چاپ

ایرانیان جهان - به گزارش اقتصادنیوز، نشریه نشنال با انتشار گزارشی مدعی است، روز جمعه در ژنو، ایران با تروئیکای اروپایی یعنی بریتانیا، فرانسه و آلمان درباره برنامه هسته‌ای خود فصل تازه‌ای از دیپلماسی را کلید می‌زند، آن هم کمتر از دو ماه قبل از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید.
مجید تخت روانچی، معاون سیاسی عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، نماینده ایران در این مذاکرات خواهد بود که پس از نشست ماه سپتامبر در نیویورک برگزار می‌شود.
پیش‌تر و در روز پنجشنبه تخت‌روانچی و کاظم غریب‌آبادی، معاون حقوقی و بین‌الملل وزیر امور خارجه با انریکه مورا، معاون دبیرکل روابط خارجی اتحادیه اروپا دیدار داشتند.
مورا بعد از این دیدار در حساب کاربری ایکس نوشت: «در باب حمایت نظامی (ادعایی) ایران از روسیه که باید متوقف شود، موضوع هسته‌ای به راه‌حل دیپلماتیک نیاز دارد، تنش‌های منطقه‌ای (برای جلوگیری از تشدید بیشتر از همه طرف‌ها مهم است) و حقوق بشر رایزنی‌های روشنی با مقام‌های ایران داشتیم.»
خط و نشان تهران نشنال در ادامه گزارش ادعایی‌اش آورد، سال 2018، دولت وقت ترامپ از توافق هسته‌ای سال 2015 ایران با شش قدرت بزرگ خارج شد و تحریم‌های شدیدی را علیه ایران اعمال کرد، گزاره‌ای که موجب شد تا تهران در واکنش به رویکرد واشنگتن و انفعال اروپا، اجرای تعهدات تعریف شده‌اش ذیل برجام را متوقف کند. با افزایش سطح غنی سازی اورانیوم، رساندن این میزان به درجه خلوص شکافت‌پذیر و نصب سانتریفیوژهای پیشرفته، تنش‌ها میان ایران از یک طرف و اروپا و آمریکا در طرف مقابل تشدید شد.
پس از پایان دور اول ریاست جمهوری ترامپ، مذاکرات غیرمستقیم بین دولت جو بایدن و تهران برای احیای برجام نیز شکست خورد، همزمان ترامپ در کمپین انتخاباتی‌اش در ماه سپتامبر گفت: «ما باید با ایران توافق کنیم، زیرا عواقب عدم توافق بسیاراست.»
به ادعای این نشریه نشست روز جمعه در شرایطی برگزار شد که تنش‌ها در خاورمیانه افزایش یافته است، هرچند به واسطه توافق آتش بس، جبهه شمال اندکی آرام گرفته است. در این میان بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل روز پنجشنبه مدعی شد که اسرائیل برای جلوگیری از پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران به هر اهرمی متوسل خواهد شد. این عبارات ادعایی در حالی رسانه‌ای شد که پیش‌‌تر سیدعباس عراقچی هشدار داد ایران می‌تواند در صورت اعمال مجدد تحریم‌های غرب به ممنوعیت توسعه سلاح هسته‌ای پایان دهد.
فضای سنگین حاکم بر نشست ژنو نشنال در ادامه ادعا کرد، اتهام غرب مبنی بر اینکه تهران پهپادهای انفجاری‌اش را در اختیار روسیه برای جنگ در اوکراین ارسال کرده -ادعایی که ایران بارها رسما آن را رد کرده است-، موجب شده تا فضای حاکم بر ایزنی‌های ژنو سنگین‌تر از هر زمان دیگری باشد. این در حالی است که همزمان با بازگشت ترامپ به کاخ سفید و تمایلش برای بازگرداندن کمپین فشار حداکثری نگرانی‌ها در باب عدم توان طرفین جهت دستیابی به توافق احتمالی افزایش یافته است.
به ادعای ناظران، مذاکرات ژنو تحت‌الشعاع رویکرد کشورهای اروپایی و واشنگتن در باب پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران و هدم همکاری تهران با نهاد پادمانی قرار گرفته است. هفته گذشته، شورای حکام متشکل از 35 کشور عضو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قطعنامه‌ای را علیه ایران به تصویب رساند که توسط بریتانیا، فرانسه، آلمان و ایالات متحده پیشنهاد شده بود و در قابش تهران به دلیل عدم همکاری با نهاد پادمانی محکوم شد. رویکرد غرب و تصویب قطعنامه ادعایی واکنش تند ایران را به دنبال داشت. مقام‌های رسمی ایران اعلام کردند که این کنش با انگیزه‌های سیاسی انجام شده است و در پاسخ بدان از راه‌اندازی سانترفیوژهای پیشرفته جدید و افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده خبر دادند.
ایران حمایت اروپا را از دست داده است با این همه ایران تمایل خود را برای تعامل با غرب بالاخص آمریکای تحت رهبری ترامپ اعلام کرده است. ایران بر حق خود جهت دستیابی به انرژی هسته‌ای برای مقاصد صلح‌آمیز پافشاری می‌کند، اما به ادعای آژانس، تنها کشور غیرهسته‌ای است که اورانیوم را تا 60 درصد غنی‌سازی می‌کند.
در این میان عراقچی هشدار داده که ناامیدی در تهران به خاطر تعهدات انجام نشده غرب، -مواردی چون عدم لغو تحریم‌ها،- ممکن است موجب شود تا بحث‌ها در باب تغییر دکترین هسته‌ای در ایران قوت بگیرد. عراقچی روز پنجشنبه در مصاحبه‌ای با گاردین گفت: «ما در حال حاضر قصد نداریم غنی سازی اورانیوم را بالای 60 درصد انجام دهیم و این تصمیم ما در حال حاضر است. اما در میان نخبگان امروز گفت‌و‌گو در باب تغییر دکترین هسته‌ای بالا گرفته است.»
توافق هسته‌ای 2015 بین تهران و قدرت‌های بزرگ با هدف رهایی ایران از تحریم‌های فلج‌کننده غرب در ازای محدود کردن برنامه هسته‌ای‌ تعریف شد. تهران همواره ادعای غرب در باب برنامه هسته‌ای‌اش را رد کرده و تاکید داشته که به دنبال سلاح هسته‌ای نبوده و نیست.
به گفته مصطفی شیرمحمدی، تحلیلگر سیاسی هدف از مذاکرات روز جمعه اجتناب از سناریوی «فاجعه مضاعف» ناشی از فشارهای مجدد از سوی ترامپ و دولت‌های اروپایی است.
او خاطرنشان کرد که «حمایت اروپا از ایران به واسطه همکاری ادعایی تهران و مسکو در جنگ اوکراین از میان رفته است. ایران این اتهامات را رد کرده و امیدوار است روابط خود با اروپا را بهبود بخشد و در عین حال مواضع قاطع خود را حفظ کند.»
همزمان مذاکرات ژنو در حالی برگزار می‌شود که جنگ لفظی بین ایران و اسرائیل شدت گرفته است. نتانیاهو در گفت‌و‌گو با شبکه 14 اسرائیل مدعی شد: «اسرائیل به هر اهرمی برای جلوگیری از پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران استفاده خواهد کرد.»
به ادعای نشنال، اسرائیل تنها بازیگر دارای سلاح هسته‌ای در منطقه است که با نهاد پادمانی همکاری ندارد. این بازیگر مدت‌هاست ایران را رقیب و تنها تهدید امنیتی‌اش تعریف کرده است. با آغاز رویارویی‌های مستقیم میان تهران و تل آویو احتمال تشدید تنش‌ها به واسطه رویکردهای دو بازیگر افزایش یافته است.