چاپ

ایرانیان جهان - تین نیوز |
از تنگه مالاکا به عنوان دومین تنگه استراتژیک جهان در زمینه عبور انرژی پس از هرمز نام برده می شود، از همین رو این تنگه شاهد افزایش رقابت ها میان چین و آمریکا بوده است.
به گزارش تین نیوز به نقل از اقتصادسرآمد، افزایش روزافزون قدرت اقتصادی و نظامی چین در جامعه بین المللی زمینه نگرانی فزاینده ایالات متحده آمریکا را در بر داشته است.
به باور استراتژیست های آمریکایی قدرت نظامی اقتصادی چین اکنون بیش از هرچیز دیگری نظیر نگرانی از قدرت نظامی روسیه یا خطر تروریست های تکفیری منافع واشنگتن را تهدید می کند، از همین رو کاخ سفید با تغییر رویکردش در جامعه بین المللی، عمده تمرکز خویش را بر منطقه آسیا- پاسفیک و در راستای مهار چین گذاشته است.
قدرت روز افزون اقتصادی و نظامی چین هیمنه آمریکا در جامعه بین المللی را در گذر زمان خدشه دار کرده است. رقابت طرفین بر سر حضور در دریای جنوبی چین افزایش یافته تا آنجا که مقامات چینی گاهاً به تهدید نظامی آمریکا پرداخته اند. از تنگه استراتژیگ مالاکا به عنوان یکی از استراتژیک ترین مناطق جهان نام برده می شود، تنگه ای که آمریکا جهت فشار بر چین به گونه ای روز افزون حضور خود در حوالی این تنگه را افزایش داده است. میزان مصرف انرژی چین و نیاز مبرم این کشور به واردات نفت از کشورهای تولید کننده نفت، تنگه مالاکا را برای پکن بسیار با اهمیت تر از هر یک از کشورهای واقع در شرق آسیا تبدیل نموده است.
ضرورت تامین امنیت توسط نیروی دریایی ایران نباید ازین تنگه غافل شود چراکه شمال اقیانوس هند و جنوب شرق آسیا به لحاظ تجاری اهمیت زیادی برای این کشور دارد. در حد فاصل تنگه هرمز، باب المندب و تنگه مالاکا تجارت زیادی صورت می گیرد و به همین دلیل برقراری امنیت در این مسیر برای اقتصاد این کشور حائز اهمیت است. بهتر است نیروی دریایی ایران به منظور تامین امنیت در این مسیر به سمت تنگه مالاکا حرکت کند. تنگه مالاکا آب راهی درمیان سوماترا و شبه جزیره مالایاست که دریای آندامان در اقیانوس هند را به دریای چین جنوبی در اقیانوس آرام متصل می کند و کشور سنگاپور نیز در جنوبی ترین نقطه این تنگه واقع شده است. در این تنگه با شکل گیری عمدی پدیده شوم دزدان دریایی از سوی آمریکایی ها و در منطقه خلیج عدن و تنگه باب المندب، حضور ناوگان دریایی ایران بواسطه ناامن شدن این منطقه برای دزدان دریایی لازم است و نیروی دریایی ایران باید بر عرشه افتخار و صلابت همچون نگینی درخشنده با اقتدار بایستد. ایران هرگز نباید منزوی شود و برای ساخت ناوشکن های متنوع برنامه داشته چراکه اقدامات راهبردی نیروی دریایی ایران موجب خنثی سازی هرگونه توطئه ای خواهد شد.
تلاش آمریکا برای ضربه زدن به چین آمریکا با ضربه به زدن به چین با اعمال دوباره تحریم های نفتی و بانکی بر علیه ایران قصد دارد تا صادرات نفت ایران را به صفر برساند. تا اینجای کار ذهن اغلب کارشناسان و تحلیگران بر این نکته معطوف شده که قصد ایران برای جلوگیری از صدور نفت در منطقه در صورت جلوگیری از صدور نفتش، تنها بستن یا نا امن کردن تنگه هرمز است. حداقل 4 میلیون بشکه نفت از منطقه تنگه هرمز صادر می شود که حدود 35 درصد کل صادرات نفت جهان است. آنچه مشخص است نیمی از صادرات نفت جهان از منطقه غرب آسیا صورت می گیرد که باید از طریق سه تنگه هرمز، باب المندب و کانال سوئز به اروپا و آسیا صادر شود که در این بین تنگه هرمز با اختصاص سهم حدود 30 درصدی صادرات نفت به خود، با اهمیت ترین گذرگاه تامین انرژی جهان است. نفتی که از این مسیر صادر شده در حدود 9 درصد از صادرات نفت جهان را به خود اختصاص می دهد که در مقابل سهم 30 درصدی تنگه هرمز بسیار کم است. نفت غرب آسیا برای انتقال به کشورهای هدف باید از سه تنگه هرمز که متصل کننده خلیج فارس به اقیانوس هند است یا باب المندب که متصل کننده دریای سرخ به اقیانوس هند می باشد و یا کانال سوئز که متصل کننده دریای سرخ به دریای مدیترانه است، بگذرد و نفتکش ها هیچ راهی غیر از عبور از یکی از این سه تنگه را نخواهند داشت.
اهمیت استراتژیک تنگه مالاگا همانطور که گفته شد تنگه مالاکا اقیانوس آرام را از شرق به اقیانوس هند در غرب پیوند می دهد. این تنگه یکی از مهم ترین گذرگاه های دریایی جهان است و از مهم ترین بندرهای جهان محسوب می شود. تاریخچه این تنگه نشان دهنده کنترل اعراب، هلندی ها، پرتغالی ها و بریتانیایی ها بر این منطقه است. از تنگه مالاکا نزدیک به یک چهارم از محموله های نفت خام جهان عبور می کند که این تنگه به عنوان شاهراه حمل و نقل دریایی نفت مهم ترین راه برای چین محسوب می شود. مناطق استراتژیکی مانند تنگه های دریایی نقش مهمی در موازنه قدرت منطقه ای و جهانی ایفا می کنند. این مناطق به عنوان گذرگاه های استراتژیک برای تجارت انرژی جهان در نظر گرفته می شوند و نقش موثری در حمل و نقل دریایی دارند. تنگه های هند دارای چهار تنگه مهم تجاری- بین المللی هستند که تحت تاثیر قدرت کشورهای ساحلی قرار می گیرند. در این راستا، تنگه مالاکا به عنوان اصلی ترین مسیر آبی در آسیا شناخته می شود و نقش حیاتی در تامین انرژی مناطق مختلف، با اهمیت اقتصادی و امنیتی بالقوه دارد. تنگه مالاکا به عنوان یک منطقه راهبردی مهم با توجه به محدودیت ظرفیت فیزیکی نسبت به چرخه ترافیک دریایی، وابستگی کشورها به امنیت و کنترل این منطقه، تنظیم و نظارت بر ترافیک دریایی، نامگذاری بر اساس سلطنت مالاکا و نفوذ این امپراطوری در آن، اهمیت جغرافیایی جهانی این تنگه برای اتصال اقتصادهای بزرگ آسیا به یکدیگر و به بازارهای جهانی، ارتباط اقتصادی ژاپن و چین می باشد. تنگه مالاکا با عواید اقتصادی و ارتباط نزدیک با نقاط اقتصادی و اصلی دنیا، نقش مهمی در ژئو اکونومی جهان دارد. امنیت این مسیر برای کشورهای آسیایی و همچنین ایالات متحده و اتحادیه اروپا اهمیت دو چندان دارد. چین نیز به دلیل وابستگی بالا به نفت از این مسیر جهانی، در معرض خطرهای امنیتی قرار دارد. ایران نیز با قرار دادن نیروی دریایی در تنگه هرمز توانایی ایجاد مسدودیت برای حمل نفت به چین را دارد. چین در راستای کاهش وابستگی به تنگه مالاکا، پروژه هایی از قبیل بندر گوادار در پاکستان و خطوط انتقال نفت از منابع دیگر را راه اندازی کرده است. مناقشه دریای چین جنوبی به دلیل مالکیت جزایر، اهمیت ژئو استراتژیک و رقابت آمریکا و چین، باعث مسدود شدن تنگه مالاکا شده و در صورت ادامه، هزینه حمل و نقل و تنش ها افزایش خواهد یافت. دریای چین جنوبی منبع غنی نفت و گاز طبیعی است و حتی به خلیج فارس دوم شناخته می شود و تخمین زده می شود که بیش از 190 تریلیون فوت مکعب گاز طبیعی و 11 میلیارد بشکه نفت خام در آن قرار دارد. آمریکا می خواهد به چین نشان دهد هر کاری کند، در اطراف آن نا امنی ایجاد خواهد کرد، مثلا الان هم می تواند تنگه مالاکا را ببندد و چین برای دور زدن به آن باید کانالی 70 کیلومتری احداث کند ولی اگر این کار انجام شود، ناگهان در جنوب تایلند شورش هایی پدید می آید و به تایلندی ها می گویند همین کانال عامل دو نیمه شدن کشور شماست. آمریکا و انگلیس در جزایر اطراف چین و هند، نیروی نظامی مستقر کرده اند تا جلوی چین را بگیرند خود باعث ایجاد جنگ می شود.
نتیجه گیری:
در بررسی و مطالعه تنگه های بین المللی پرداختن به نقش ژئوپلیتیکی و استراتژیک آنها، دارای اهمیت فراوانی است چون تنگه ها فضاهای توزیع قدرت هستند و در آنجا، رقابت دولتها در استفاده از پتانسیل های فضای جغرافیایی برای رسیدن به منافع بیشتر و در نهایت رسیدن به قدرت در روابط بین الملل کاملاً نمایان است. حتی در مواردی، کشورهایی که در پیرامون تنگه ها مستقر نیستند، از راه های متعدد وارد می شوند تا نسبت به کشورهای دیگر از مزایای آن عقب نمانند به عبارتی، نوعی کشمکش و رقابت بر سر استفادۀ بیشتر از تنگه های بین المللی، بین کشورها بویژه کشورهای حاشیه تنگه ها به وجود می آید. بنابراین، تنگه های استراتژیک در قدرت ملل و سرنوشت آن ها و نیز سیاست خارجی کشورهای ساحلی و همچنین، موازنه قدرت منطقه ای و جهانی نقش تعیین کننده ای دارند و در نتیجه، مطالعۀ آنها برای تصمیم گیری های سیاسی ضروری است. یکی از این تنگه های مهم جهان، تنگه مالاکا است که بررسی آن از نظر ژئوپلیتیکی و استراتژیکی باعث دست یافتن به نکات مهمی خواهد شد. بررسی نقش، ویژگی های ژئوپلیتیکی و اهمیت تنگه مالاکا برای دولت های ساحلی و شرایط و عواملی که نقش استژاتژیکی تنگه را با چالش و بحران روبرو ساخته، باید از سوی کشورها در نظر گرفته شود. تنگه مالاکا، به عنوان یکی از تنگه های مهم بین المللی دارای پتانسیل های راهبردی و استراتژیکی در عرصه منطقه ای و جهانی است و دولت های ساحلی برای مبارزه با فرایندهای چالش زا در این تنگه باید به برنامه های هدفمند و استراتژیکی تکیه کنند.