بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - تین نیوز |
خط آهن شلمچه-بصره به منظور اتصال ریلی دو کشور ایران و عراق، با انتظار 50 ساله همراه بوده که در چند سال اخیر، با پیگیری مسئولان هر دو کشور روندی خوبی در پیش گرفته است.
به گزارش تین نیوز به نقل از فارس، تجارت ایران و عراق از سال 2004 تا 2024، روند نسبتا صعودی داشته است و حتی تجارت دوجانبه 10 میلیارد دلاری را تجربه کرده است.
بنا به اظهار کارشناسان، انتظار می رود با تکمیل خط ریلی شلمچه-بصره روند تسهیل مسیر ارتقای تجارت فعلی به هدف تجارت 30 میلیارد دلار بین دو کشور اتفاق بیفتد.
راه آهن شلمچه-بصره می تواند مردم دو ملت را از مبدأ مشهد، تهران و قم به طور مستقیم تا کربلای معلی منتقل کند که طبق اظهارات یونس الکعبی، مدیرکل راه آهن عراق، انتقال سالانه بیش از 3 میلیون زائر به عتبات عالیات از مسیر این خط ریلی در اهداف اولیه برنامه ریزی شده است.اتصال خط آهن شلمچه-بصره به منظور برقراری ارتباط ریلی میان ایران و عراق به سال های پیش از انقلاب اسلامی برمی گردد.
در آن زمان، طرح هایی برای ساخت پل روگذر بر روی اروند وجود داشت. تکمیل این خط آهن و اتصال آن به شبکه ملی راه آهن ایران، به لحاظ مسافری، باری و همچنین ژئوپلیتیکی برای ایفای نقش هاب ترانزیتی در اوراسیا اهمیت دارد.علاوه بر این، کاهش بار ترافیکی جاده ها (هر قطار معادل 60 تا اتوبوس است)، صرفه جویی در سوخت و کاهش تصادفات جاده ای، جابه جایی سالانه بیش از 20 میلیون تن کالا، اتصال کریدورهای بین المللی از طریق ایران به دریای مدیترانه و در نهایت دسترسی ایران به بازار کشورهای سواحل مدیترانه و شمال آفریقا، از جمله مزایای راهبردی راه اندازی راه آهن شلمچه-بصره خواهد بود.
از طرفی، عراق از دسترسی بهتر به بازارهای کشورهای آسیای مرکزی، افغانستان و آذربایجان از طریق ارتباط ریلی خود به ایران بهره خواهد برد. راه آهن جنوب عراق که در حال حاضر بیش از 6 میلیون تن بار را حمل می کند، می تواند تبادل کالا را پس از تکمیل اتصال ریلی ایران و عراق به بیش از 20 میلیون تن در سال افزایش دهد.
مهدی محمدی، کارشناس ترانزیت عنوان کرد راه آهن شلمچه-بصره می تواند به عنوان پایه ای برای تمرکز بر همکاری های اقتصادی با همسایگان، تقویت روابط تجاری و غیرتجاری با عراق، برقراری ارتباط میان کشورهای آسیای مرکزی و کشورهای حاشیه دریای مدیترانه و شمال آفریقا، افزایش تجارت دوجانبه کشورهای ذینفع و همچنین ارتقای وزن ژئوپلیتیک ایران در سطح بین المللی عمل کند.
سودانی، نخست وزیر عراق، روز گذشته طی سفر یک روزه به تهران با رئیس جمهور ایران و سایر وزرا دیدار کرد و در خصوص روابط دوجانبه در ابعاد مختلف آن اعم از اقتصادی، توسعه و همچنین در زمینه های اجتماعی و فرهنگی و دینی، توافق نامه ها و یادداشت های تفاهم بین دو کشور بحث و گفت وگو صورت گرفت.
وی اظهار کرد طرح ها و پروژه هایی را با هم شروع کردیم و پیگیر اجرایی شدن کامل آن ها هستیم از جمله موضوع اتصال خط آهن شلمچه- بصره، شهرک های اقتصادی در مرز دو کشور، ایجاد راه های زمینی برای تسهیل تبادل تجاری بین دو کشور و کشورهای منطقه و گسترش روابط بین دو کشور برای تحقق منافع مشترک.
تفاهم احداث خط ریلی شلمچه-بصره از اوایل دهه 90 شمسی صورت گرفته و با روند پرفراز و نشیب در سال های پس از آن روبه رو بوده است. این مسیر ریلی 32 کیلومتری شامل دو بخش ریل مسطح و یک پل بازشونده بر روی اروند است که کار مطالعات اجرایی و طراحی سازه پل توسط شرکت ایرانی مجری پروژه صورت پذیرفته است.
برای اجرای راه آهن شلمچه-بصره پروژه هایی از جمله مین روبی 16 کیلومتر از مسیر (تا تاریخ 18 فروردین 1403، عملیات مین روبی بیش از دو کیلومتر در خاک عراق و یک و نیم کیلومتر در خاک ایران پیشرفت داشته است)، ساخت پل بازشو 880 متری بر روی اروند، تکمیل و توسعه پایانه مرزی شلمچه (تاکنون به علت عدم واگذاری زمین، امکان شروع عملیات اجرایی این پایانه مرزی میسر نبود که توافقاتی بین دو کشور در چند ماه اخیر در این رابطه صورت گرفت)، تملک اراضی در ایران و عراق و تامین سرمایه پروژه های مذکور نیازمند پیگیری و اقدام هستند.
سرمایه مورد نیاز کل این پروژه 170 میلیون دلار برآورد شده است. تعهد 5 میلیون دلاری ایران برای رفع موانع و هزینه 215 میلیارد دینار عراق در کنار سایر تعهدات طرف عراقی به مانند تأمین و آزادسازی اراضی به تفاهم طرفین رسیده است و در لایحه بودجه 1403، 40 میلیارد تومان برای کمک به طرح احداث راه آهن شملچه-بصره پیش بینی شده است.نکته قابل توجه این است که تمام هزینه های پرداختی از سوی طرف ایرانی جنبه موقت دارد و توسط عراق بازپرداخت خواهد شد. طرف عراقی تملک اراضی موردنیاز این پروژه را انجام داده ‎است.
حسن کریم نیا، کارشناس حمل ونقل و ترانزیت عنوان کرد اتصال کریدورهای بین المللی از طریق ایران به دریای مدیترانه، می تواند کریدورهای بین المللی دیگر را نیز از دو مسیر شمال شرق (گذرگاه اینچه برون و سرخس) و جنوب شرق (چابهار و سایر بنادر جنوبی ایران) به دریای مدیترانه متصل نماید.وی ادامه داد: انتظار می رود فرزانه صادق مالواجرد، وزیر راه وشهرسازی دولت چهاردهم، با ارائه برنامه اجرایی تکمیل خط ریلی شلمچه-بصره، طلسم نیم قرن انتظار برای اجرای راه آهن شلمچه-بصره را بشکند.