چاپ

ایرانیان جهان - موضوع میانجیگری ژاپن در خصوص پرونده هسته‌ای ایران، با سفر اخیر «تاکه‌هیرو فوناکوشی» معاون ارشد وزیر امور خارجه ژاپن به ایران مطرح شده بود.
، خبرگزاری کیودو ژاپن مدعی شد دولت ایران در حال بررسی میانجیگری ژاپن در مذاکرات پشت پرده با دولت بعدی «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور منتخب آمریکا درباره موضوع هسته‌ای است.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
خبرگزاری کیودو با انتشار این مطلب گزارش داد: دولت قبلی ترامپ رویکرد سختگیرانه‌ای نسبت به موضوع برنامه هسته‌ای ایران داشت که موجب افزایش تنش‌ها در روابط ایران و آمریکا شد. ژاپن کشور دوست ایران محسوب می‌شود و در صورت میانجیگری، انتظار می‌رود در کاهش تنش‌ها میان آمریکا و ایران درباره برنامه هسته‌ای آن و موضوع تحریم‌ها ایفای نقش کند.
این خبرگزاری پیش از این گفت‌و‌گو‌های مین ایران و تروئیکای اروپایی را نیز برای اولین بار اطلاع رسانی کرده بود. همچنین اولین گفتگوی عباس عراقچی در سمت وزیر خارجه با این خبرگزاری ژاپنی صورت گرفته بود.
عراقچی در آن گفت‌و‌گو و در خصوص ابتکارات ژاپن در ارتباط با روابط تهران - واشنگتن در سال 2019، گفت: ایران و ژاپن پیوندی را ایجاد کرده‌اند که ویژگی آن دوستی، درک متقابل، احترام و اعتماد است. رهبری هر دو ملت از این پایه تزلزل ناپذیر قدردانی می‌کنند.
او گفت: «این امر ایران و ژاپن را قادر می‌سازد تا به طور مشترک به چالش‌های جهانی و منطقه‌ای با روحیه سازنده و خوش‌بینی مشترک رسیدگی کنند. من می‌گویم همیشه فضایی برای مشارکت در ابتکارات وجود دارد.»
موضوع میانجیگری ژاپن در خصوص پرونده هسته‌ای ایران، با سفر اخیر «تاکه‌هیرو فوناکوشی» معاون ارشد وزیر امور خارجه ژاپن به ایران مطرح شده بود موضوع میانجیگری ژاپن در خصوص پرونده هسته‌ای ایران، با سفر اخیر «تاکه‌هیرو فوناکوشی» معاون ارشد وزیر امور خارجه ژاپن به ایران مطرح شده بود.
معاون ارشد وزیر امور خارجه ژاپن در این سفر با سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه دیدار کرد و گفت روابط دیرینه و دوستانه بین ایران و ژاپن، بر اهمیت استمرار رایزنی‌ها برای توسعه روابط دوجانبه و کمک به حل و فصل مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی تاکید کرد.
وزیر امور خارجه ایران نیز در این دیدار با اشاره به روابط خوب و دوستانه دو کشور، از رایزنی‌ها با ژاپن در خصوص روابط دوجانبه و مسائل منطقه و بین‌المللی استقبال کرد و بر اهمیت تداوم این رایزنی‌ها با توجه به تحولات اخیر در منطقه به‌ویژه سوریه و نگرانی‌های مشترک دو کشور در خصوص ثبات و امنیت پایدار در منطقه تاکید نمود.
پیش از این نیز و در دولت ابراهیم رئیسی برخی اخبار حاکی از میانجیگیری ژاپن برای احیای مذاکرات برجام مخابره شده بود. ارزیابی آن بود که طرح ژاپن نوعی میانجی‌گری برای احیای فرمت 1+5 بوده که روشن است این فرمت در حال حاضر مورد نظر ایران نیست. علاوه بر اینکه اختلافات میان ایران و آمریکا، اروپا و روسیه بر سر اوکراین و آمریکا و چین اساسا اجازه احیای این فرمت را به راحتی نخواهد داد. فرمت قابل پیش‌بینی همان مذاکرات ایران و آمریکا با حضور واسطه است تا اینکه 2 طرف در زمان مناسب به نقشه راهی مطلوب دست پیدا کنند.
در خصوص نقش ژاپن به عنوان میانجی در روابط ایران و آمریکا در دوره ترامپ می‌توان به تلاش‌های «شینزو آبه» نخست وزیر وقت ژاپن در دوره اول ترامپ در این زمینه نیز اشاره کرد در خصوص نقش ژاپن به عنوان میانجی در روابط ایران و آمریکا در دوره ترامپ می‌توان به تلاش‌های «شینزو آبه» نخست وزیر وقت ژاپن در دوره اول ترامپ در این زمینه نیز اشاره کرد.
هر چند تلاش‌ها در آن زمان بی نتیجه ماند ولی می‌توان ارزیبی کرد شرایط کنونی ایران، منطقه و مناسبات بین المللی متفاوت از آن زمان است و طرف ایرانی نیز برای گفت‌و‌گو با دولت ترامپ ابراز تمایل کرده است.
ژاپن به عنوان متحد آمریکا و کشوری که روابط دیرینه با ایران دارد می‌تواند به عنوان یک میانجی در روابط ایران با آمریکا و حتی غرب مطرح باشد. این کشور عضو 7 کشور صنعتی است و از لحاظ اقتصادی نیز جایگاه بالایی در نظام بین الملل دارد.
از سوی دیگر ژاپن در دوره جنگ 8 ساله عراق با ایران نیز در مقام میانجی ظاهر شده بود. ژاپن و ایران در طول سال‌ها روابط قوی تاریخی خود را حفظ کرده‌اند، که بر آنها پیوند‌های قوی در زمینه انرژی، روابط مردم با مردم و فرصت‌های سرمایه‌گذاری متقابل تاکید شده است.
توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی، شامل چین، روسیه، انگلیس، فرانسه، آلمان و ایالات متحده با هدف محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران در ازای لغو تحریم‌های اقتصادی این کشور در سال 2015 به دست آمد.
اما دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین آمریکا در سال 2018، یک سال پس از روی کار آمدن خود به‌طور یک‌جانبه ایالات متحده را از این توافق خارج کرد و سپس مذاکرات بر سر احیای این توافق به بن بست رسیده است. متعاقباً ایران برخی از محدودیت‌های هسته‌ای خود ذیل این توافق را کنار گذاشت.
در سال 2021، ایالات متحده تحت ریاست جمهوری جو بایدن به همراه سایر طرف‌های توافق 2015، مذاکرات را با هدف تسهیل ورود مجدد واشنگتن به این توافق از سر گرفتند، اما این رایزنی‌ها تاکنون به جایی نرسیده است.