ایرانیان جهان - سوئدی ها از فرهنگ غنی و مدرنی برخوردار هستند. پیشینه تاریخی و فرهنگ این کشور، شاید به موجب وجود وایکینگ ها و نوشیدن مشروبات الکلی سنگین در میان عامه مردم بسیار تعریفی نباشد. اما با گذشت زمان و پس از قرن نوزدهم و ورود به عرصه نوین، مردم این کشور خود را با دنیای مدرن وقف دادند و تا به امروز، یکی از پیشروترین کشور های صنعتی، مدرن، صلح طلب و شاد دنیا هستند. رعایت انواع حقوق فردی و اجتماعی در جامعه سوئد، نهادینه شده و سخت ترین قوانین برای جلوگیری از هر گونه نژاد پرستی، تبعیض جنسیتی، کودک آزاری و حتی حیوان آزاری را تنظیم نموده اند.
فرهنگ سوئدی ها از دید خودشان بسیار مناسب و معقول است، اما در بعضی از شرایط این فرهنگ سوئدی ها از دید خارجی ها و همچنین ما ایرانی ها، جالب و چه بسا عجیب است. به هرحال ما ایرانی هایی که در سوئد زندگی میکنیم و جزئی از این جامعه محسوب می شویم، باید این فرهنگ را پذیرا باشیم.
در این مطلب قصد داریم چند نمونه از رفتار سوئدی ها که شاید از دید یک ایرانی عجیب باشد را برای شما جمع آوری کرده ایم که شما را به خواندن آنها دعوت میکنیم.
فرهنگ سوئدی ها از دید ما ایرانی ها
1- سکوت کامل
یکی از اولین چیزهایی که بعد از آمدنم به اُپسالا درباره سوئدی ها متوجه شدم، کم حرف بودن آنها بود. برای من که از شهر بزرگی مثل تهران به سوئد مهاجرت کرده بودم، این مسئله مثل شک بود. هیچ کس در اتوبوس با کسی صحبت نمی کرد. اگر درب را برای کسی نگه داری، شاید حتی کلمه ممنونم را نشنوی. اگر در سوپر مارکت، سد راه کسی بشوی، آن شخص بدون گفتن حتی یک کلمه فقط پشت سرت می ایستد تا از جلوی او کنار بروی. اگر بخواهی در اتوبوس با کسی وارد گفتگو بشوی، جوری نگاهت میکنند که انگار دیوانه هستی!
دوستی با سوئدی ها مثل بطری سس گوجه فرنگی می ماند: با تمام تلاش و زوری که میزنی، شاید یک قطره هم از بطری بیرون نیاد، اما اگر به اندازه کافی صبر کنی، کلی سس به راحتی بیرون میاد. پس باید صبور باشیم
2- اگر صف نبود، فکر نکنید که کسی پشت سر شما نیست
وقتی وارد بانک، اداره، داروخانه و یا هر جای دیگری میشوید، اول با دقت زیاد دنبال دستگاه نوبت دهی کوچکی باشید که به شما kölapp بدهد. مطمئن باشید شما پشت سر، حداقل 10 نفر هستید. اگر مستقیما جلوی میز اطلاعات بروید و سوال خود را بدون داشتن kölapp بپرسید، با احترام کامل، ضایع میشوید!
3- تا نپرسی کسی جواب نمیده
به این مکالمه در یکی از کتابخانه های سوئد بین یک ایرانی و سوئدی خوب دقت کنید:
ایرانی: اینجا میشه اسکن گرفت؟
مسئول کتابخانه (سوئدی) : بله
ایرانی: چقدر میشه قیمتش؟
سوئدی: 5 کرون
دقیقا بعد از اینکه کار اسکن گرفتن تموم میشه و پول پرداخت میشه ایرانی سوال می کنه: جایی هست که بشه مجانی اسکن گرفت؟
سوئدی: بله کتابخانه
ایرانی: ولی من الان 5 کرون دادم
سوئدی: شما نگفتی که میخواهی خودت کاغذ را بذاری توی اسکنر، اگر خودت اسکن کنی مجانی هست و اگر ما انجام بدیم 5 کرون میشه
نتیجه گیری: تا جایی که میتوانید سوال کنید، تا به همه جواب هایتان برسید! فردی که پاسخ گوی شماست، توضیح اضافه تر به شما نمیدهد.
4- اینجا سوئد هست، امریکا نیست
تصور خیلی از ایرانی ها این است که در خارج، همه با کفش وارد خانه میشوند. این تصور در کشور سوئد، کاملاً اشتباه است. کفش هایتان را قبل از اینکه جلوتر از پادری بروید، حتماً در بیاورید.
5- فرهنگ زدن Skål
سوئدی ها وقتی Skål میزنند، حتما در چشمان هم نگاه می کنند. پس اگر سر میز شام با سوئدی ها بودید و در هنگام زدن Skål همه به شما نگاه کردند، نترسید، کاملا طبیعی است،
ببینید: سوئدی ها را بیشتر بشناسیم
6- وقت Fika
تقریباً نیم ساعت قبل از ظهر و نیم ساعت بعد از ظهر، بسیاری از سازمان ها، ادارات و شرکت های سوئد تعطیل میشوند. تمام کارکنان با خوشحالی تمام، یک لیوان قهوه و یک شیرینی بسیار خوشمزه در دست دارند و از وقت fika خود لذت می برند.
7- اعداد
سوئدی ها عاشق اعداد هستند. سوئدی ها هفته های سال را با اعداد میشناسند، برای مثال در تمام برنامه های درسی یا کاری، شماره هفته نوشته شده. حتی سایت مخصوصی هم برای نشان دادن شماره هفته وجود دارد. اگر از کسی که سن کمی دارد، سنش را بپرسید شاید 96 جواب دهد که در اصل سال تولدش است.
8- بغل کردن
شاید به اندازه کافی از سرد بودن سوئدی ها شنیده باشید اما با این حال کدام مردمی را میشناسید که برای سلام و احوال پرسی همدیگر را بغل کنند؟ دست دادن تنها زمانی معنا دارد که طرف مقابل را نمیشناسید. پس اگر همکلاسی تان برای سلام کردن طرف شما آمد، برای دست و روبوسی پیش قدم نشوید!
9- هرکسی دنگ خودش را میدهد
وقتی به تولد کسی در رستوران دعوت میشوید، یادتان باشد که پول به اندازه کافی به همراه داشته باشید. دعوت شدن به تولد در رستواران یا کافه به معنای این نیست که شما مجانی غذا میخورید. درست است برای شام یا نهار دعوت شده اید، اما هر کسی غذای خودش را، سفارش میدهد و مسلماً حساب میکند.
حالا اگر تولد در خانه برگزار میشود، حتما با خودتان نوشیدنی دلخواه‌تان را ببرید. یا حداقل قبل از رفتن به تولد، از صاحب خانه سوال کنید که آیا چیزی باید به همراه داشته باشید یا نه. خوراک مجانی جایی پیدا نمیکنید.
10- قوانین احمقانه
هرچقدر هم قوانین، احمقانه به نظر برسند، باید آنها را دنبال کنید. مثلاً برای گرفتن وقت در درمانگاه، معمولا باید به شماره خاصی زنگ بزنید. در این باره دوست ایرانی تازه واردی از تجربیات روزهای اول خود برای ما اینگونه نوشت:
به درمانگاه نزدیک خانه‌ام رفتم و از فردی که در اطلاعات نشسته بود، خواستم برایم وقت ملاقات با پزشک بگیرد
آن شخص شماره تلفنی داد و گفت باید اینجا زنگ بزنید و وقت قبلی بگیرید. من کمی با میز اطلاعات فاصله گرفتم و به شماره زنگ زدم.
وقتی منتظر بودم کسی گوشی را بردارد، تلفن درمانگاه شروع به زنگ خوردن کرد و دقیقاً همان شخصی که با من صحبت کرد، گوشی را برداشت و حالا از پشت تلفن با من صحبت میکرد.
با شوک تمام، به صورتش نگاه میکردم و از پشت تلفن از او خواستم تا برایم وقت ملاقات بگیرد. او کاملاً عادی و بدون هیچ تغییری در چهره‌اش یک وقت ملاقات برای من ثبت کرد.
پ.ن. شاید این تجربه برای بسیاری از ما خنده دار و مسخره باشد. اما اگر آن سوی قضیه را ببینیم، در بعضی از درمانگاه ها این یک نُرم اداری و سیستم یکپارچه است که وقت ملاقات با تماس تلفنی در کامپیوتر ثبت میشود.
در آخر این را اضافه میکنیم که تمام نکته های نوشته شده در این مطلب، تجربیات شخصی است و نمیتواند در مورد تمام سوئدی ها به صورت 100% صدق کند. اگر شما هم ساکن سوئد هستید و یا خاطره‌ایی از حضورتان در میان فرهنگ سوئدی ها دارید، میتوانید با ارسال دیدگاهتان در قسمت نظرات ، دیگران را هم با تجربیات خود سهیم کنید.