بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - شرق /متن پیش رو در شرق منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
مطهره حیدری| در‌حالی‌که نوسانات شدید قیمت ارز زندگی میلیون‌ها ایرانی را تحت تأثیر قرار داده، استیضاح عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد، به موضوعی جنجالی تبدیل شده است. اما آیا این استیضاح واقعا برای بهبود اقتصاد است یا پشت پرده آن، بازی‌های سیاسی نهفته است؟
در‌حالی‌که مشکل نوسانات شدید قیمت ارز، کشور را در معرض چالش‌های اقتصادی قرار داده است، موضوع استیضاح عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد، به مسئله‌ای داغ و پیچیده تبدیل شده است. این مسئله به‌وضوح به تحولات اقتصادی و تصمیمات دولت مرتبط است. اما آیا دغدغه اصلی نمایندگان مجلس، مشکلات اقتصادی و معیشت مردم است یا مسائل دیگری در پس پرده این استیضاح نهفته است؟ در این میان، برخی از نمایندگان از‌ جمله محمدمنان رئیسی، نماینده قم، کاهش قیمت ارز را به پذیرش استیضاح همتی مرتبط می‌دانند. محمدمنان رئیسی در یادداشتی نوشت: «خبر استیضاح همتی باعث کاهش نرخ دلار شد و نشان داد ‌جامعه نیاز به آرامش دارد‌». او تأکید کرد‌ نمایندگان باید «آرامش مردم» را در نظر بگیرند و افزوده‌ هدف استیضاح لزوما سیاسی نیست.
 با‌این‌حال‌ در مقابل این دیدگاه، جعفرزاده ایمن‌آبادی، نماینده پیشین رشت و عضو کمیسیون برنامه و بودجه، به «شرق» گفت: «موضوع استیضاح همتی بیشتر به انتقام سیاسی شباهت دارد تا دغدغه واقعی مردم‌». او وضعیت اقتصادی را ناشی از مسائل ساختاری و تصمیمات اشتباه تیم اقتصادی دولت دانست و از رئیس‌جمهور خواست‌ «نظارت جدی‌تری» بر تصمیمات اقتصادی خود داشته باشد. ایمن‌آبادی معتقد است‌ بسیاری از افرادی که به استیضاح همتی دامن می‌زنند، هدف‌شان نه خدمت به مردم، بلکه «انتقام‌گیری» از دولت است. او در ادامه افزود: «واقعیت این است که وضعیت بودجه 1404، شرایط اقتصادی حاکم بر کشور و عدم توازن در تیم اقتصادی دولت از عوامل اصلی ایجاد این مشکل هستند.
تصمیماتی مانند تغییر ناگهانی نرخ ارز نیمایی از 28هزار‌و 500 تومان به 37‌هزار‌و 500 تومان و کاهش بودجه خرید کالاهای اساسی از 18 میلیارد دلار به 11 میلیارد دلار، شوک شدیدی به بازار وارد کرده‌ است. مقصران اصلی این وضعیت، تیم اقتصادی شامل وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه هستند‌ و این را نمی‌توان کتمان کرد». ایمن‌آبادی همچنین با اشاره به انگیزه‌های سیاسی پشت پرده استیضاح، گفت: «اگر هدف از استیضاح واقعا بهبود شرایط اقتصادی بود، باید در زمان‌های گذشته که مشکلات در دولت پیش آمد، نمایندگان واکنش نشان می‌دادند. حالا چرا وقتی‌ دولت در موقعیت حساس قرار گرفته، برخی به دنبال انتقام‌گیری سیاسی هستند؟ این رفتار به دغدغه‌ای برای مردم شباهت ندارد». این دیدگاه‌ها نشان می‌دهد ‌نظرات بسیار متفاوتی در‌باره استیضاح همتی وجود دارد. در یک طرف، گروهی به دنبال ایجاد تغییرات در دولت و بهبود شرایط اقتصادی از طریق استیضاح هستند و در طرف دیگر، تعدادی از نمایندگان بر این باورند‌ این اقدام بیشتر به‌نفع اهداف سیاسی و حزبی است تا دغدغه‌های اقتصادی و اجتماعی مردم. 
حسنعلی اخلاقی‌امیری، نماینده مشهد و کلات، نیز در گفت‌وگو با «شرق» به تصمیمات نادرست اقتصادی اشاره کرد و گفت: «آقای همتی در جلسات غیرعلنی مجلس، وعده کاهش فاصله نرخ ارز نیمایی و آزاد را دادند، اما نتیجه این تصمیمات ناگهانی، افزایش بی‌ضابطه نرخ ارز بود‌». او تأکید کر‌د گاهی اوقات تصمیمات اقتصادی، به‌ویژه در شرایط حساس، آثار معکوس بر بازارها دارد و این نشان‌دهنده ضعف در «مدیریت بحران» است. اخلاقی‌امیری ادامه داد: «در کشورهای دیگر، در شرایط مشابه، اگر یک تصمیم‌گیری‌ -حتی اگر عوامل متعددی در آن دخالت داشته باشند- به شکل مستقیم بر زندگی مردم تأثیر بگذارد، مسئول مربوطه استعفا می‌دهد. من بشخصه آقای همتی را دوست دارم، اما اگر جای ایشان بودم، برای ایجاد آرامش در جامعه و اقتصاد، خودم استعفا می‌دادم؛ به‌ویژه وقتی نرخ دلار بر تمام جنبه‌های زندگی مردم اثرگذار است». او افزود: «اگر جای ایشان بودم، هیچ مصاحبه‌ای انجام نمی‌دادم و برای حفظ امنیت روانی مردم‌ استعفا می‌دادم‌».
‌با توجه به تمام این گفته‌ها، آیا استیضاح همتی صرفا به دلیل مشکلات اقتصادی و تصمیمات اقتصادی دولت است یا اینکه برخی نمایندگان از این موقعیت برای تسویه‌حساب‌های سیاسی استفاده می‌کنند؟ به نظر می‌رسد ‌در میان نمایندگان مجلس، دلایل متفاوتی برای این اقدام وجود دارد؛ در‌حالی‌که گروهی از آنان نگران وضعیت معیشتی مردم و نوسانات ارزی هستند، عده‌ای دیگر احتمال می‌دهند در پس این استیضاح، دست‌های پنهان سیاسی قرار دارد.
در نهایت، تصمیم‌گیری درباره استیضاح همتی نه‌تنها به وضعیت اقتصادی، بلکه به سیاست‌های داخلی و رقابت‌های سیاسی نیز بستگی دارد. این موضوع نشان می‌دهد که مشکلات اقتصادی کشور پیچیده‌تر از آن چیزی است که به نظر می‌رسد و در پس تصمیمات کلیدی، ممکن است انگیزه‌های سیاسی و حزبی در جریان باشد.