چاپ

ایرانیان جهان - با ما همراه باشید تا با زندگینامه سرلشگر محمد جهان آرا به مناسبت 7 مهر سالگر شهادت او و سرداران اسلام فلاحی و فکوری و نامجو و کلاهدوز در سال 1360 آشنا شوید.
جهان‌آرا در سالهای نخست از جنگ ایران و عراق بعنوان فرمانده سپاه پاسداران خرمشهر فعالیت می‌کرد و در عملیاتی چون نبرد خرمشهر و حصر آبادان، نقشی کلیدی ایفا نمود. جهان‌آرا در تاریخ 7 مهر 1360 در پی اصابت موشک ضدهوایی به پرواز هرکولس سی-130 نیروی هوایی ارتش، توسط پدافند خودی و سقوط هواپیما در منطقه کهریزک در جنوب تهران، کشته شد. به‌علت خدمات وی در دفاع و شکستن حصر آبادان، بعد از سال 1360 به او درجه سرلشکری اعطا گردید.
محمد جهان‌آرا در خرمشهر به دنیا آمد.در سال 1348 تحت تأثیر جنبش اسلامی به رهبری روح‌الله خمینی همراه عده‌ای از دوستان‌اش وارد مبارزات سیاسی علیه دولت محمدرضا پهلوی شد و گروه الله اکبر را راه‌اندازی کرد. در اواخر سال 1349 همراه برادرش به عضویت گروه مخفی سازمان حزب‌الله خرمشهر درآمد. در سال 1351 توسط اعضای گروه ساواک شناسایی شد و تمام اعضای آن دستگیر و زندانی شدند. در جریان این دستگیری، محمد جهان‌آرا به به علت سن کم، تنها یک سال زندان محکوم و به زندان اهواز منتقل شد.
وی پس از اخذ دیپلم در سال 1354 در کنکور دانشگاه‌ها شرکت کرد و برای ادامه تحصیل راهی مدرسه عالی بازرگانی تبریز شد. در سال 1355 جهان‌آرا به عضویت گروه منصورون که یک گروه معتقد به مبارزه مسلحانه بود، درآمد. در سال 1357، هنگامی که قرار بود به سرپرستی سید علی اندرزگو به سوریه و اردوگاه‌های مقاومت فلسطین سفر کند، به دلیل کشتار مردم تهران در میدان ژاله در هفدهم شهریور 1357 از سفر بازماند.
در پاییز سال 1357 در پی اعزام تانک‌های ارتش به خیابان‌های اهواز، گروه منصورون تصمیم به دفاع مسلحانه از تظاهرکنندگان می‌گیرد. اعضای گروه در یکی از این درگیری‌ها با نیروهای زرهی، حدود 30 نفر از نیروهای ارتش شاهنشاهی را مجروح کردند.
بعد از پیروزی انقلاب 1357 جهان‌آرا پس از 2 سال و نیم زندگی مخفیانه، به خرمشهر بازگشت. او و همفکرانش در خرمشهر، گروهی به نام کانون فرهنگی-نظامی انقلابیون خرمشهر را تشکیل دادند.
وی در سال 1358 فرماندهی سپاه پاسداران خرمشهر را به عهده گرفت و هم‌زمان جهاد سازندگی خرمشهر را نیز پایه‌گذاری کرد. با شروع جنگ ایران و عراق، در کنار مردم این شهر، از خرمشهر دفاع کرد. بعد از سقوط خرمشهر و عزل ابوالحسن بنی‌صدر از سمت فرمانده کل قوا، مرحله جدیدی از جنگ ایران و عراق آغاز شد، که در پی آن، محاصره آبادان شکسته و این شهر در تاریخ 19 مهر 1359 توسط نیروهای ایرانی، آزاد گردید.
به دنبال بازپس‌گیری آبادان از نیروهای ارتش عراق، در تاریخ 7 مهر 1360 محمد جهان‌آرا و تعدادی از فرماندهان، راهی تهران شدند، تا گزارش عملکرد نیروهای ایرانی را به رهبر وقت جمهوری اسلامی؛ روح‌الله خمینی بدهند، اما در میانه راه، بر اثر سقوط هواپیمای حامل آنها در پرواز هرکولس سی-130 نیروی هوایی ارتش تمامی سرنشینان، که جهان‌آرا نیز از جمله آنها بود، کشته شدند.به گفته هوشنگ صمدی، از فرماندهان نیروی دریایی ارتش، در زمان جنگ ایران و عراق این هواپیما نه بر اثر سانحه، بلکه بر اثر شلیک پدافند و برخورد موشک ضدهوایی به آن، سقوط کرد.
در روایت‌های رسمی دلیل مرگ، نقص فنی و سقوط هواپیما عنوان شد. نوحه‌ معروف «ممد نبودی ببینی» را پس از آزادسازی خرمشهر، جواد عزیزی از نیروهای سپاه پاسداران در خرمشهر، در رثای محمد جهان‌آرا سرود و نخستین بار حسین فخری ، از هم‌رزمان وی، آن را بر سر مزارش خواند و یک‌سال بعد نیز غلام کویتی‌پور هم‌زمان با سالگرد آزادسازی خرمشهر، آن را بازخوانی کرد.
محمد جهان آرا در سال 1358 ازدواج کرد. برادر بزرگ‌تر وی در تهاجم نیروهای عراقی به خرمشهر، به اسارت گرفته شد و هرگز اثری از وی پیدا نشد. علی جهان‌آرا برادر دیگر وی نیز در سال 1356 دستگیر و در 2 اردیبهشت 1357در زندان کشته شد. حسن جهان‌آرا برادر کوچکتر وی، سال 1360 به اتهام ارتباط با سازمان مجاهدین خلق ایران، به 15 سال زندان محکوم و در جریان اعدام زندانیان سیاسی در تابستان 1367، اعدام شد.