چاپ

ایرانیان جهان - به گزارش میز نفت، در چند دهه گذشته، تجارت گاز طبیعی مایع (ال ان جی) از مدل اولیه کسب و کار منطقه ای دهه 1960 در جهت انعطاف پذیرتر شدن توسعه یافته است. این تغییر با ظهور بازیگران جدید و آزادسازی بازار گاز اروپا در دهه 2000 میلادی و همچنین ظهور ایالات متحده به عنوان یک تامین کننده ال ان جی انعطاف پذیر رقابتی و انعطاف پذیر شده است.
افزایش انعطاف‌پذیری بازار گاز به کشورهای اروپایی اجازه داد تا کمبود گاز صادراتی خطوط لوله روسیه را در سال 2022 میلادی جایگزین کرده و همچنین به بازیگران مختلف بازار ال ان جی این امکان را می‌دهد تا با تغییر مسیر محموله‌های ال ان جی بر اساس شرایط بازار، عملیات خود را بهینه کنند. با این حال، تحولات مختلف ژئوپلیتیکی، تجاری و نظارتی می تواند این ویژگی ها را تضعیف کند.
تنش های تجاری ایالات متحده و چین، تصمیمات اتحادیه اروپا در مورد واردات ال ان جی روسیه، اجرای مقررات زیست محیطی اتحادیه اروپا و روابط تیره قطر با برخی از خریداران بازار ال ان جی را تحت تاثیر قرار داده است.
بازی غول ها برای گاز
در سال 2019، با تشدید تنش های تجاری بین ایالات متحده و چین در دوره اول دولت ترامپ، چین با اعمال تعرفه بر ال ان جی ایالات متحده مقابله به مثل کرد. این امر منجر به توقف واردات ال ان جی آمریکا توسط چین برای حدود یک سال شد. سپس این کشورها مدت کوتاهی پس از امضای یک توافقنامه تاریخی و قابل اجرا در مورد فاز یک معامله تجاری در 15 ژانویه 2020، تجارت ال ان جی را از سر گرفتند.
در فوریه 2025 میلادی، دولت ترامپ تعرفه 10 درصدی را بر تمام کالاهای وارداتی چین به ایالات متحده اعمال کرد. چین با اعلام تعرفه بر واردات آمریکا، از جمله تعرفه 15 درصدی بر LNG آمریکا که از 10 فوریه آغاز می شود، واکنش نشان داد.
با واردات 6 میلیارد متر مکعب ال ان جی آمریکا توسط چین در سال 2024، از مجموع 107 میلیارد متر مکعب ال ان جی وارداتی توسط چین و 114 میلیارد متر مکعب صادراتی توسط ایالات متحده، این دو کشور به میزان قابل توجهی به یکدیگر وابسته نیستند. با این حال، چین از 6 فوریه هیچ محموله ال ان جی آمریکا وارد نکرده است، زیرا این محموله ها اکنون به اروپا صادر می شوند.
تشدید تعرفه‌ها بین کشورها، منجر به افزایش تعرفه‌های آمریکا به 145 درصد و تعرفه‌های چین به 125 درصد از اواسط آوریل شده است. این تعرفه های بالا واردات ال ان جی آمریکا را برای خریداران چینی غیرممکن کرده است.
با این حال، زمانی که تأسیسات ال ان جی ایالات متحده، که شرکت‌های چینی با آنها قرارداد ال ان جی بسته‌اند، در چهار سال آینده راه اندازی شوند، ریسک بسیار بیشتر خواهد شد.
با احتساب قراردادهای موجود، این رقم معادل 25 میلیارد متر مکعب ال ان جی قراردادی است که در صورت پابرجا ماندن تعرفه های چینی باید به بازارهای دیگر هدایت شود. این حدود 10 درصد از ظرفیت پروژه های ال ان جی ایالات متحده موجود و در حال ساخت را نشان می دهد. تغییر مسیر این محموله‌ها می‌تواند کارآمدی بازار را کاهش دهد، حتی اگر می‌توان استدلال کرد که ارسال ال ان جی آمریکا به اتحادیه اروپا به جای چین از لحاظ انتقال، آسان‌تر است.
همچنین راند دوم تنش های تجاری احتمالاً تأثیر بلندمدتی بر تمایل واردکنندگان چینی برای انعقاد قراردادهای اضافی ال ان جی ایالات متحده خواهد داشت.
ممنوعیت ال ان جی روسیه توسط اتحادیه اروپا
اتحادیه اروپا حجم چشمگیری از ال ان جی روسیه را از سال 2022 میلادی وارد کرده که در مجموع به 19 میلیارد متر مکعب در سال 2024 میلادی رسیده است. اکثر این منابع از پروژه یامال که چندین شرکت اروپایی با آن قراردادهای بلندمدت دارند، و همچنین از دو پروژه کوچکتر Portovaya و Vysotsk تامین می شود. نزدیکی یامال به بنادر اروپایی همراه با قیمت بالای گاز اروپا توضیح می دهد که چرا ال ان جی روسیه عمدتاً به اروپا هدایت می شود.
با این حال، تحریم های ایالات متحده باعث شد که عملیات در پورتووایا و ویسوتسک در فوریه 2025 میلادی متوقف شود. در نتیجه، انتظار می رود واردات ال ان جی روسیه از اروپا در سال جاری کاهش یابد.
اگرچه اتحادیه اروپا هنوز واردات ال ان جی روسیه را ممنوع نکرده است، اما از اواخر مارس 2025 میلادی انتقال ال ان جی روسیه به مقاصد غیر اروپایی را ممنوع کرده است.
با ورود جنگ اوکراین و روسیه به چهارمین سال خود، درخواست‌های فزاینده ای از کشورهای مختلف اروپایی برای اعمال ممنوعیت صدور ال ان جی روسیه وجود دارد.
انتظار می‌رود کمیسیون اروپا در اوایل ماه مه، نقشه راه را برای قطع تدریجی واردات گاز روسیه منتشر کند و در صورت عدم آتش‌بس، به نظر می‌رسد به احتمال زیاد ال ان جی روسیه حداکثر تا سال 2027 میلادی ممنوع شود، زیرا بازارهای جهانی گاز متعادل شده و امنیت عرضه گاز اروپا تضمین می‌شود.
اگر توافقنامه صلح جهانی در مورد اوکراین شامل مقرراتی برای ادامه این واردات باشد، این جدول زمانی ممکن است تغییر کند.
مقررات متان اتحادیه اروپا و بازار گاز طبیعی
چالش دیگری که بازارهای جهانی ال ان جی با آن روبرو هستند، مقررات اتحادیه اروپا درباره متان است که در آگوست 2024 به تصویب رسید.
ردیابی دقیق انتشار گاز متان به ویژه در ایالات متحده دشوار است، جایی که صادرات ال ان جی از طیف گسترده ای از میادین گازی تامین می شود. تحولات نظارتی اخیر تصویر را پیچیده تر می کند. در فوریه 2025، سنای ایالات متحده مالیات متان را برای انتشار بیش از حد گازهای گلخانه ای لغو کرد و در 12 مارس آژانس حفاظت از محیط زیست چندین مقررات زیست محیطی را در روزی که "روز مقررات زدایی" نامیده شد، لغو کرد. این اقدامات حاکی از یک واگرایی فزاینده نظارتی میان اتحادیه اروپا و ایالات متحده است.
نکته مهم این است که ایالات متحده ممکن است تنها کشوری نباشد که در معرض خطر قرار گرفتن در دسته ال ان جی کثیف قرار دارد. سایر تامین کنندگان ال ان جی نیز ممکن است برای رسیدن به استانداردهای در حال تحول اتحادیه اروپا با مشکل روبرو شوند.
برنامه قطر چیست؟
قطر، دومین تامین کننده بزرگ ال ان جی در جهان، قرار است موقعیت خود را به لطف توسعه گسترده ظرفیت صادرات خود حفظ کند. باید دانست که 85 میلیارد متر مکعب دیگر در سال ظرفیت عرضه ال ان جی در این شبه جزیره پادشاهی حال ساخت است.
در حالی که بخش قابل توجهی از این ظرفیت جدید بدون قرارداد فروش باقی مانده است، قطر به صورت فزاینده ای برای یافتن مشتریان جدید تلاش می کند. این راهبرد روابط با برخی از بازارهای سنتی دوحه، به ویژه ژاپن را تیره کرده است.
پس از اینکه شرکت برق برتر ژاپن تصمیم گرفت قراردادهای منقضی شده در سال 2021 میلادی را تمدید نکند، واردات ال ان جی ژاپن از قطر به شدت کاهش یافت و از 14 میلیارد متر مکعب در سال 2018 به تقریباً 4 میلیارد متر مکعب در سال 2024 میلادی رسید.
تنش هایی نیز میان آنان با اتحادیه اروپا به وجود آمده است. قطر تهدید کرده است که صادرات ال ان جی به کشورهای عضو اتحادیه اروپا را به حالت تعلیق در خواهد آورد، در صورتی که قطر انرژی بر اساس دستورالعمل سازمانی این اتحادیه جریمه شود.
طی سه سال گذشته، صادرات ال ان جی قطر به اتحادیه اروپا بین 13 تا 17 میلیارد متر مکعب در سال بوده است.
قطر باید تصمیم بگیرد که چگونه با مقدار قابل توجهی از عرضه جدید خود که همزمان با ورود رکورد به بازار و افزایش عرضه کشورهای دیگر مقابله کند.