چاپ

ایرانیان جهان - هم میهن /متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
«بیرون از من می‌پرسند چقدر گرفتی. بعضی از افراد انقلابی‌نما زمانی که شما در سفر بودید مجلس را به دو دسته خریداری‌شده‌ها و خریداری‌نشده‌ها تقسیم کردند. چرا بعضی‌ها با نقاب انقلابی‌گری به چنین کاری دست می‌زنند؟» این بخشی از سخنان مجتبی زارعی، نماینده تهران در مجلس به تاریخ 7 اسفند است که از اتهام رشوه به نمایندگان امضانکرده استیضاح همتی از سوی برخی جمع‌آوری‌کنندگان امضای استیضاح خبر می‎دهد.
او در این مورد تاکید کرد: «در موضوع تفکیک وزارتخانه راه و شهرسازی یک باند موسوم به انقلابیون از بیرون توئیت زده‌اند، بعضی از افراد این باند در داخل مجلس هستند که نماینده‌ها را بردند هتل و چنین و چنان در موضوع وزیر اقتصاد هم همینطور. این استاندارد دوگانه را من قبول ندارم. دستگاه‌های اطلاعاتی مگر خوابند؟ منتظرید تا دوره بعد در تاییدصلاحیت اقدام کنید؟»
این نماینده تهران خطاب به وزیر اطلاعات و رئیس واحد اطلاعات سپاه، عنوان کرد: «من در طول این سه سال با شما مبارزه خواهم کرد. اگر کسی رشوه گرفته و کارت گرفته باید الان آن را رو کنید، نه اینکه بگذارید در آینده با آنها برخورد کنید. مجلس پاک است. می‌دانید چرا سراغ مجلسی‌ها آمدند و شما را تقسیم کردند به رشوه‌بگیران و رشوه‌نگیران؟
برای اینکه وقتی رئیس مجلس را تخریب کردند ساکت بودید، برای اینکه وقتی رئیس‌جمهور را تخریب می‌کردند ساکت بودید، برای اینکه وقتی رئیس قوه قضائیه را تخریب می‌کردند ساکت بودید. مجلس پاک است مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.» در این بین بودند برخی دیگر از منتقدان استیضاح همتی که معتقدند؛ «مطرح کردن «هدیه به نمایندگان» در آستانه استیضاح برای تحت فشار قراردادن دیگر نمایندگان است برای پیشبرد استیضاح.»
قصه از کجا شروع شد؟
پیشنهاد هدیه که نام محترمانه «رشوه» است یکی از این حواشی مطرح‌شده در استیضاح وزیر اقتصاد دولت چهاردهم است. روز 5 اسفند صحبت‌های حسینعلی حاجی‌دلیگانی، نماینده شاهین‌شهر در جلسه علنی، درباره استیضاح همتی با واکنش تند برخی دیگر از نمایندگان روبه‌رو شد. حاجی‌دلیگانی گفت: «این روزها تماس‌های زیادی با ما و همکاران می‌گیرند.
باید از دقت و بصیرت نمایندگان دوره دوازدهم تشکر کنیم. وقتی رئیس سازمانی نزدیک به 75 نفر از نمایندگان را دعوت می‌کند و تنها تعداد کمی از آن‌ها، به اندازه انگشتان یک دست، شرکت می‌کنند، این موضوع قابل تأمل است. همان کسانی که شرکت کردند نیز هدیه‌های دریافتی را به دستگاه‌های نظارتی ارائه کردند. معاونین بانک‌ها و بانک مرکزی و بعضاً استانداران تماس می‌گیرند و به همکاران ما فشار می‌آورند که از استیضاح وزیر اقتصاد صرف‌نظر کنند. در حال حاضر، تعداد امضاها به 102 امضاء رسیده و برخی اعلام کرده‌اند که حتی روز استیضاح رأی خود را منتشر خواهند کرد.»
مهرداد لاهوتی در واکنش به این سخنان حاجی‌دلیگانی به ماده 20 آیین‌نامه داخلی مجلس اشاره و تاکید کرد: «آقای رئیس! مسئولیت اداره جلسه را متوجه جنابعالی می‌دانم. استیضاح حق طبیعی نمایندگان است و امر طبیعی بوده، نه در این مجلس بلکه در همه مجالس گذشته هم اتفاق افتاده است. اینجا نگاه متفاوتی وجود دارد. آقای حاجی‌دلیگانی حق داشت به شما بگوید که استیضاح ما را مطرح کنید و ما هم محکم ایستاده‌ایم اما نباید به نمایندگان توهین کنند، حق نداشت توهین کند. این توهین به قوه مقننه است. شما باید تذکر می‌دادید و باید از نمایندگان عذرخواهی کند.»
حاجی‌بابایی که ریاست مجلس را در آن روز بر عهده داشت، در پاسخ به تذکر لاهوتی گفت: «شأن مجلس و جایگاه مجلس کاملاً مشخص است؛ استیضاحی در مجلس مطرح شده است. شما دیدید هفته گذشته بعد از قرائت قرآن برای اینکه شائبه به وجود نیاید، طرح استیضاح وزیر اقتصاد اعلام وصول شد و سر وقت قانونی این کار انجام شد، یکشنبه هفته آینده هم استیضاح مطرح می‌شود.
من خواهش می‌کنم حرف‌ها و حدیث‌هایی که بیرون از مجلس در فضای مجازی و جاهای گوناگون گفته می‌شود در صحن مجلس بیان نشود؛ همه شما، چه آنهایی که موافق و چه آنهایی که مخالف هستند بر اساس یک تکلیف کار را دنبال می‌کنند. هیئت‌رئیسه هم دنبال این است که بدون سرسوزن، سوگیری یا تعصب خاصی آیین‌نامه داخلی را اجرا کند. اینجا حرف‌ها، عاقلانه و عالمانه زده می‌شود و نمایندگان با خدای خود ارتباط دارند؛ آن لحظه آخر کسی که رای مثبت یا منفی می‌دهد بدانند که فقط نماینده از رای خود باخبر است.»
البته تنها حاجی‌دلیگانی از این حربه برای استیضاح همتی و رسیدن به عزل آن استفاده نکرده است. ابوالفضل ظهره‌وند، نماینده تهران در مجلس نیز این شائبه را مطرح کرده و گفت: «شاهد موارد مختلفی از بی‌اخلاقی‌ها هستیم که برای تطمیع نمایندگان، کارت هدیه، بن‌های خرید و هدایای دیگری از سوی بانک‌ها ارائه می‌شود تا استیضاح وزیر اقتصاد پیگیری نشود. این موارد با شأنیت و جایگاه نماینده و قوه مقننه تعارض دارد.»
مالک شریعتی، نماینده تهران نیز به صراحت می‌گوید که با رای بسیار بالایی همتی عزل می‌شود: «متاسفانه بعضی از روابط ناسالم در حال شکل‌گیری است. این هشدار را می‌دهم که اگر این اتفاق رقم بخورد حتماً در صحن علنی تذکر می‌دهم و تحمل نمی‌کنیم افراد برای یک موضوع قانونی رفتار غیرقانونی انجام دهند. ایشان می‌تواند با نمایندگان جلسه بگذارد و توضیح دهد که چقدر در این اتفاقات نقش داشته است و بگوید که به من وقت بدهید.
کمااینکه برای ما توضیح داد، اما قانع نشدیم. اما اگر قرار باشد روابط ناسالم شکل بگیرد و دولت بعضی از وظایف خود را گرو نگه‌ دارد، که اگر نمایندگان رای ندهند آن را انجام دهد یا انجام ندهد، یا مسائل ناسالم اقتصادی پیش بیاید، راجع به آن صحبت می‌کنیم و نمی‌گذاریم مجلس را آلوده کنند.»
علیرضا سلیمی، عضو هیئت‌رئیسه مجلس نیز در صفحه ایکس خود نوشت: «چرا با استفاده از ابزار تهدید همراه با دستکاری در بازار ارز یا تطمیع، برخی به‌دنبال مانع‌تراشی در استفاده نمایندگان از حق قانونی خود برای استیضاح وزیر اقتصاد هستند؟! این رفتارها توهین به ساحت مجلس و نمایندگان محترم است.»
پشت‌پرده رایزنی‌ها
البته این اولین بار نیست که با مطرح شدن استیضاح وزیری موضوع هدیه به نمایندگان هم مطرح می‌شود اما این موضوع تاکنون در حد «شائبه» باقی مانده و اثبات نشده است. این بار نه یک نماینده که چندین نماینده راجع به آن صحبت کرده‌اند. مهم‌ترین اتفاق درباره هدیه به نمایندگان توسط برخی در مجلس به «شاسی‌بلندها» معروف شد. احمد علیرضابیگی، نماینده تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس یازدهم تنها یک سوال کرد: «ارتباط بین گرفتن خودروهای شاسی‌بلند و استیضاح سیدرضا فاطمی‌امین، وزیر صمت چیست؟»
مطرح شدن این سوال واکنش بسیاری از نمایندگان را در پی داشت و باز هم ماجرا از تکذیب این خبر شروع شد و پس از آن برخی از نمایندگان اعلام کردند که برای رفتن به حوزه‌های انتخابیه نیاز به خودرو داشتند و برخی دیگر گفتند که در دوره دهم خودروهای شاسی‌بلند سوزوکی به نمایندگان دادند حالا که ما فیدلیتی گرفتیم با مشکل روبه‌رو شده است؟
موضوع شاسی‌بلندها تا مدت‌ها در صدر اخبار قرار داشت و حتی پای گرفتن خودرو توسط دولتی‌ها (در دولت ابراهیم رئیسی) هم به مطبوعات باز شد و این موضوع به تنشی نه‌چندان طولانی بین دولت سیزدهم و مجلس هم تبدیل شد. با آنکه نمایندگان و دولت، گرفتن شاسی‌بلندها را تایید کرده بودند، پرونده علیرضابیگی به دادگاه رفته، مستندات خود را ارائه کرد و در نهایت محکوم شد. این محکومیت نیز دلیلی برای ردصلاحیت او در دوره دوازدهم مجلس شد.
مصونیت استیضاح‌کنندگان
رایزنی بین نمایندگان و دولتی‌ها همیشه باعث شده که برخی از نمایندگان امضای خود را برای استیضاح پس بگیرند. اما این بار که حاجی‌دلیگانی، ظهره‌وند و مالک شریعتی از هدیه به نمایندگان گفتند، همان موضوعی که مورد انتقاد برخی از نمایندگان قرار گرفت، تاکنون از برگزاری جلسه هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان خبری نیست و این نمایندگان بدون انتشار هیچ سند و مدرکی از روابط ناسالم اقتصادی و پیشنهاد هدیه یا همان رشوه به نمایندگان خبر می‌دهند اما در دوره گذشته‌ی هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان، پرونده علیرضابیگی به دادگاه نیز ارسال شد اما این دوره هنوز هیچ خبری از برگزاری جلسه و تشکیل پرونده برای چند نماینده در دوره‌های متفاوت مجلس نیست.