بزرگنمايي:
ایرانیان جهان - به گزارش خبرنگار سیاسی ایونا به نقل از همشهری آنلاین , در روزهای اخیر و پس از تایید مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا در عمان، رویکرد خبری – تحلیلی رسانه‌های غربی و صهیونیستی، علاوه بر «تهدیدمحوری»، معطوف به ضعیف نشان دادن موضع ایران در گفت‌وگوهای مسقط بوده است؛ موضوعی که با واقعیت‌های میدانی تناقض دارد و بیش از هر چیز ابزاری برای پیشبرد عملیات روانی محور واشنگتن – تل‌آویو علیه تهران به حساب می‌آید.
در این چارچوب هم بود که بخش مهمی از خبرسازی‌های رسانه‌های غربی – صهیونیستی معطوف بر این راهبرد القایی بوده که درصورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات، حمله به تاسیسات و زیرساخت‌های هسته‌ای ایران «قطعی» است و این موضوع زمینه‌ساز «موضع ضعیف» ایران در مذاکرات مسقط شده است.
ازسوی دیگر طی روزهای اخیر به دفعات شاهد تکرار یک تجویز مذاکراتی درباره مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا با عنوان «مدل لیبی» بوده‌ایم؛ رویکردی که می‌کوشد سرنوشت لیبی را برای ایران نیز تکرار کند. همه اینها در حالی است که بسیاری از ناظران و کارشناسان منطقه‌ای و بین‌المللی براین اعتقادند که نه برنامه هسته‌ای ایران نابودشدنی است و نه اینکه مذاکره با ایران به مدل لیبی تبدیل خواهد شد.
ایران، لیبی می‌شود؟
پایگاه خبری «نیوعرب» روز پنجشنبه در گزارشی به موضوع مذاکرات روز شنبه ایران و آمریکا پرداخت و تلاش‌ها برای تجویز «مدل لیبی» درباره ایران را «غیرواقعی» دانست. در ادامه به برخی محورهای این گزارش اشاره می‌شود:
هدف پشت پرده: در روزهای اخیر مقام‌های آمریکایی و اسرائیلی بارها از به‌کارگیری «مدل لیبی» برای گفت‌وگوهای هسته‌ای با ایران صحبت به میان آورده‌اند؛ راهبردی که هدف آن از بین بردن قابلیت‌های هسته‌ای تهران از طریق فشار دیپلماتیک به‌جای نیروی‌نظامی است.
واکنش ایران: مقام‌های ایرانی به سرعت و قاطعانه به این اصطلاح‌سازی واکنش نشان داده‌اند و این مفهوم را رد کرده‌اند. عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، این ایده را رد و تاکید کرد که پیاده‌سازی مدل لیبی درباره ایران ازسوی آمریکا و اسرائیل، رویایی است که محقق نخواهد شد. هواشناسی: تهران یخبندان می شود بخوانید
واقعیت ماجرا: برخلاف لیبی، که در زمان انزوای بین‌المللی و ضعف داخلی تسلیم شد، ایران بازیگری قدرتمند با شبکه‌ای از متحدان منطقه‌ای است. دانش هسته‌ای ایران در ذهن دانشمندانش ریشه دارد و حتی تخریب زیرساخت‌ها آن را از بین نمی‌برد. او معتقد است نتانیاهو با طرح این مدل، قصد تضعیف مذاکرات و تحریک ایران به خروج از گفت‌وگوها را دارد.
مزیت‌های مذاکراتی ایران
شبکه آمریکایی «فاکس‌نیوز» هم روز جمعه در گزارشی که در وبگاه خود منتشر کرد، به موضوع مزیت‌های ایران در مذاکره با آمریکا پرداخت و پیشرفت‌های هسته‌ای ایران را از جمله آنها دانست و نوشت که «ایران در مذاکره با دولت ترامپ در مورد برنامه هسته‌ای‌اش اهرم‌های قابل‌توجهی دارد».
پیشرفت‌های هسته‌ای ایران: مزیت اصلی تهران این واقعیت است که با وجود تحریم‌های شدید آمریکا و تلاش‌های ژئوپلیتیکی برای متوقف کردن این برنامه، ایران دستاوردهای جدی در غنی‌سازی اورانیوم تا کیفیت نزدیک به تسلیحات و همچنین برنامه موشکی‌اش به دست آورده‌است. آیا ادارات تهران فردا تعطیل است؟ پنجشنبه 27 دی ماه 1403 بخوانید
مناسبات راهبردی تهران: جمهوری اسلامی همچنین روابط نزدیک‌تری با ابرقدرت‌های متخاصم اصلی آمریکا، مانند روسیه و چین دارد.
تله‌ای برای توافق
بازرس پیشین تسلیحاتی سازمان ملل نیز از دیگر کارشناسانی است که طرح موضوع «مدل لیبی» را به مثابه تله‌ای برای مذاکرات ایران و آمریکا می‌داند. دیوید آلبرایت در روزهای اخیر طی گفت‌وگویی با شبکه «بی. بی. سی فارسی» به بیان نکاتی در این زمینه پرداخت که در ادامه به برخی محورهای آن اشاره می‌شود:
ایده غیرقابل اجرا: طرح ایده «مدل لیبی» را در واقع باید آدرس دادن برای برچیدن کامل برنامه هسته‌ای ایران دانست و شاید نتانیاهو از این موضوع نیز فراتر رود و مطالبه‌های بیشتری داشته باشد. جدول برنامه زمانبندی خاموشی برق تهران و شهرستان ها فردا یکشنبه 27 آبان 1403 بخوانید
تله‌ای برای توافق: طرح اینکه ایران همه سانتریفیوژهای خود را کنار بگذارد و از برنامه هسته‌ای خود دست بردارد، به این معنی است که توافق میان ایران و آمریکا «غیرممکن» خواهد بود.
شکست یک خواسته حداکثری
علی واعظ، مدیر برنامه ایران در گروه بین‌المللی بحران نیز طی روزهای اخیر در گفت‌وگویی با شبکه «بی. بی. سی فارسی» طرح موضوع مدل لیبی را «خواسته‌ای حداکثری» و خطری برای «شکست مذاکرات» ارزیابی کرد.
تجربه ناکام گذشته: در دوره‌ای که ترامپ با کره‌شمالی مذاکره کرد، طرح موضوع مدل لیبی ازسوی جان بولتن، سبب شکست در مذاکرات شد. بعدها دونالد ترامپ در سال 2020 یکی از دلایل اخراج بولتن را در جست‌وجوی «مدل لیبی» بودن برای کره‌شمالی عنوان کرد. این موضوع در خاطرات بولتن هم عنوان شده‌است. آیا واقعا خودروهای پلاک اسرائیلی از تهران فرار کردند؟ + فیلم و عکس بخوانید
ترامپ چه خواهد کرد؟ : مدل لیبی موضوع ناآشنایی برای ترامپ نیست و در گذشته هم تجربه آن را داشته که چنین خواسته حداکثری، منجر به شکست مذاکرات خواهد شد. بنابراین مطمئن نیستم درنهایت ترامپ بپذیرد چنین موضوعی را پیگیری کند. یک جریان فکری در دولت ترامپ نیز وجود دارند که به‌هیچ‌وجه خواهان ورود آمریکا به جنگ دیگری در خاورمیانه نیستند.
پیشرفت‌های برگشت‌ناپذیر
روزنامه آمریکایی «وال‌استریت ژورنال» نیز در روزهای اخیر طی گزارشی ضمن اشاره به پیشرفت‌های هسته‌ای ایران در سال‌های اخیر، توان «بازگشت ناپذیر» صنعت هسته‌ای ایران را چالشی برای محور تل‌آویو – واشنگتن دانست.
معامله سخت: در حالی که آمریکا آماده مذاکره برای محدود کردن فعالیت‌های هسته‌ای ایران می‌شود، با چالشی مواجه است که می‌تواند دستیابی به توافق را این‌بار دشوارتر کند: بسیاری از پیشرفت‌هایی که ایران در برنامه هسته‌ای خود از زمان توافق هسته ای 2015 داشته است، به سختی قابل برگشت است.
تغییر موضع ترامپ؟
خبرگزاری فرانسوی «فرانس 24» هم روز جمعه در گزارشی به مذاکره روز شنبه ایران و آمریکا در عمان پرداخت و بر رویکردهای ترامپ نسبت به ایران در مقایسه با دور نخست ریاست‌جمهوری‌اش اشاره کرد.
- تغییر مواضع: موضع اطرافیان دولت جدید دونالد ترامپ در قبال ایران به صورت قابل توجهی با موضع دولت اول ترامپ متفاوت است. جان بولتون، مایک پمپئو و به نوعی رودی جولیانی از چهره‌هایی بودند که طی سال‌های 2016 تا 2020 بر سیاست ترامپ در قبال جمهوری‌اسلامی تاثیرگذار بودند. برگ‌های برنده ایران در عمان؛ چرا نسخه لیبی برای تهران کارساز نیست؟
به گزارش ایونا نیوز،در حالی که رسانه‌های غربی و صهیونیستی تلاش می‌کنند مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در مسقط را با چاشنی تهدید و القای ضعف ایران به تصویر بکشند، واقعیت‌های میدانی و اذعان کارشناسان بین‌المللی از دست پر بودن تهران در این گفت‌وگوها حکایت دارد. ایران با در اختیار داشتن دو مزیت ویژه وارد این مذاکرات شده است: نخست، پیشرفت‌های قابل توجه در برنامه هسته‌ای که نابودکردنی نیست و اهرمی قوی در چانه‌زنی به شمار می‌رود؛ دوم، موقعیت ژئوپلیتیک منحصربه‌فرد و نقش‌آفرینی منطقه‌ای که نادیده گرفتن آن برای واشنگتن غیرممکن است. از همین رو، تجویز مذاکراتی با عنوان «مدل لیبی» برای ایران، که در روزهای اخیر بارها از سوی برخی رسانه‌ها تکرار شده، نه تنها با واقعیت‌های ساختاری قدرت در ایران همخوانی ندارد، بلکه نادیده انگاشتن توانمندی‌ها و عمق نفوذ منطقه‌ای تهران نیز محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد که ایران با درک این مزیت‌ها، با اعتماد به نفس و منطق قوی بر سر میز مذاکره حاضر شده و تلاش دارد تا ضمن حفظ دستاوردهای خود، به یک توافق متوازن با طرف آمریکایی دست یابد.