت کج دار و مریز با ایران رفتار کنند. در چنین شرایطی دولت جدید آمریکا تلاش می کند در ابتدا متحدان ایران را از بازی خارح کند و سپس با ایران مقابله کند.نکته دیگری که در این زمینه وجود دارد این است که کشورهای غربی نیز در صورتی که تنش بین ایران و اسرائیل افزایش پیدا کند در کنار اسرائیل خواهند بود. این وضعیت به خصوص درباره کشورهایی مانند آلمان،فرانسه،انگلیس و ناتو وجود خواهد داشت.در نتیجه کشورهای غربی به شکلی رفتار خواهند کرد که در نهایت در کنار اسرائیل قرار خواهند داشت. این وضعیت تا حدود زیادی درباره اسرائیل نیز وجود دارد. در شرایط کنونی کشورهای منطقه نسبت به تنش بین ایران و اسرائیل اعلام بی طرفی می کنند که این بی طرفی بیشتر به سود اسرائیل است تا ایران. به هر حال در صورتی که تنش بین ایران و اسرائیل افزایش پیدا کند کشورهای غربی و به خصوص آمریکا از پایگاه هایی که در این کشورها داردعلیه ایران استفاده خواهد کرد. موضوع حمایت از اسرائیل برای آمریکا یک موضوع نهادینه شده،استراتژیک و راهبردی است و تفاوتی نمی کند که چه دولت و با چه رویکردی در آمریکا قدرت را در اختیار داشته باشد. با این وجود جمهوری خواهان رابطه نزدیک تری با نتانیاهو دارند و ترامپ نیز در صورتی که به قدرت برسد حمایت بیشتری از وی خواهد کرد. این در حالی است که دولت های دموکرات در آمریکا اعم از دولت اوباما،بایدن و یا هریس در صورت که در انتخابات آینده به پیروزی برسد با نتانیاهو با چالش مواجه هستند.در واقع دولت نتانیاهو موضوع ویژه ای برای دولت ها در آمریکا به شمار می رود.در شرایط کنونی اگر هر حمله ای به اسرائیل شود هر دولتی که در آمریکا روی کار است از اسرائیل حمایت خواهد کرد و این وضعیت درباره ایران نیز وجود دارد.حتی اگر متحدان آمریکا یعنی کشورهایی مانند مصر،عربستان و اردن نیز به اسرائیل حمله کنند آمریکا با آنها وارد جنگ خواهد شد.
*پس از حمله موشکی ایران به اسرائیل آقای پزشکیان به قطر و آقای عراقچی به لبنان سفر کردند.آیا ایران به دنبال این است که مسیر تنش را از درگیری نظامی به سمت دیپلماسی تغییر جهت بدهد؟
برخی مسائل باید از مسیر دیپلماسی عبور کند و به همین دلیل ایران نیز از این مسیر استفاده می کند. البته شرطی که آقای عراقچی مبنی بر همزمانی آتش بس در غزه و لبنان مورد پذیرش طرفین قرار نخواهد گرفت.به هر حال ایران در شرایطی قرار گرفته بود که ناگزیر به واکنش بود. این در حالی است که فضایی که پیرامون ایران شکل گرفته بود نیز در این تصمیم بی تأثیر نبود.