ایرانیان جهان - اعتماد /متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
حزب سیاسی تحت رهبری عمران خان عملا ممنوع‌الکار است، سخنرانی‌هایش از تلویزیون پخش نمی‌شود و خودش باید حداقل 14 سال در زندان باشد. اما همان‌طور که نتایج انتخابات پاکستان نشان می‌دهد، عمران خان قابل مهار نیست. کمیسیون انتخابات روز یکشنبه اعلام کرد نامزدهای مستقل وابسته به حزب تحریک انصاف، حزب تحت رهبری عمران خان بیشترین کرسی‌های پارلمانی را در انتخابات سراسری هفته گذشته به دست آوردند.
به نوشته سی‌ان‌ان، این یک پیروزی خیره‌کننده برای خان زندانی است که دو سال پیش از سمتش برکنار شد. حال یک ویدیوی ساخته شده توسط هوش مصنوعی از خان که توسط حزب تحریک و انصاف به اشتراک گذاشته شده و صدای خان را تقلید می‌کند، اندکی پس از پیروزی به میلیون‌ها دنبال‌کننده او گفت: «شما اعتماد من را حفظ کردید و مشارکت گسترده شما همه را حیرت‌زده کرد. اکنون قدرت محافظت از رای خود را نشان دهید.» تیم خان قبلا از هوش مصنوعی برای ایراد سخنرانی‌های او از پشت میله‌ها استفاده کرده است. موفقیت مستمر نامزدهای همسو با خان، لحظه‌ای لرزان در تاریخ پاکستان است: به گفته دستیاران خان، ارتش، نیرویی معمولا غیرقابل لمس که مدت‌ها در اوج قدرت در پاکستان بوده، بسیاری از هواداران و اعضای حزب نخست وزیر را سرکوب کرده است. به‌رغم اینکه حزب تحریک انصاف بیشترین کرسی‌ها را در پارلمان به دست آورده، سوالاتی در مورد اینکه دولت بعدی پاکستان چگونه خواهد بود، مطرح است.
بازار
![]()
هیچ یک از سه حزب اصلی کرسی‌های لازم برای اعلام اکثریت در پارلمان را به دست نیاورده‌اند و بنابراین به تنهایی قادر به تشکیل دولت نخواهند بود و مشخص نیست که چه کسی به عنوان نخست وزیر آینده انتخاب شود. نتایج همچنین بیش از سه روز پس از بسته شدن پایگاه‌های رای‌گیری اعلام شد که موجب شد تا حزب تحریک انصاف به تقلب در انتخابات متهم شود.
با این حال، شایان بشیر نواز، دبیر بخش اطلاعات حزب تحریک انصاف از استان پنجاب ادعا کرد که تحلیل انجام شده توسط این حزب حاکی از «اختلافات قابل توجه» در باب برخی کرسی‌های مجلس ملی است. او خواستار اعتراض مسالمت‌آمیز علیه نتایج اعلامی شد. رئوف حسام، یکی از رهبران ارشد حزب تحریک انصاف نیز گفت: «ما همه گزینه‌ها را برای اصلاح این اشتباه در اختیار داریم، همه گزینه‌های قانونی و همه گزینه‌های تعریف شده در قانون اساسی را لحاظ خواهیم کرد.» حال اگر نامزدهای مورد حمایت حزب تحریک انصاف موفق به تشکیل دولت شوند، پاکستان وارد دورانی بی‌سابقه خواهد شد، عصری که در آن حزب حاکم ظاهرا در تقابل با ارتش قرار دارد و رهبرش پشت میله‌های زندان است.
به گفته مدیحه افضل، عضو برنامه فارین پالیسی فعال در موسسه بروکینگز، «در حال حاضر شانس تعریف دولت تحت رهبری حزب تحریک انصاف اندک است.» از منظر این تحلیلگر، آنها باید به یک حزب پارلمانی بپیوندند و همچنین به دنبال ائتلاف باشند. این تحلیل در حالی ارایه شده که گروهی از ناظران می‌گویند، بسیاری از جوانان پاکستان؛ همان‌هایی که میانگین سنی‌شان تنها 22. 7 سال است، در مواجهه با بحران اقتصادی طولانی مدت، حزب تحریک انصاف خان را تغییری نسبت به سلسله‌های سیاسی نخبه می‌دانند. به باور این گروه، خان سال 2018 با حمایت ارتش به قدرت رسید، اما بعد از آنکه مورد بی‌اعتنایی ژنرال‌ها قرار گرفت، به جای عقب‌نشینی ایستاد و حتی همزمان با برکناری‌اش، شورش بی‌سابقه‌ای را رهبری کرد. با افزایش محبوبیت خان، دشمنان او، اعضای قدرتمند تشکیلات تحت حمایت ارتش نیز افزایش یافتند.
در شرایط کنونی، بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که رقیب دیرینه خان یعنی نواز شریف، نخست وزیر سابق و از نسل نخبگان خاندان شریف، یک‌بار دیگر سکان ریاست را بر عهده خواهد گرفت. حسین حقانی، سفیر و محقق سابق پاکستان فعال در موسسه هادسون در واشنگتن دی‌سی و آکادمی دیپلماتیک انور قرقاش ابوظبی گفت: «نتایج انتخابات نشان‌دهنده دلسردی جوانان پاکستانی از تشکیلات نظامی و سیاسی است.»
با این حال، بسیاری از رویدادهای آینده نامشخص باقی مانده و گمانه‌زنی‌ها در باب تشکیل دولت ائتلافی افزایش یافته است. بلاول بوتو زرداری، یکی دیگر از نامزدها و فرزند سلسله سیاسی دیگر، همصدا با شریف اعلام کرده‌اند که احزاب آنها برای ایجاد ثبات در پاکستان با یکدیگر همکاری خواهند کرد. همین گزاره موجب شده تا طرح ایجاد کابینه ائتلاف پررنگ‌تر شود. رخدادی که به باور حامیان خان می‌تواند زمینه‌ساز تنش‌های بیشتر شود. در همین راستا یکی از اعضای حزب تحریک انصاف با اشاره به تظاهرات ضد دولتی که در اوایل دهه 2010 در بسیاری از مناطق خاورمیانه گسترش یافت، گفت: «بدترین سناریو خشونت، سرکوب و واکنش متقابل مانند آن چیزی است که در مصر و در جریان بهار عربی رخ داد.» با وجود عدم قطعیت، تحلیلگران می‌گویند یک چیز واضح است. به گفته فهد همایون، استادیار علوم سیاسی و استادیار دانشکده نوبائر در دانشگاه تافتس، «قاطعیتی که مردم پاکستان نشان داده‌اند، ناگفته‌های بسیاری درباره سلامت دموکراسی دارد.» تحلیلگران معتقدند در حالی که اعتماد عمومی به نهادهای کشور در چند سال گذشته به وضوح در نوسان بوده، این انتخابات، با وجود تمام ایراداتش، ثابت کرده که بسیج سیاسی قابل توجهی حول موضوع نمایندگی وجود دارد.