چاپ

ایرانیان جهان - فرهیختگان / «تا آخر فیلم را نگاه کنید» عنوان یادداشت روز در روزنامه فرهیختگان به قلم مسعود فروغی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
دو سال پیش وقتی قرار بود جشنواره فجر برگزار شود تمرکز بالای اپوزیسیون روی بدنه سینما رفت تا مانع حضور در مهم‌ترین رویداد سالانه برای آن‌ها شوند. در میانه وقایع سال 1401 فضایی ایجاد کرده بودند که عادی‌ترین امور زندگی مثل خرید کردن، تفریح کردن و... برای مردم عادی و کار آدم‌های حرفه‌ای در شئون مختلف مثل فیلم ساختن و اکران کردن آن تبدیل به امر غیرعادی شود. این وسط عده‌ای هم جوگیر شدند و هزینه زیادی دادند.
زمان گذشت و حالا دوباره جشنواره فجر رسیده و تعداد قابل توجهی از بازیگران مشهور و درجه‌یک سینمای ایران در همان سازوکار در فیلم‌های مختلف حضور دارند. جالب‌تر اینکه چند بازیگری که در آن سال با کارسازی قطعی سرویس‌های بیگانه از ایران خارج شدند، هم‌اکنون برای دیده شدن مجبورند در یوتیوب خاطره دوران حضور در ایران را تعریف کنند. شاید آن‌ها اگر فیلم را تا انتها دیده بودند، آنقدر زود و بد تصمیم نمی‌گرفتند!

همان دوسال پیش و در آن فضای کارتونی، اپوزیسیون نشستی خبری با حضور چند چهره برگزار کردند و طوری وانمود کردند که گویا کار ایران تمام است و فقط تعیین‌تکلیف شکل و ساختار نظام سیاسی آینده مانده! نشستی که به اقتضای مسائل روز تحت عنوان آزادی و دموکراسی برگزار می‌شد، شامل همه حقوق‌بگیران دولت آمریکا بود. یکی فرزند آخرین شاه ایران که اساساً مفتخر به دیکتاتوری و تمرکز قدرت بود... دیگری دبیرکل یک گروه تروریستی که اساس موضوعیت آن به داشتن سلاح و عملیات خرابکاری است. نفر بعدی بازیگر درجه‌چندم ایرانی‌آمریکایی که برای صحبت به زبان فارسی مشکل دارد. نفر دیگر خبرنگار سابق برخی رسانه‌های داخلی بود که بعد از افشای پول‌های سنگینی که از آمریکایی‌ها گرفته و چندمرتبه گزارش منفی از دیدار با برخی سران اروپایی و آمریکایی، از متن به حاشیه رفت. نفر آخر هم فقط به واسطه واقعه هواپیمای اوکراینی شهرت رسانه‌ای پیدا کرده بود. درباره او نیز برخی اعضای خانواده‌های آن واقعه افشاگری کردند. جالب‌تر اینکه با فاصله بسیار کوتاه بعد از آن نشست رسانه‌ای که تحت عنوان «همبستگی اپوزیسیون» برگزار شده بود، اعضای آن اعلام جدایی کردند، تا جایی که حامد اسماعیلیون به خانواده پهلوی حمله کرد و گفت آن‌ها درک کار جمعی ندارند!
همان دو سال پیش وقتی تیم ملی ایران در جام‌جهانی بازی داشت، فشار سنگینی روی بازیکنان و اعضای فنی تیم وارد شد. خلاصه حرف و فضاسازی این بود که شرایط برای فوتبال بازی کردن خوب نیست و به قطر نروید! آنقدر فشار سنگین شد که در بازی اول، بازیکنان از لحظه سرود ملی نخواندن قافیه را باختند و آن روز تلخ جلوی انگلیس پیش آمد. به فاصله چهار روز بعد همان تیم موقع سرود ملی به تنظیمات یک بازیکن ملی برگشتند و بهترین برد تاریخ فوتبال ایران در تاریخ جام‌های‌جهانی را به دست آوردند. فوتبالیست‌ها تنها در چهار روز درک کردند اما برخی چهره‌های مشهور رسانه‌ای که دم از منفعت عمومی و ملی می‌زنند حتی تا ماه‌ها بعد بازیکنان تیم ملی را بابت شادی بعد از گل بازجویی رسانه‌ای می‌کردند.
دو سال از این داستان‌ها گذشته ولی همچنان داستان ما با دو گروه تمام نشده است. اول، گروهی که خام‌اندیشانه تصور می‌کردند با برگزار نشدن جشنواره فجر کار نظام سیاسی ایران تمام است، اما هم جشنواره فجر برگزار شد و هم نظام سیاسی به حیاتش ادامه داد. کسانی که زندگی و آینده خودشان را پای توهمی از تغییر و دگرگونی گذاشتند و چیزی جز حسرت دستگیرشان نشد. انسدادطلبان خودشان را هیچ‌وقت در مسیر نیستی و نابودی قرار نمی‌دهند ولی کرور‌کرور آدم معمولی و متخصص در حوزه‌های مختلف را بیچاره می‌کنند. یکی از مسیر‌های واجب برای عبور ایران از وضعیت فعلی، نابارورکردن انسدادطلبی است تا خودش را به شکل‌های مختلف درنیاورد.
گروه دوم، ساده‌سازان منفعل هستند که به اسم دفاع از ایران و نظام سیاسی موجود، دشمن‌تراشی می‌کنند. به اسم اینکه فلان چهره سینمایی حرف رادیکالی ‌زده یا در بازی سرویس بیگانه افتاده، همه جامعه هنری و سینمایی را متهم به ضدیت با ارزش‌های اجتماعی مثل دین و ملیت معرفی می‌کنند، دروغ‌های بزرگ درباره آن‌ها می‌سازند و قرآن سر نیزه می‌زنند. هرکسی هم مخالفت کند، صورتی است! صورتی از کارخانه دشمن‌سازی این گروه را در این دو سال دیدیم. اگر سیستم مکانیزه برچسب‌زنی و تولید نفرت به اسم دفاع از ایران نبود، راحت‌تر می‌شد با کسانی که سؤال یا انتقادی دارند، مواجه شد و اجازه نداد دشمن قسم‌خورده ایران روی مغز و روح آن‌ها رژه برود. تجربه دو سال اخیر نشان می‌دهد حل مسائل ایران و ایجاد چشم‌انداز متفاوت در گروی عبور از این دو نگاه رادیکال است. در انتخابات اخیر هم هر دوی این نگاه‌ها شکست خوردند؛ هرچند نتایجی رقم زدند که کار تحول‌خواهان واقعی را سخت‌ کردند.