ایرانیان جهان - روز 8 ژانویه اهمیت تاریخی و سیاسی زیادی در جهان دارد. در ادامه به مرور برخی از مهمترین رویدادهای آن میپردازیم.
به گزارش گروه بینالملل ؛ امروز 8 ژانویه اهمیت تاریخی و سیاسی زیادی در جهان دارد. در ادامه به مرور برخی از مهمترین رویدادهای آن میپردازیم.
1912 – تاسیس کنگره ملی آفریقا کنگره ملی آفریقا (African National Congress = ANC) یک جبهه سیاسی در آفریقای جنوبی است که در سال 1912 تأسیس شد و علیه آپارتاید مبارزه کرد.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
کنگره ملی آفریقا پس از سرنگونی رژیم آپارتاید تاکنون در انتخابات شرکت کرده و موفق به تشکیل دولت گردیدهاست.کنگره ملی از (اتحاد سه حزب) تشکیل گردیدهاست:
کنگره ملی آفریقا، حزب کمونیست آفریقای جنوبی (SACP) و کنگره اتحادیههای کارگری آفریقای جنوبی (COSATU)، این سه حزب اتحاد سیاسی سه جانبه را تشکیل میدهند. این اتحاد سهگانه از دوران پس از آپارتاید تاکنون، تشکیل دهنده دولت در آفریقای جنوبی بودهاست. برخی از رهبران کنگره ملی آفریقا همزمان از رهبران حزب کمونیست آفریقای جنوبی نیز بوده و هستند.کنگره ملی آفریقا در تاریخ 8 ژانویه 1912 میلادی، جهت احقاق حقوق شهروندی اکثریت سیاهپوست آفریقای جنوبی تشکیل شد و نقش مهمی در مبارزه با سیستم آپارتاید و فروپاشی آن داشت.افرادی همچون والتر سیسولو، یوسف دادو، جو اسلوو، کریس هانی، نلسون ماندلا، تابو امبکی و جاکوب زوما از روسای کنگره ملی آفریقای جنوبی بودهاند.در دوران آپارتاید، کنگره ملی آفریقا، یک «سازمان تروریستی» نامیده میشد.
1918 – پیشنهادهای چهاردهگانه توماس وودرو ویلسون برای دنیای پس از پایان جنگ جهانی اول توماس وودرو ویلسون رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا در 8 ژانویه 1918 میلادی پیشنهادهای خود را برای دنیای پس از جنگ جهانی اول اعلام کرد. این پیشنهادها که به اعلامیه چهارده مادهای ویلسون مشهور است، هم از جهت پایان دادن به جنگ و هم از جهت تعیینکننده بودن برای دنیای بعد از جنگ، دارای اهمیت بسیار بود.
یکی از انگیزههای پذیرش آتشبس و متارکه جنگ، مفاد اعلامیه ویلسون بود که در آن به حق تعیین سرنوشت به وسیله ملتها اشاره داشت.پیشنهادهای ویلسون شامل سه محور عمده بود. اولین موضوع، جلوگیری از جنگهای آینده به وسیله کاهش اقدامهایی نظیر محدودیتهای تجاری، ایجاد اختلال در آزادی دریاها، دیپلماسی پشت پرده، تنشهای استعماری و مسابقه تسلیحاتی بود. محور دوم، مجموعهای از پیشنهادها با هدف به توافق رسیدن بر سر نکات مورد اختلاف در اروپا در زمینه تمامیت ارضی، مرزهای ملی و ناسیونالیسم قومی بود. محور سوم نیز دربرگیرنده مجمعی از کشورها بود که برای حفظ صلح فعالیت میکرد.
اصول چهاردهگانه
دیپلماسی باز و گفتوگو میان دولتها و منع هرگونه قرارداد محرمانه یا درک شخصی از امور بینالمللی
آزادی کشتیرانی در دریاها؛ چه در هنگام صلح و چه به هنگام جنگ، به استثنای آبهای ساحلی
برداشتن موانع گمرکی و مقرر داشتن مساوات و آزادی در تجارت
تقلیل تسلیحات به پایینترین میزان لازم برای حفظ امنیت داخلی خود
حل عادلانه و گشادهدستانه دعاوی مستعمراتی
تخلیه خاک روسیه
کمک به روسیه برای انتخاب توسعه سیاسی و سیاست ملی خود
استقلال مجدد بلژیک
تخلیه فرانسه و بازگرداندن آلزاس و لورن به این کشور و اصلاح رفتار پروسایتالیا باید مرزهای ملی خود را بازمییافت
اجازه حق تعیین سرنوشت به ملتهای ساکن در اتریش – مجارستان
تخلیه خاک صربستان و مونتهنگرو و رومانی و حل عادلانه اختلافات بالکان
استقلال داخلی ملل تابع عثمانی (کُردها، ارمنیان، آشوریان) و بینالمللی کردن تنگه داردانل
تأسیس مجدد دولت لهستان با دسترسی به دریا و تضمین استقلال سیاسی و تمامیت سرزمینی آن
تأسیس جامعه ملل برای تضمین امنیت جمعی، استقلال سیاسی و تمامیت سرزمینی تمامی دولتهای کوچک و بزرگ
2001_ کشتار بیش از 300 شیعه در یکاولنگ افغانستان، بهدست طالبان کشتار 19 جدی 1379 یکاولنگ، به کشتار مردم یکاولنگ افغانستان در 19 جدی 1379 به دست نیروهای طالبان اشاره دارد. به گزارش خبرگزاری صدای افغان (آوا) در این حادثه بیش از 300 تن کشته شدند. در برخی گزارشهای تحلیلی تعداد قربانیان 380 تن ذکر شدهاست.در این حمله نیروهای طالبان، مردان منطقه را با شیوههای متفاوتی کشتند آنها برخی را در منزل خود کشتند، برخی را بیرون منتقل کردند و به صورت دستهجمعی به گلوله بستند و برخی را در حین بازرسی به قتل رساندند.
به گفته بازماندگان قربانیان این حمله، در این واقعه نیروهای طالبان پس از تصرف یکاولنگ وارد بازار آن شدند و مردم را از خانههایشان بیرون نموده و در مقابل بازار به صورت دستهجمعی به گلوله بستند.نیروهای طالبان پس از قتلعام خانهها و دکانها را آتش زدند و اجساد را در برف رها کردند که روزهای بعد توسط زنان دفن شدند
در گزارش دیدهبان حقوق بشر، (راپور شماره (7) جلد (12)) زیرعنوان (قتلعام هزارههای افغانستان) آمدهاست: کشتار دسته جمعی در یکاولنگ در تاریخ 6 جنوری 2001 آغاز و به مدت چهار روز ادامه داشت، در ضمیمه الف این راپور نام 124 نفر از کشتهشدگان با مشخصات اسم، نام پدر و اسم قریه ذکر گردیدهاست؛ و در صفحه یازدهم این گزارش آمدهاست: قوماندهان حاضر در این کشتارها عبارت بودند از: ملابهزاد، قاری احمدالله غزنی وزیر امنیت طالبان، ملاعبدالستار، قوماندان نظامی منطقه هزارهجات، ملا عبدالله سرحدی، ملاعبدالسلام راکتی، قبلاً قوماندان اتحاد اسلامی افغانستان.
برخی از بازماندهگان قربانیان این کشتار، میگویند عبدالغنی برادر، معاون دفتر طالبان در قطر، عامل اصلی این کشتار بودهاست. رحمتالله بیژنپور استاد دانشگاه این حادثه را ننگ و شرمندگی تاریخ خواند و گفت و اگر به خاطر این فاجعه تمام طالبان کشته شود تلافی نخواهد شد. همچنین از حکومت افغانستان خواست که روز 19 جدی را به عنوان روز سیاه در تقویم رسمی افغانستان درج نماید.
زادروزها 1556 - یوسوجی کجسکیو، سامورایی و جنگسالار ژاپنی (مرگ. 1623)
1628 - فرانسوا هنری دی ماتمورنسی-باتلوو، داک دی لاکسنبرگ، ارتشبد فرانسوی (مرگ. 1695)
1632 - سموئل پیوفندورف، حقوقدان اتریشی (مرگ. 1694)
1735 - جان کارول، نخستین اسقف اعظم کلیسای کاتولیک در آمریکا (مرگ. 1815)
1763 - ادموند چارلز جنت، سفیر فرانسه در آمریکا در طول انقلاب فرانسه (مرگ. 1834)
1786 - نیکلاس بیدل، رئیس دومین بانک آمریکا (مرگ. 1844)
1805 - اورسن هاید، رهبر مذهبی آمریکا (مرگ. 1878)
1805 - جان بیگلر، فرماندار کالیفرنیا (مرگ. 1871)
1821 - جیمز لانگستریت، ارتشبد همپیمان آمریکا (مرگ. 1904)
1821 - دبلیو.اچ.ال والیس سرتیپ جنگ داخلی آمریکا (شمال) (مرگ. 1862)
1823 - آلفرد راسل والس، طبیعتشناس و زیستشناس بریتانیایی (مرگ. 1913)
1824 - ویلکی کالینس، رماننویس بریتانیایی (مرگ. 1889)
1836 - لورنس آلما-جدیما، هنرمند هلندی (مرگ. 1912)
1864 - شاهزاده آلبرت ویکتور، دوک کلارنس، بزرگترین پسر شاه ادوارد هفتم
1867 - امیلی گرین بالش، نویسندهٔ آمریکایی، صلحجو 1946 (مرگ. 1961)
1870 - میگال پریمو دی ریورا، دیکتاتور اسپانیا (مرگ. 1930)
1885 - ای. جی. ماست، فعال حقوق اجتماعی و صلحجو (مرگ. 1967)
1885 - جان کورتین، چهاردهمین نخست وزیر استرالیا (مرگ. 1945)
1891 - والتر بوث، فیزیکدان آلمانی، برندهٔ جایزهٔ نوبل (مرگ. 1957)
1902 - کارل راجرز، روانشناس آمریکایی (1883)
1905 - کاردینال فرنجو سپر، رهبر گروهی از آئینهای دینی (مرگ. 1981)
1908 - ویلیام هارتنول، بازیگر بریتانیایی (مرگ. 1975)
1909 - ویلی میلویچ، بازیگر آلمانی (مرگ. 1999)
1924 - ران مودی، بازیگر انگلیسی
1931 - بیل گراهام، پیشگام موسیقی راک آلمان (مرگ. 1991)
1934 - روی کینییر، بازیگر انگلیسی (1988)
1935 - الویس پریسلی، خواننده و بازیگر آمریکایی. (مرگ: 1977)
1935 - جاسی گرن پریسلی، دوقلوی الویس پریسلی (مرگ. 1935)
1941 - گراهام چپمن، بازیگر طنز بریتانیایی (مرگ. 1989)
1942 - استیفن هاوکینگ، فیزیکدان نظری و مولف انگلیسی
1942 - ایوت منیرس، بازیگر آمریکایی
1949 - ولفگنگ پاک، سرآشپز مشهور اتریشی
1960 - ایگور گورباچف، سرپرست برنامهٔ بمب اتمی شوروی
1966 - اندرو وود، موسیقیدان (مرگ. 1990)
1967 - میشل فوربز، بازیگر آمریکایی
1969 - آر. کلی، خوانندهٔ آمریکایی آر اند بی
1971 - جیسون جایمبی، بازیکن آمریکایی اتحادیهٔ حرفهای بیسبال
1973 - مارک نایت، سازندهٔ بازیهای ویدیویی، طراح صدا و نوازندهٔ ویولن الکتریکی
درگذشتها
482 - سینت سیوروینس
1107 - شاه ادگار اسکاتلند
1198 - پاپ سالستین سوم
1324 - مارکو پلو، جهانگرد ایتالیایی (زادروز. 1254)
مارکو پلو
1324 - جایادو دی باندون، هنرمند ایتالیایی (زادروز. 1267)
1642 - گالیو گالیله، ستارهشناس و فیزیکدان ایتالیایی (زادروز. 1564)
1713 - آرکیجلو کرلی، آهنگساز ایتالیایی (زادروز. 1653)
1825 - الی ویدنی، مخترع آمریکایی (زادروز. 1765)
1935 - جاسی گرن پریسلی، دوقلوی الویس پریسلی (زادروز. 1935)
1941 - لرد رابرت بندن-پاول، سرباز انگلیسی، نویسنده، و بنیانگذار پیشاهنگی (زادروز. 1857)
1942 - جوزف فرانکلین رادرفرد، رئیس دیدبان حقوق بشر (زادروز. 1869)
1956 - جیم الیوت، از شهیدان مسیحی آمریکا و مبلغ مذهبی در اکوادور (زادروز. 1928)
1979 - سارا کارتر، نوازندهٔ سنتی آمریکا (زادروز. 1898)
1980 - جان ماچلی، فیزیکدان و مهندس رایانهٔ آمریکایی (زادروز. 1907)