بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - - تحولات اخیر در مواضع کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در قبال مذاکرات جاری ایالات متحده و ایران نشان‌دهنده تغییر قابل توجهی در رویکرد آنها است که از مخالفت با مذاکرات هسته‌ای ایران در زمان گفتگوهای برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) به حمایت محتاطانه از این مذاکرات تغییر کرده است.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
پیش از این، این کشورها به ویژه عربستان سعودی و امارات متحده عربی مخالف سرسخت هر گونه توافق هسته‌ای با ایران بودند و بر تحریم‌ها و اقدامات قهری تأکید داشتند. اما از آغاز مذاکرات غیرمستقیم در 12 آوریل 2025، این کشورها به حمایت محتاطانه از این روند پرداخته‌اند و امیدوارند که این مذاکرات بتواند تنش‌های منطقه‌ای را کاهش دهد. به گزارش ژئوپلتیک، کشورهای عربی در این مقطع به این نتیجه رسیده‌اند که کاهش تنش‌ها می‌تواند به نفع امنیت و ثبات منطقه‌ای باشد.
امارات متحده عربی در آغاز نقش مهمی در تسهیل ارتباطات بین ایالات متحده و ایران ایفا کرد و در مارس 2025 پیامی از رئیس‌جمهور ترامپ به ایران منتقل کرد. این اقدام نشان‌دهنده تلاش امارات برای حفظ روابط متوازن با ایالات متحده و ادامه دیپلماسی با ایران است. عمان نیز که همواره به عنوان یک میانجی دیپلماتیک شناخته می‌شود، نقش اساسی در تسهیل دور اول مذاکرات ایفا کرد. عمان به طور تاریخی در پیشبرد گفت‌وگوهای تهران و واشنگتن نقش داشته است و در مذاکرات جاری نیز همچنان نقش خود را حفظ کرده است. ژئوپلتیک گزارش کرده است که عمان همچنان یکی از بازیگران اصلی در فرآیند میانجیگری این مذاکرات است.
عربستان سعودی که قبلاً مخالف برجام بود، اکنون از مذاکرات ایالات متحده و ایران حمایت کرده است. این تغییر موضع تا حد زیادی به تحولات منطقه‌ای، به ویژه پس از بحران 7 اکتبر 2023، مربوط می‌شود. مقامات سعودی، از جمله وزیر دفاع خالد بن سلمان، علاقه‌مندی خود را به هماهنگی امنیتی منطقه‌ای و تقویت اعتماد از طریق گفت‌وگو ابراز کرده‌اند. این تغییر همچنین در واکنش عراق به مذاکرات دیده می‌شود، جایی که دولت عراق با توجه به فشارهای ایالات متحده، امیدوار است که این مذاکرات به نتیجه‌ای برسد که روابط این کشور را با ایالات متحده و ایران، به ویژه در حوزه انرژی، متعادل کند. ژئوپلتیک گزارش کرده است که عربستان سعودی و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس به این نتیجه رسیده‌اند که تقویت دیپلماسی به جای تشدید تنش‌ها می‌تواند منافع بیشتری برای آنها به همراه داشته باشد.
شورای همکاری خلیج فارس (GCC) نیز از میزبانی عمان در این مذاکرات استقبال کرده و دبیرکل آن، جاسم البدایوی، ابراز امیدواری کرده است که این مذاکرات به نتایج مثبتی منجر شود که امنیت و ثبات منطقه را تقویت کند. ترکیه نیز رویکرد مثبتی به این مذاکرات نشان داده است و تمایل خود را به حفظ روابط متوازن با ایالات متحده و ایران اعلام کرده است. به گزارش ژئوپلتیک، ترکیه در تلاش است تا نقش خود را به عنوان یک میانجی و بازیگر دیپلماتیک موثر در منطقه تقویت کند.
این تغییر رویکرد به حمایت از مذاکرات به عوامل مختلفی مربوط می‌شود، از جمله آگاهی فزاینده کشورهای عربی از خطرات ناشی از تشدید تنش‌ها با ایران. توافق دیپلماتیک ایران و عربستان سعودی در سال 2023 که توسط چین میانجیگری شد، تأکید بیشتری بر منافع گفت‌وگوها داشت. کشورهای عربی اکنون به این نتیجه رسیده‌اند که شکست در حل تنش‌ها از طریق دیپلماسی می‌تواند به درگیری‌هایی منجر شود که منافع اقتصادی و امنیتی آنها را تهدید کند. برخلاف مذاکرات برجام که در آن برخی کشورها احساس می‌کردند کنار گذاشته شده‌اند، در مذاکرات جاری این کشورها به خوبی از روند گفت‌وگوها مطلع شده‌اند. ژئوپلتیک گزارش کرده است که این کشورها اکنون با دیپلماسی هوشمندانه‌تری وارد میدان شده‌اند و به دنبال حفظ منافع خود در شرایط حساس کنونی هستند.
علاوه بر این، کشورهای عربی به ویژه عربستان سعودی، در سال‌های اخیر دیپلماسی فعال‌تری را در پیش گرفته‌اند و به جای مقابله، به دنبال حل سیاسی اختلافات هستند. حمایت شورای همکاری خلیج فارس از مذاکرات ایالات متحده و ایران منعطف شدن استراتژی این کشورها را به سمت گفت‌وگو و ثبات منطقه‌ای نشان می‌دهد، که نشان می‌دهد این کشورها به این نتیجه رسیده‌اند که ادامه تنش‌ها در نهایت برای آنها سودی نخواهد داشت. ژئوپلتیک گزارش کرده است که این تغییر رویکرد نشان‌دهنده تحول در استراتژی کشورهای حاشیه خلیج فارس است که به دنبال برقراری روابط دیپلماتیک پایدار و موثر با ایران هستند.