بزرگنمايي:
ایرانیان جهان -
به گزارش وال‌استریت ژورنال، پایان جنگ سرد برای جهان نوید رهایی از کابوس جنگ هسته‌ای را به همراه داشت و دولت‌هایی که دشمنی دیرینه داشتند، توافق کردند تا کلاهک‌های جنگی را از بین برده و در راستای جلوگیری از گسترش سلاح‌های اتمی، همکاری کنند.
به نوشته «لارنس نورمن» خبرنگار وال‌استریت‌ژورنال، «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه قوانین جدیدی درمورد استفاده از سلاح‌های هسته‌ای مطرح و اعلام کرد مسکو آماده است برای دفاع از خود از سلاح هسته‌ای استفاده کند. او همچنین مدعی شد که زرادخانه هسته‌ای کره شمالی در حال گسترش است و ادعا کرد ایران به تولید سلاح‌های هسته‌ای نزدیک شده است.
او در ادامه نوشت یکی از 2 پیمان مهم کنترل تسلیحات هسته‌ای میان آمریکا و روسیه از بین رفته و پیمان دیگر هم که تعداد سلاح‌های هسته‌ای مستقرشده توسط روسیه و آمریکا را محدود می‌کند، در اوایل سال 2026 منقضی خواهد شد. تعهدی که قدرت‌های هسته‌ای در طول جنگ سرد برای تلاش در جهت خلع سلاح داده بودند، اکنون کمتر از همیشه واقع‌بینانه به نظر می‌رسد.
«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید نظام جهانی عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای امروز بیش از هر زمان دیگری در معرض خطر قرار دارد.
به گزارش رسانه آمریکایی، تهدید یک تقابل هسته‌ای که در یک دهه پیش غیرواقعی به نظر می‌رسید، اکنون یک رویداد محتمل است.
توافق قدرت‌های بزرگ درباره اهمیت عدم اشاعه فرسوده شده است
«اریک بروئر» مدیر سابق بخش مبارزه با اشاعه تسلیحات هسته‌ای در شورای امنیت ملی ایالات متحده که اکنون در اندیشکده «ابتکار تهدیدات هسته‌ای» فعالیت دارد، می‌گوید: «توافق مشترک میان قدرت‌های بزرگ درباره اهمیت عدم اشاعه فرسوده شده است، توافقی که برای ایجاد و حفظ رژیم عدم اشاعه از دهه 1960 حیاتی بود.» او می‌گوید در بهترین حالت، به‌سوی جهانی حرکت می‌کنیم که تعداد کشورهای مسلح به سلاح هسته‌ای در آن افزایش خواهد یافت.
روسیه و ایالات متحده در دوران جنگ سرد به‌ترتیب بیش از 41 هزار و 23 هزار کلاهک هسته‌ای داشتند، اما پس از فروپاشی دیوار برلین، واشنگتن و مسکو برای غیرفعال‌سازی بیش از 3000 کلاهک هسته‌ای استراتژیک مستقر در بلاروس، قزاقستان و اوکراین همکاری کردند. در سال 2012، تعداد سلاح‌های هسته‌ای هر یک از این 2 کشور به زیر 5000 کلاهک رسیده بود. دیگر کشورها که قصد تولید این سلاح‌ها را داشتند نیز به این جریان پیوسته و برنامه‌های خود را متوقف کردند، اما نظام عدم اشاعه با برخی موانع مواجه شد. پاکستان اولین سلاح هسته‌ای خود را در سال 1998 آزمایش کرد و کره شمالی نیز در سال 2006 این کار را انجام داد.
معاهده کلیدی در کنترل گسترش تسلیحات هسته‌ای، پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای است که در سال 1970 تصویب شد و امروز 191 امضاکننده دارد. این معاهده کشورهایی که سلاح هسته‌ای ندارند را به استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای ملزم می‌کند و از کشورهای دارای سلاح هسته‌ای می‌خواهد در راستای کاهش زرادخانه‌های خود حرکت کنند.
به گزارش وال‌استریت ژورنال، با افزایش تنش‌ها میان آمریکا، چین و روسیه در سال‌های اخیر، توافق پیرامون عدم اشاعه تضعیف شده و کشورهای بسیاری به دنبال دستیابی به توانایی استفاده از انرژی هسته‌ای به عنوان یک سلاح هستند.
روسیه زمینه‌های ممکن برای استفاده احتمالی از سلاح‌های هسته‌ای را روشن‌تر کرد
با آغاز جنگ اوکراین، نخستین مورد از احتمال استفاده از سلاح هسته‌ای به وجود آمده است، اما سازمان‌های اطلاعاتی غربی تا همین اواخر متوجه رفتاری از روسیه که از قصد مسکو برای آمادگی حمله هسته‌ای نشان داشته باشد، نشده بودند. با این حال، از ماه میلادی گذشته که آمریکا و متحدانش درباره اجازه دادن به اوکراین برای حمله به خاک روسیه با سلاح‌های دوربرد غربی سخن گفتند،
پوتین از یک سیاست هسته‌ای جدید رونمایی کرد که زمینه‌های ممکن برای استفاده احتمالی از سلاح‌های هسته‌ای را روشن‌تر کرد. مسکو همچنین اعلام کرد سلاح‌های هسته‌ای خود را در بلاروس مستقر می‌کند، کشوری که با چندین عضو ناتو از جمله لهستان مرز مشترک دارد.
«نیکولای سوکوف» دیپلمات سابق روسیه و پژوهشگر ارشد مرکز خلع سلاح و عدم اشاعه در وین می‌گوید انتقال تسلیحات هسته‌ای روسیه به بلاروس اقدامی مشابه با اشتراک تسلیحات هسته‌ای آمریکا با متحدانش است.
به ادعای نورمن، اظهارات پوتین نشان می‌دهد که او از جدی گرفته نشدن خطوط قرمزش توسط غرب نگران است، از این رو دکترین هسته‌ای روسیه را تغییر داده تا به غرب هشدار دهد.
«ینس استولتنبرگ» دبیرکل سابق ناتو در ماه میلادی گذشته کرملین را به طرح اظهارات نسنجیده و خطرناک در مسئله هسته‌ای متهم کرد. ناتو نیز در واکنش به اظهارات پوتین، از برگزاری رزمایش سالانه هسته‌ای خود خبر داد.
به گزارش رسانه آمریکایی، چین گسترش سلاح‌های هسته‌ای خود را تسریع کرده و وزارت دفاع آمریکا تخمین زده است که زرادخانه هسته‌ای چین تا سال 2035 به 1500 کلاهک برسد. بریتانیا نیز در سال 2021 اعلام کرد سقف تعداد سلاح‌های هسته‌ای خود را افزایش می‌دهد.
کشورهای سلاح هسته‌ای را به چشم یک ابزار نظامی-دفاعی جذاب و مطلوب نگاه می‌کنند
برخی کارشناسان معتقدند که روسیه و ایالات متحده ممکن است بعد از پایان پیمان معاهده هسته‌ای خود در 2026، به یک تفاهم غیررسمی برای حفظ محدودیت کلاهک‌های هسته‌ای دست یابند، اما وال‌استریت ژورنال یادآور شده است که کاخ سفید نیز با فشارهای داخلی برای افزایش ذخایر هسته‌ای خود مواجه است.
به گزارش وال استریت ژورنال، تمرکز فزاینده واشنگتن بر تهدید نظامی چین، اکنون به مباحث دیرینه‌ای درباره میزان و نوع تعهد آمریکا به متحدانش در اروپا و آسیا گره خورده است.
در اوایل سال میلادی جاری، «البریج کولبی» مقام سابق پنتاگون در دوران ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ» پیشنهاد کرد که آمریکا اتحاد دفاعی خود را با کره جنوبی تقویت کند تا بتواند بر پکن تمرکز کند.
او همچنین گفت کره جنوبی باید در مقابله با تهدید کره شمالی، به هر نوع گزینه‌ای دسترسی داشته باشد؛ اظهاراتی که کمی بعد در سخنان وزیر دفاع جدید کره جنوبی منعکس شد و او مسئله دستیابی کشورش به سلاح هسته‌ای را مطرح کرد.
برخی بر این باورند که بیشتر کشورهای جهانی به معاهده منع اشاعه هسته‌ای پایبند هستند و موقعیت بحرانی نیست، اما مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید بحران‌های جاری در جهان باعث شده کشورهای رفته‌رفته سلاح هسته‌ای را به چشم یک ابزار نظامی-دفاعی جذاب و مطلوب نگاه کنند.
منبع: خبرگزاری ایسنا