چاپ

ایرانیان جهان - اقتصاد نیوز /متن پیش رو در اقتصاد نیوز منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
نتایج انتخابات شهرداری های ترکیه برای گروهی از ناظران حامل پیامی روشن بود، انگاری پایان عصر یکه تازی اردوغان فرا رسیده و رئیس جمهوری ترکیه باید مقدمات خروجش از میدان سیاست را فراهم کند، مقوله ای که فعلا یک فرضیه است.
در طول سال ها، مخالفان ترکیه در موضع ضعف قرار داشتند. حزب جمهوری خواه خلق تحت رهبری کمال کیلیچداراوغلو، به عنوان حزب اصلی اپوزیسیون در جذب بیش از 25 تا 30 درصد رأی دهندگان مشکلاتی جدی داشت.اما در انتخابات شهرداری ها معادلات تغییر کرد.حزب جمهوری خواه خلق صرفا در شهرهای بزرگی مانند آنکارا، ازمیر و استانبول شهرداری‌ها را عهده دار نشد، جایی که اکرم امام اوغلو، شهردار فعلی، نقشش را به عنوان پویاترین سیاستمدار ترکیه تثبیت کرده است. امروز حزب جمهوری خواه خلق هم صدا با سایر احزاب شهرداران حزب حاکم عدالت و توسعه (AKP) را در 15 حوزه شهری به شدت شکست دادند.
پایان یکه تازی اردوغان؟
فقط پنج سال پیش، رنگ نارنجی حزب عدالت و توسعه به طور کامل نقشه انتخابات محلی ترکیه در یک کمربند وسیع از شرق به غرب و در یک نوار باریک از شمال به جنوب در وسط آناتولی را پوشش می داد. اکنون لکه هایی نارنجی از این حزب به سختی به هم پیوسته و 15 استان که از شمال شرق تا بخش مرکزی امتداد دارد را در خود جای داده است. به نوشته فارین پالسی علی‌رغم تلاش‌های اردوغان برای تضعیف سیاستمداران کرد،رنگ بنفش به عنوان مشخصه حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها (DEM) حزب حامی کردها بر ربع جنوب شرقی آناتولی مسلط است. رنگ آبی حزب جنبش ناسیونالیست نیز به صورت هشت لکه متفاوت در سراسر چشم انداز ظاهر شده است. نتایج رای گیری انتخابات شهرداری های ترکیه غیرمنتظره بود. نه به این دلیل که حزب عدالت و توسعه قوی است. آنچه حاصل شد، نمایی از پوسته حزب با چشم اندازی قانع کننده از آینده ترکیه است. حزب عدالت و توسعه مدت هاست که از بین رفته است. در عوض، اردوغان و حزبش توانسته‌اند در ده‌ها سال گذشته پیروز شوند، زیرا سلطان به چهره ای اقتدارگرا و عمل‌گرا و زیرک تبدیل شده که از مطبوعات، دادگاه‌ها و رویه‌های پارلمانی برای سخت‌تر کردن رقابت برای مخالفان استفاده می‌کند. او همچنین علیه اپوزسیون به اهرم های خشونت امیز متوسل می شود.
این مسئله گواهی است بر قدرت سیاسی ترک‌ها و قدرت مستمر رویه‌های دموکراتیک ترکیه - بدون اینکه این کشور واقعاً واجد شرایط دموکراسی باشد – از همین رو مردم در روز انتخابات دسته‌جمعی بیرون آمدند تا مخالفت خود را با اردوغان و حزب عدالت و توسعه اعلام کنند. حداقل در حال حاضر، رای دهندگان ترک این ایده را تعدیل کرده اند که عصر کنونی عصر غیر لیبرال است که در چارچوبش رهبران غیر دموکراتیک می توانند از نهادهای به ظاهر دموکراتیک برای پیشبرد برنامه های ضد دموکراتیک و تحکیم قدرت خود استفاده کنندحالا برای اولین بار در سال‌های متمادی، تحلیلگران می‌توانند تصور کنند که ترکیه پس از حزب عدالت و توسعه چه شکلی است.این مسئله برای اردوغان بسیار دردناک است. اوغلو در برابر مورات کوروم از حزب عدالت و توسعه که 39 درصد آرا را کسب کرد، با51 درصد آرا پیروز شد. این نتیجه در واقع مسابقه ای بین امام اوغلو و کوروم نبود. این رقابت بین امام اوغلو و اردوغان بود. اردوغان در تلاش خود برای حمایت از کوروم از هر راهبردی استفاده کرد، از جمله فرستادن 17 وزیر کابینه برای مبارزات انتخاباتی در شهر و همچنین حضورهای متعدش. رسانه‌های طرفدار اردوغان تمام تلاش خود را به کار بستند تا حضور امام اوغلو در این تجمعات را پوشش ندهند. با این حال، هیچ کدام از اینها مانع از کسب یک رای از دو رای او در رقابتی نشد که بیش از 8 میلیون شهروند در آن حضور داشتند.
پاشنه آشیل سلطان
امام اوغلو رقیب سیاسی ای است که رئیس جمهور ترکیه بیش از همه از او می ترسد، امام اوغلو به احتمال زیاد اردوغان را در انتخابات ریاست جمهوری که در حال حاضر برای سال 2028 برنامه ریزی شده به چالش خواهد کشید. اگر امام اوغلو در انتخابات ریاست جمهوری می 2023 به جای کیلیچداراوغلو در صدر لیست مخالفان قرار بگیرد، نباید تعجب کرد. با این حال، اینکه آیا امام اوغلو در موقعیتی قرار خواهد گرفت که رویاروی اردوغان قرار بگیرد، سوالی فعلا بی جواب است. در صورتی که دادخواست سال 2019 یک دادستان علیه او توسط دادگاه تجدید نظر تأیید شود، امام اوغلو ممکن است از تصدی منصب سیاسی منع گردد. اگر دادگاه تصمیم دادگاه بدوی را تایید کند، امام اوغلو از رقابت با اردوغان یا شهردار استانبول ماندن منع خواهد شد. حقیقت این است که شکست امروز اردوغان تکان دهنده است. اما تعجب آور نیست. حزب عدالت و توسعه نامزدهای شهردار وحشتناکی را معرفی کرد که فاقد کاریزما بودند و به نظر می رسید که با احساسات رای دهندگان رابطه برقرار نکردند. اردوغان برای جبران ترکیب تیم ، نقش یک ستاد انتخاباتی را بر عهده گرفت، ممکن است های لفاظی اردوغان قدرتمند باشد، اما او و حزبش نمی توانند شرایط اقتصادی سخت، به ویژه تورم تحمیل شده بر بیش از 120 درصد از افراد جامعه را جبران کنند.
به نظر می رسد پس از گذشت تقریباً 22 سال، اردوغان و حزب عدالت و توسعه محبوبیت خود را از دست داده اند. چشم انداز مثبت اردوغان از آینده ترکیه مدت هاست که از بین رفته است. به جای آن توده ها تهدید می شوند که اگر به حزب عدالت و توسعه رای ندهند، خدمات دولت محلی ارائه شده بدان ها معلق خواهد ماند. نامزدهای بد، اقتصاد وحشتناک و جنگ طلبی اردوغان همگی در روز انتخابات شهرداری ها سقوط کردند. نه تنها امام اوغلو در استانبول غوغا کرد، بلکه منصور یاواس، عضور جمهوری خلق در آنکارا، رقیب حزب عدالت و توسعه را تقریباً با 30 امتیاز شکست داد و اپوزیسیون آنچه را که به نظر می‌رسید دژهای حزب عدالت و توسعه در سراسر کشور بود، درهم شکستند. سوال این استف آیا اردوغان می تواند برای تغییر این تصویر تلخ کاری انجام دهد؟ بعید به نظر می رسد. به نظر می رسد مردی که همیشه از رکودهای سیاسی مانند کودتا (2016) و اعتراضات پارک گزی (2013) فرصت سازی کرد، از نظر سیاسی تضعیف شده است.
اردوغان در اینده گزینه های خوبی در اختیار ندارد. اگر او از دادگاه برای ممنوعیت فعالیت امام اوغلو استفاده کند، این امر می تواند منجر به واکنش شدید عمومی، فراتر از مرزهای استانبول شود. به طور مشابه، حذف امام اوغلو، نقشه انتخاباتی ترکیه تحت سلطه حزب جمهوری خلق را تغییر نمی دهد. درست است، این انتخابات محلی بود و لزوماً تعیین کننده یک رقابت ملی نبود، اما اردوغان اکنون توان رقابت زودهنگام ریاست جمهوری را نخواهد داشت. تلاش برای بازتعریف حزب عدالت و توسعه به تنظیمات کارخانه و بازگشت به سال 2002 کارساز نیست. از همین رو به نظر می رسد که ترکیه در آستانه عصری جدید است. اردوغان به مقام خود می چسبد، اما به نظر می رسد که آینده در اختیار امام اوغلو است.