بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - تین نیوز |
ایران به عنوان یک شاهراه ترانزیتی در تجارت جهانی دارای تاریخی چند هزار ساله بوده که در حال حاضر چین در تلاش است تا این مسیر را با ابتکار کمربند-راه (BRI) دوباره احیا کند.
به گزارش تین نیوز به نقل از فارس؛ پس از آغاز جنگ روسیه و اوکراین، مسیرهای کریدور شرق-غرب دچار تحولاتی شدند که برای بعضی از کشورها منفعت و برای بعضی دیگر، خسارت به همراه داشت.
مسیر شمالی چین-اروپا، مسیری که چین را از طریق روسیه به اروپا وصل می کرد، با تحریم های اتحادیه اروپا دچار اختلال شد.
پس از آن، با توجه به همسایگی چین با قزاقستان و مراودات ترانزیتی قبلی، قزاقستان به هاب ترانزیتی چین تبدیل شد به طوری KTZ، راه آهن قزاقستان، در سال 2024 میلادی اعلام کرد که به دلیل شلوغی بیش از حد گذرگاه های مرزی قزاقستان و چین، ممنوعیت تردد کانتینرهای ورودی را چندین مرتبه در گذرگاه دوستیک تمدید کرد.
با توجه به آن که حمل زمینی و یکپارچه کالا به خصوص ریلی، برای بازرگانان اهمیت ویژه ای داشته و امنیت بالاتری نسبت به حمل ونقل دریایی دارد، ایران می تواند با مسیر شرق-غرب عبوری از خاک خود، دور زننده بی ثباتی های سیاسی برای کالاهای چینی به ویژه مقابله با تنش های دریایی در تنگه مالاکا و دریای چین جنوبی با آمریکا و متحدان آن باشد.
از طرفی، این کریدور عبوری از مسیر ایران که می تواند به همکاری کشورهایی همچون قزاقستان، ازبکستان و ترکمنستان صورت بگیرد، در رقابت با مسیر میانی کریدور شرق-غرب (ترانس کاسپین)، ظرفیت پایین این مسیر، عبور از دریا و افزایش تخلیه و بارگیری و همچنین افزایش زمان و هزینه انتقال کالا را جبران کند و از ثبات سیاسی بالاتری برخوردار است که نیازمند همکاری چندجانبه میان ایران، کشورهای مذکور و چین است.
کارشناسان معتقدند این مسیر علاوه بر حمل ونقل زمینی یکپارچه، عبور از تعداد کشورهای کمتر و ایجاد فضای امن تر برای بازرگانان را در اختیار ذینفعان این کریدور قرار می دهد.
کمیسیون مشترکی با کشورهای چین، قزاقستان، ترکمنستان و ترکیه با محوریت ایران، می تواند کریدور شرق-غرب عبوری از ایران را احیا کند و احتمالا ترکیه نیز در دسترسی ریلی به اروپا، به دلیل حضور در زنجیره ارزش چین-اروپا و برخورداری از مزایای سیاسی و اقتصادی آن، امکان اعمال قدرت کمتری خواهد داشت و احتمالا وقایعی همچون برداشتن معافیت مالیاتی سوخت کامیون های ایرانی که در دی ماه سال جاری رخ داد، کمتر اتفاق بیفتد.
حسن زیودار، مدیرکل راه آهن شمال شرق 2، اعلام کرد که پیرو تفاهم نامه و توافقات راه آهن ایران با راه آهن های چین، قزاقستان و ترکمنستان، قطارهای کانتینری چین ایران و بالعکس به لحاظ تعرفه ترجیحی و تخفیف مناسب و تضمین سیر 15 روزه از شرقی ترین نقاط چین تا ایران (ایستگاه نیک پسندی)، فرصت مناسبی برای صنایع، کارخانجات، تجار و بازرگانان فراهم شده است.
وی تصریح کرد: در همین راستا، (17 دی 1403)، قطار کانتینری چین شامل 39 واگن، حامل 49 کانتینر قطعات خودرو به وزن کل 737 تن از مبدا ژیان گوجی گونگ چین از مرز اینچه برون وارد ایران شد. این قطار کانتینری بعد انجام کارهای اداری و گمرکی، از مرز اینچه برون به مقصد ایستگاه جلفا اعزام شد.
حسن کریم نیا، کارشناس حمل ونقل و ترانزیت عنوان کرد با احیای کریدور شرق-غرب عبوری از ایران، ظرفیت ترانزیت 30 میلیون تنی در اختیار ایران قرار می گیرد.
موقعیت جغرافیایی ایران در این طرح تجاری بزرگ غیرقابل انکار است؛ زیرا دسترسی چین به بازارهای اروپا، آمریکا، آفریقا و غرب آسیا عمدتاً از طریق دریا صورت می گیرد که علاوه بر مسافت طولانی و زمان بر بودن، ریسک های امنیتی نیز به همراه دارد.
کریم نیا ادامه داد: با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران، امکان حمل ونقل ریلی یکپارچه بین چین و اروپا و احتمال همگرایی بیشتر چین و ایران پس از روی کار آمدن ترامپ، زمینه های همکاری ایران و چین در موضوعات مختلف از جمله کریدور شرق-غرب را فراهم کرده است. فعال سازی مسیر جنوبی که از خاک ایران عبور می کند، باید در دستور کار مسئولان مربوطه قرار گیرد که پیشگامان این فعالیت تجاری، بلاشک بخش های غیردولتی کشورهای ذینفع هستند.