چاپ

ایرانیان جهان - چرا که همانند گربه شرودینگر که (در یک آزمایش ذهنی کوانتومی) به طور همزمان زنده و مرده در یک جعبه بسته قرار دارد، سال 2025 نیز در حالت برهم‌نهی دو وضعیت کاملاً متفاوت قرار داشت که نتیجه انتخابات آمریکا آن را تعیین می‌کرد.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
اکنون که صندوق‌های رأی باز شده‌اند، جهان می‌داند کدام نسخه از 2025 را انتظار داشته باشد: نسخه‌ای که در آن دونالد ترامپ به کاخ سفید بازمی‌گردد. با برطرف شدن این ابهام، در گزارش به ده موضوعی می‌پردازیم که باید در سال آینده زیر نظر داشت.
انتخاب آمریکا
پیامدهای پیروزی گسترده ترامپ بر همه چیز از مهاجرت و دفاع گرفته تا اقتصاد و تجارت تأثیر خواهد گذاشت. سیاست “اول آمریکا”ی او، دوستان و دشمنان را وادار می‌کند که درباره ثبات اتحادهای آمریکا تجدیدنظر کنند. این وضعیت ممکن است به تغییرات ژئوپلیتیکی، افزایش تنش‌ها و حتی گسترش سلاح‌های هسته‌ای منجر شود.
انتظار تغییر از سوی رأی‌دهندگان
به طور کلی، احزاب حاکم در موج بی‌سابقه انتخابات سال 2024 عملکرد خوبی نداشتند. برخی از قدرت کنار رفتند (مانند آمریکا و بریتانیا)؛ برخی مجبور به تشکیل ائتلاف شدند (مانند هند و آفریقای جنوبی)؛ و برخی به همزیستی سیاسی تن دادند (مانند تایوان و فرانسه). بنابراین، سال 2025 سالی پر از انتظارات خواهد بود. آیا رهبران جدید می‌توانند وعده‌های خود را عملی کنند؟ آیا رهبران شکست‌خورده تغییر خواهند کرد؟ اگر نه، احتمال ناآرامی وجود دارد.
بی‌نظمی گسترده‌تر
ترامپ ممکن است اوکراین را تحت فشار بگذارد تا با روسیه به توافق برسد و به اسرائیل در درگیری‌هایش در غزه و لبنان آزادی عمل بدهد. رویکرد معاملاتی‌تر آمریکا و شکاکیت آن نسبت به مداخلات خارجی، کشورهای چین، روسیه، ایران و کره شمالی (گروه چهارگانه آشوب) را به رفتارهای مخرب‌تر و قدرت‌های منطقه‌ای را به مداخله‌جویی بیشتر تشویق خواهد کرد، مانند بحران سودان. اما هنوز مشخص نیست آیا آمریکا در مواجهه با چین بر سر تایوان یا دریای چین جنوبی ایستادگی خواهد کرد یا خیر.
چشم‌اندازهای تعرفه‌ای
در حال حاضر، رقابت آمریکا با چین به شکل یک جنگ تجاری ادامه خواهد یافت، زیرا ترامپ محدودیت‌ها را اعمال کرده و تعرفه‌ها را افزایش می‌دهد—حتی برای متحدان آمریکا. همزمان، شرکت‌های چینی برای دور زدن موانع تجاری و ورود به بازارهای جدید در جنوب جهانی، در حال گسترش در خارج از کشور هستند. کارخانه‌هایی که از مکزیک تا مجارستان می‌سازند، نشان می‌دهد که برنامه‌های دیگری در سر دارند.
رونق فناوری پاک
دولت چین با هدف جبران ضعف اقتصادی داخلی، صادرات پنل‌های خورشیدی، باتری‌ها و خودروهای الکتریکی را افزایش داده است. نتیجه این امر، رونق فناوری پاک به رهبری چین است، به‌طوری‌که استفاده از پنل‌های خورشیدی و ذخیره‌سازی شبکه از پیش‌بینی‌ها فراتر رفته است. جهان به زودی خواهد دید که آیا انتشار جهانی گازهای گلخانه‌ای به اوج خود رسیده است یا خیر.
پس از تورم
بانک‌های مرکزی کشورهای ثروتمند از مهار تورم جشن گرفته‌اند. اکنون، اقتصادهای غربی با چالش جدیدی روبرو هستند: کاهش کسری‌ها، با افزایش مالیات، کاهش هزینه‌ها یا تقویت رشد اقتصادی. بسیاری نیز ممکن است مجبور شوند بودجه‌های دفاعی خود را افزایش دهند. تصمیمات اقتصادی دردناکی در راه است. در آمریکا، سیاست‌های ترامپ اوضاع را بدتر خواهد کرد: تعرفه‌های سنگین وارداتی می‌توانند رشد را کاهش داده و تورم را دوباره شعله‌ور کنند.
سؤالات دیرینه
آمریکا به‌تازگی مسن‌ترین رئیس‌جمهور منتخب تاریخ خود را انتخاب کرده است. رهبران جهان، همراه با جمعیت‌هایشان، در حال پیر شدن هستند. انتظار می‌رود بحث‌های بیشتری درباره محدودیت سنی برای رهبران سیاسی صورت گیرد. در همین حال، چین به دنبال فرصت‌های اقتصادی در جهانی که در حال پیر شدن است، می‌گردد. در بخش‌هایی از خاورمیانه، برعکس، جمعیت جوان رو به افزایش همراه با کمبود شغل خطر بی‌ثباتی را افزایش می‌دهد.
زمان سرنوشت‌ساز برای هوش مصنوعی
بزرگ‌ترین قمار تاریخ کسب‌وکار در حال رخ دادن است: بیش از یک تریلیون دلار برای مراکز داده هوش مصنوعی هزینه می‌شود، در حالی که شرکت‌ها هنوز مطمئن نیستند چگونه از آن استفاده کنند و نرخ پذیرش پایین است (اگرچه بسیاری از کارمندان ممکن است به‌طور مخفیانه از آن استفاده کنند). آیا سرمایه‌گذاران اعتماد خود را از دست خواهند داد یا هوش مصنوعی ارزش خود را ثابت خواهد کرد، به‌ویژه با سیستم‌های هوشمندتر و داروهای توسعه‌یافته توسط هوش مصنوعی؟
مشکلات سفر
حرکت جهانی مردم، نه‌تنها کالاها، با موانع بیشتری مواجه خواهد شد. درگیری‌ها باعث اختلال در صنعت هواپیمایی جهانی می‌شود. اروپا در حال افزودن کنترل‌های مرزی جدید است و سیستم شنگن بدون مرز در حال فرسایش است. واکنش منفی به گردشگری بیش از حد در سال 2025 کاهش خواهد یافت، اما محدودیت‌هایی که بسیاری از شهرها، از آمستردام تا ونیز، اعمال کرده‌اند باقی می‌ماند.
زندگی پر از شگفتی
با تلاش برای ترور، واکی‌تاکی‌های منفجرشونده و موشک‌های غول‌پیکری که با استفاده از چوب‌های بزرگ گرفته می‌شوند، یکی از درس‌های سال 2024 این بود که غیرمنتظره را انتظار داشته باشید. چه اتفاقات باورناپذیری می‌تواند در سال 2025 رخ دهد؟ بخش “کارت‌های غیرمنتظره” ما شامل گزینه‌هایی برای توجه است، از جمله یک طوفان خورشیدی ویرانگر، کشف متون باستانی گمشده—و حتی یک همه‌گیری جهانی دیگر.