چاپ

ایرانیان جهان - وطن امروز / «آزادی به سبک آمریکای ترامپ» عنوان یادداشت روز در روزنامه وطن امروز به قلم مصطفی نصری است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
ایالات متحده آمریکا اغلب خود را به‌ عنوان مهد آزادی بیان و دموکراسی معرفی کرده است اما تاریخچه برخورد با اعتراضات، بویژه در موضوعات حساس مانند حمایت از فلسطین، روایتی متفاوت را نشان می‌دهد. در دوران ریاست‌جمهوری جو بایدن، اعتراضات دانشجویی در حمایت از فلسطینیان و علیه سیاست‌های آمریکا و اسرائیل در جنگ غزه با واکنش‌های شدیدی مواجه شد. این برخوردها شامل بازداشت گسترده دانشجویان، اخراج و تعلیق آنها و حتی فشار بر روسای دانشگاه‌ها برای سرکوب این تحرکات بود. اکنون، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور جدید آمریکا تلویحا اعلام کرده است قصد دارد این سیاست‌ها را با شدت بیشتری ادامه دهد. او با تهدید به قطع کمک‌های مالی فدرال به دانشگاه‌ها و اخراج یا زندانی کردن دانشجویان معترض، رویکردی را ترسیم کرده که نه‌تنها ادامه‌دهنده خط‌مشی دولت بایدن است، بلکه آن را به سطحی جدید از سخت‌گیری می‌رساند.
* برخورد با تجمعات حامیان فلسطین
اعتراضات دانشجویی در حمایت از فلسطین در دانشگاه‌های آمریکا در دوران بایدن، پس از تشدید درگیری‌ها در غزه در سال 2023 و 2024 به اوج خود رسید. این اعتراضات که عمدتاً در بهار 2024 آغاز شد، واکنشی به سیاست‌های دولت بایدن در حمایت از اسرائیل و ادامه ارسال کمک‌های نظامی به این رژیم بود. دانشجویان در دانشگاه‌های معتبر مانند کلمبیا، نیویورک، ییل، هاروارد و کالیفرنیای جنوبی خواستار آتش‌بس دائمی در غزه، قطع روابط مالی دانشگاه‌ها با شرکت‌های حامی اسرائیل و پایان حمایت نظامی آمریکا از اسرائیل شدند اما پاسخ دولت و نهادهای وابسته به آن، نه‌تنها این مطالبات را نادیده گرفت، بلکه به سرکوب گسترده این جنبش منجر شد.
* بازداشت گسترده دانشجویان
بازار
یکی از بارزترین مصادیق سرکوب در دولت بایدن، بازداشت صدها دانشجو در جریان اعتراضات بود. تا اواخر آوریل 2024 بیش از 2000 دانشجو در دانشگاه‌های مختلف آمریکا به دلیل شرکت در تحصن‌ها و راهپیمایی‌های حمایت از فلسطین دستگیر شدند. برای مثال، در دانشگاه کلمبیا در نیویورک، پلیس با ورود به محوطه دانشگاه و برچیدن چادرهای تحصن‌کنندگان، حدود 100 نفر را بازداشت کرد. در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی نیز بیش از 90 نفر در یک روز دستگیر شدند.
این عملیات‌ها اغلب با استفاده از گاز اشک‌آور و نیروهای ضدشورش انجام شد که نشان‌دهنده شدت برخورد با معترضانی بود که عمدتاً به ‌صورت مسالمت‌آمیز عمل می‌کردند.
* اخراج و تعلیق دانشجویان
علاوه بر بازداشت، بسیاری از دانشجویان با مجازات‌های دانشگاهی مواجه شدند. دانشگاه کلمبیا تعدادی از دانشجویان معترض را تعلیق کرد و برخی دیگر از ادامه تحصیل محروم شدند. در دانشگاه‌های دیگر مانند ییل و نیویورک نیز گزارش‌هایی از اخراج و تعلیق دانشجویان به گوش رسید. این برخوردها نه‌تنها حقوق دانشجویان برای آزادی بیان را نقض کرد، بلکه پیام روشنی به سایر معترضان ارسال کرد مبنی بر اینکه هرگونه حمایت از فلسطین با هزینه‌ای سنگین همراه خواهد بود.
* فشار بر رؤسای دانشگاه‌ها و برکناری آنها
دولت بایدن و نهادهای وابسته به آن، از جمله کنگره، فشار زیادی بر روسای دانشگاه‌ها وارد کردند تا اعتراضات را مهار کنند. این فشارها به استعفای روسای دانشگاه‌های هاروارد و پنسیلوانیا منجر شد. این روسا به دلیل عدم مدیریت قاطع اعتراضات و آنچه «افزایش یهودستیزی» خوانده شد، مورد انتقاد قرار گرفتند، هرچند معترضان این اتهامات را رد کرده و تأکید داشتند انتقادشان متوجه سیاست‌های اسرائیل است، نه یهودیان. این فشارها نشان‌دهنده دخالت مستقیم دولت در امور دانشگاهی و تلاش برای سرکوب صداهای مخالف بود.
* اتهام‌زنی و جنجال‌سازی
دولت بایدن و حامیانش در کنگره و رسانه‌ها، اعتراضات را به «یهودستیزی» تعبیر کردند تا مشروعیت آنها را زیر سؤال ببرند. جو بایدن در اظهاراتی در آوریل 2024، «یهودستیزی آشکار» در دانشگاه‌ها را محکوم کرد و مدعی شد این اعتراضات فضای دانشگاهی را ناامن کرده است. با این حال، معترضان از جمله دانشجویان یهودی که در این تجمعات شرکت داشتند، این اتهامات را رد کردند و آن را تلاشی برای ساکت کردن انتقادات مشروع از اسرائیل دانستند. این استراتژی اتهام‌زنی، ابزار دیگری برای توجیه سرکوب بود.
* سیاست‌های پیشنهادی ترامپ؛ تشدید سرکوب
دونالد ترامپ روز گذشته در پستی در شبکه‌های اجتماعی اظهار داشت کمک‌های مالی فدرال به دانشگاه‌هایی که اجازه برگزاری «تجمعات غیرقانونی» را می‌دهند، قطع خواهد شد. همچنین هشدار داد دانشجویان آمریکایی شرکت‌کننده در این تجمعات اخراج یا زندانی می‌شوند و دانشجویان خارجی به کشورهای خود بازگردانده خواهند شد. این اظهارات در حالی مطرح شد که اعتراضات در حمایت از فلسطین در دوران بایدن به موضوعی در حمایت از مردم غزه تبدیل شده بود و سرکوب معترضان دلیلی روشن داشت. ترامپ با تهدید به قطع بودجه فدرال، فشار اقتصادی مستقیمی بر دانشگاه‌ها وارد می‌کند. این سیاست نه‌تنها ادامه‌دهنده فشارهای دولت بایدن بر روسای دانشگاه‌هاست، بلکه آن را به ابزاری سیستماتیک‌تر تبدیل می‌کند. دانشگاه‌هایی مانند کلمبیا که در گذشته با تهدید قطع بودجه مواجه شده بودند، اکنون ممکن است کاملاً تسلیم شوند و هرگونه فعالیت اعتراضی را ممنوع کنند. در حالی که دولت بایدن دانشجویان را بازداشت و تعلیق می‌کرد، ترامپ پیشنهاد اخراج دائمی یا زندانی کردن آنها را مطرح کرده است. این رویکرد، شدت سرکوب را به سطحی جدید می‌رساند و دانشجویان را نه‌تنها از حق تحصیل، بلکه از آزادی شخصی محروم می‌کند. همچنین اخراج دانشجویان خارجی که پیش‌تر نیز در دوران اول ریاست‌جمهوری ترامپ مطرح شده بود، نشان‌دهنده تداوم سیاست‌های مهاجرستیزانه او است.
* دموکرات و جمهوری‌خواه، هر دو در یک مسیر
بررسی مصادیق سرکوب در دولت بایدن و سیاست‌های پیشنهادی ترامپ نشان می‌دهد هر دو جناح سیاسی آمریکا در مواجهه با اعتراضات حامی فلسطین رویکردی مشابه دارند. دولت بایدن با بازداشت، تعلیق و فشار بر دانشگاه‌ها، زمینه را برای سرکوب فراهم کرد، در حالی که ترامپ این سیاست‌ها را با تهدیدات مالی و مجازات‌های شدیدتر تکمیل می‌کند. این تداوم نشان‌دهنده آن است که در موضوعاتی مانند حمایت از اسرائیل و سرکوب صداهای مخالف، خطوط حزبی در آمریکا کمرنگ می‌شود.
* آزادی بیان در محاصره
اعتراضات حامیان فلسطین در دانشگاه‌های آمریکا، چه در دوران بایدن و چه در دوره جدید ترامپ، آزمونی برای ادعاهای آزادی بیان در این کشور بوده است. سرکوب گسترده در دولت بایدن، از بازداشت‌ها و اخراج‌ها گرفته تا برکناری روسای دانشگاه‌ها نشان داد این آزادی‌ها در مواجهه با منافع سیاسی و فشار لابی‌های حامی اسرائیل شکننده‌ است. سیاست‌های پیشنهادی ترامپ نیز این سرکوب را نه‌تنها تداوم می‌بخشد، بلکه با شدت بیشتری اعمال می‌کند. این روند ثابت می‌کند در آمریکا، چه دموکرات‌ها در قدرت باشند، چه جمهوری‌خواهان، وقتی پای حمایت از انسانیت و حقوق فلسطینیان در میان باشد، آزادی بیان به ابزاری مشروط و تحت کنترل تبدیل می‌شود.