بزرگنمايي:
ایرانیان جهان - به گزارش جماران، وال استریت ژورنال نوشت: «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا، در جریان کارزار انتخاباتی خود بر کاهش نقش این کشور در عرصه بین‌المللی تأکید داشت. اما از زمان ورود به کاخ سفید، دیدگاه‌هایی را مطرح کرده که در بسیاری موارد بیشتر به توسعه‌طلبی شباهت دارد تا انزواطلبی.
«ترامپ» روز سه‌شنبه در اظهاراتی که بازتاب گسترده‌ای در سطح جهان داشت، اعلام کرد که ایالات متحده باید کنترل بلندمدت نوار غزه را در دست بگیرد.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
او پیشنهاد داد که فلسطینی‌ها به مناطقی دیگر منتقل شوند تا این منطقه در روند بازسازی به «ریویرای خاورمیانه» تبدیل شود.
در واکنش به این اظهارات، وزیر امور خارجه، «مارکو روبیو»، در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «ترامپ غزه را دوباره زیبا خواهد کرد.»
اعلامیه روز سه‌شنبه نشان‌دهنده تغییر چشمگیری در مواضع «ترامپ» بود؛ کسی که به گفته یکی از مشاوران قدیمی‌اش در دوره نخست ریاست‌جمهوری خود خاورمیانه را «خون و شن» توصیف می‌کرد، اکنون پیشنهاد بازسازی غزه را مطرح کرده است؛ روندی که به گفته دستیارانش می‌تواند بین 10 تا 15 سال طول بکشد. دو مقام دولت «ترامپ» اعلام کردند که ایده کنترل غزه به‌تازگی شکل گرفته و رئیس‌جمهور آن را در روزهای اخیر با دستیاران و متحدان نزدیکش در میان گذاشته است. به گفته مقام‌های دولتی مرتبط با مسائل خاورمیانه، این پیشنهاد تنها در میان افراد نزدیک به «ترامپ» مطرح شده بود. مقام‌هایی که خارج از حلقه داخلی او قرار داشتند، حتی در جریان برنامه‌ریزی‌های چندروزه برای دیدار با نخست‌وزیر اسرائیل، «بنیامین نتانیاهو»، از وجود چنین ایده‌ای بی‌اطلاع بودند.
حامیان وفادار ترامپ هم شگفت‌زده شدند پیشنهاد «ترامپ» حتی برخی از وفادارترین و تأثیرگذارترین حامیان او در جامعه یهودیان را شگفت‌زده کرد. یکی از حامیان مالی قدیمی «ترامپ» و طرفدار سرسخت اسرائیل که سال‌ها برای او کمک‌های مالی جمع‌آوری کرده است، این ایده را «دیوانه‌وار» توصیف و نسبت به امکان اجرای آن ابراز تردید کرد. او تأکید کرد که چنین سیاستی احتمالاً بیش از یک سال زمان می‌برد و وجود متغیرهای ناشناخته فراوان، اجرای بی‌دردسر آن را دشوار می‌کند.
«بنیامین نتانیاهو» نیز در یک کنفرانس خبری مدعی شدکه یکی از اهداف اصلی او اطمینان از این موضوع است که غزه دیگر به پناهگاهی برای تروریست‌ها تبدیل نشود. او افزود: «ترامپ این مفهوم را به سطحی بسیار بالاتر ارتقا داده است.» «نتانیاهو» در پایان تأکید کرد: «این طرح می‌تواند تاریخ را تغییر دهد و قطعاً ارزش آن را دارد که با جدیت دنبال شود.»
سیاست «اول آمریکا» در سایه جاه‌طلبی‌های جهانی در حالی که «ترامپ» به دنبال گسترش نفوذ جهانی آمریکا است، همچنان بر سیاست «اول آمریکا» تأکید دارد؛ سیاستی که هدف آن تقویت تولید داخلی از طریق اعمال تعرفه‌های سنگین بر رقبای ایالات متحده است. او همچنین با این استدلال که دولت آمریکا منابع مالی زیادی را به خارج از کشور ارسال می‌کند، کمک‌های خارجی را مسدود کرده است.
جاه‌طلبی‌های جهانی: از گرینلند تا کانال پاناما با این حال، ماجرای غزه نشان‌دهنده قاطعیت «ترامپ» در مواجهه با دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش است. او با اتکا به اعتمادبه‌نفسی که از پیروزی قاطع در انتخابات نوامبر به دست آورده، این موفقیت را پشتوانه‌ای سیاسی برای پیشبرد تصمیماتی می‌داند که بر اساس غرایز شخصی‌اش اتخاذ می‌شوند. «ترامپ» پیش از این نیز اهداف بلندپروازانه‌ای را دنبال کرده است؛ از تلاش برای تصاحب گرینلند که از نظر راهبردی اهمیت زیادی دارد، گرفته تا ایجاد تنش‌هایی برای بازپس‌گیری کنترل کانال پاناما و حتی پیشنهاد الحاق کانادا به‌عنوان پنجاه‌ویکمین ایالت آمریکا. یکی از مشاوران رئیس‌جمهور در این باره گفته است: «در حالی که برخی ناظران تمایل «ترامپ» برای کنترل گرینلند، کانال پاناما و سایر مناطق را جدی نمی‌گیرند، اما او در این خصوص کاملاً مصمم و جدی است.»
ترامپ و نگاه تجاری به سیاست خارجی پیشنهاد «ترامپ» درباره غزه نشان می‌دهد که او بر تجربه طولانی خود به‌عنوان یک تاجر و توسعه‌دهنده املاک تکیه می‌کند و جهان را همچون بومی برای گسترش نفوذ آمریکا و تثبیت میراث سیاسی‌اش می‌بیند. در همین راستا، در حالی که «ترامپ» تلاش می‌کند از ممنوعیت تیک‌تاکِ متعلق به چین جلوگیری کند، پیشنهادی ارائه داده است که بر اساس آن ایالات متحده سهام مالکیت این شرکت را در اختیار بگیرد. او هنگام صحبت درباره جنگ اوکراین، علاوه بر ابراز تأسف از جان‌های از دست رفته، از جمله جان روس‌ها، به تخریب شهرهای زیبای این کشور نیز اشاره می‌کند.
شوک دیپلمات‌ها؛ تردید درباره جدیت طرح ترامپ برخی از دیپلمات‌های باسابقه از برنامه‌های «ترامپ» برای غزه شگفت‌زده شده‌اند. «دن شاپیرو»، سفیر پیشین آمریکا در اسرائیل در دوران دولت «اوباما»، می‌گوید: «این یک پیشنهاد جدی نیست. اگر قرار باشد چنین طرحی اجرایی شود، هزینه‌های هنگفت مالی و نیاز به اعزام گسترده نیروهای آمریکایی را به همراه خواهد داشت، آن هم بدون حمایت شرکای کلیدی منطقه.»
نشانه‌هایی از دیدگاه «ترامپ» درباره غزه، هم در محافل عمومی و هم در جلسات خصوصی، نمایان شده است. «ترامپ» در تاریخ 20 ژانویه، پس از ادای سوگند، در گفت‌وگو با خبرنگاران گفت: «می‌دانید، غزه جای جالبی است؛ موقعیتی فوق‌العاده دارد، کنار دریا، با بهترین آب‌وهوا. همه چیز عالی است. می‌توان کارهای زیبایی در آن انجام داد.» زمانی که یکی از خبرنگاران از او پرسید آیا در بازسازی غزه کمک خواهد کرد، «ترامپ» پاسخ داد: «شاید.»
«استیو ویتکاف»، توسعه‌دهنده املاک و مستغلات که «ترامپ» او را به‌عنوان نماینده ویژه خود در امور خاورمیانه منصوب کرده است، پس از بازدید از غزه به رئیس‌جمهور گزارش داد که این منطقه در پی حملات شدید اسرائیل عملاً غیرقابل سکونت شده است.
«تیلور بودوویچ»، یکی از مشاوران ارشد «ترامپ»، نیز پس از این اظهارات در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «کشتار باید متوقف شود، جنگ باید پایان یابد و باید به صلحی پایدار دست پیدا کنیم. به همین دلیل، ایالات متحده با اسرائیل همکاری خواهد کرد تا امنیت غزه را تأمین کرده و خانه‌ای پایدار برای مردم فلسطین فراهم کند.»
تجارت به سبک ترامپ؛ سیاست خارجی بر مبنای ارزش زمین اواخر تابستان، «ترامپ» در تماسی تلفنی با «بنیامین نتانیاهو» اظهار کرده بود که نوار غزه از نظر املاک و مستغلات منطقه‌ای ارزشمند است. به گفته فردی که مستقیماً در جریان این مکالمه بوده است، از او خواسته بود به این فکر کند که چه نوع هتل‌هایی می‌توان در آنجا ساخت. با این حال، او هیچ اشاره‌ای به تصرف این منطقه توسط آمریکا نکرده بود. همچنین، طبق گفته یکی از افراد حاضر در این گفتگو، «ترامپ» در پاییز امسال به «ولودیمیر زلنسکی»، رئیس‌جمهور اوکراین، گفته بود که اوکراین مکان مناسبی برای توسعه پروژه‌های املاک و مستغلات است و به‌ویژه از شهر اودسا به‌عنوان گزینه‌ای جذاب در این زمینه نام برده بود.
«ترامپ» در دوره نخست ریاست‌جمهوری خود استدلال مشابهی را برای «کیم جونگ اون»، رهبر کره شمالی، مطرح کرد و امیدوار بود که جذابیت ساخت هتل‌ها و پروژه‌های توسعه‌ای در سواحل این کشور بتواند او را به نابودی زرادخانه هسته‌ای‌اش ترغیب کند.
او اغلب درباره سیاست خارجی با اصطلاحات مرتبط با املاک و مستغلات صحبت می‌کند؛ همان‌طور که در یک مراسم جمع‌آوری کمک‌های مالی انتخاباتی اخیر، در اشاره به تصمیم خود در سال 2019 برای تأیید حاکمیت اسرائیل بر بلندی‌های جولان، چنین کرد. او در تابستان گذشته در مراسمی در نیویورک به حامیان مالی خود گفت: «خب، من موضوع بلندی‌های جولان را انجام دادم. می‌دانید، می‌گویند اگر از دیدگاه املاک و مستغلات به آن نگاه کنید، این منطقه 2 تریلیون دلار ارزش دارد. اما ارزش واقعی آن حتی بیشتر از این‌هاست.»
جرد کوشنر و تحلیل اقتصادی از بحران غزه «جرد کوشنر»، داماد «ترامپ»، که در دوره نخست ریاست‌جمهوری او مسئول سیاست‌های خاورمیانه بود، غزه را نیز از منظر توسعه‌ای ارزیابی کرده است. او در فوریه 2024 در گفت‌وگویی با یکی از اساتید دانشگاه هاروارد گفته بود که املاک ساحلی غزه «می‌تواند ارزش بسیار بالایی داشته باشد.» او افزود: «اگر به تمام پولی که صرف شبکه تونل‌ها و تسلیحات شده فکر کنید و تصور کنید این منابع به جای آن در حوزه آموزش یا نوآوری سرمایه‌گذاری می‌شد، می‌توانست چه دستاوردهای بزرگی به همراه داشته باشد.»
یک ماه پس از انتشار این اظهارات، «جرد کوشنر» منتقدان را به انتخاب گزینشی و ناعادلانه سخنانش متهم کرد و برای شفاف‌سازی، لینک ویدئوی کامل را منتشر کرد. او در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «من کاملاً به این دیدگاه پایبندم و معتقدم زندگی مردم فلسطین تنها زمانی بهبود خواهد یافت که جامعه بین‌المللی و خود شهروندان فلسطینی خواستار پاسخگویی از رهبرانشان شوند.»