بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - برنا - گروه علمی و فناوری: با بازگشت ترامپ به قدرت، جنگ تجاری آمریکا و چین وارد فاز تازه‌ای شده است؛ سیاستی که این بار بیش از هر زمان دیگری غول‌های فناوری و صنعت تراشه را در خط مقدم خطر قرار داده است.
بازگشت دونالد ترامپ به عرصه سیاسی و احتمال پیروزی او در انتخابات ریاست‌جمهوری 2024، دوباره موجی از نگرانی‌ها را در میان شرکت‌های فناوری و غول‌های نیمه‌هادی جهان برانگیخت چرا که ترامپ در دوره نخست ریاست‌جمهوری‌ خود جنگ تعرفه‌ای با چین را آغاز کرده بود، در دوران دوم ریاست خود این روند را ادامه داد که در این میان، صنعت فناوری و به‌خصوص حوزه تراشه‌ها، مستقیماً در تیررس این سیاست‌ها قرار دارد؛ حوزه‌ای که پیش از این هم از تعرفه‌های دوره اول ترامپ آسیب جدی دیده بود.
تعرفه‌های ترامپ؛ از کجا شروع شد؟
در سال 2018، دولت ترامپ با هدف کاهش کسری تراز تجاری ایالات متحده و مهار قدرت اقتصادی چین، جنگ تعرفه‌ای را کلید زد. این سیاست شامل اعمال تعرفه‌های سنگین بر طیفی از کالا‌های وارداتی از چین بود؛ از لوازم خانگی و فولاد گرفته تا قطعات الکترونیکی و تراشه‌ها. هرچند هدف رسمی این سیاست، حفاظت از مشاغل داخلی آمریکا اعلام شده بود، اما در عمل، بخش فناوری به دلیل وابستگی شدید به زنجیره تأمین جهانی، به‌خصوص چین، بیشترین ضربه را متحمل شد.
تراشه‌ها؛ قلب تپنده جنگ تجاری
در دنیای امروز که تراشه‌ها در هر دستگاهی از گوشی هوشمند گرفته تا خودرو‌های برقی و تجهیزات نظامی نقش حیاتی دارند، هرگونه محدودیت یا افزایش تعرفه، به سرعت به گرانی، کاهش تولید و اختلال در زنجیره تأمین منجر می‌شود. در دوره ترامپ، اعمال تعرفه بر واردات تراشه‌ها و قطعات نیمه‌هادی از چین باعث افزایش هزینه‌های تولید در بسیاری از شرکت‌های آمریکایی شد؛ از اپل گرفته تا تسلا و شرکت‌های کوچک استارتاپی.
این تعرفه‌ها علاوه بر افزایش قیمت نهایی محصولات، شرکت‌های فناوری را وادار کرد تا به‌دنبال مسیر‌های جایگزین در کشور‌های دیگر مانند تایوان، کره جنوبی و ویتنام بروند؛ تصمیمی که خود منجر به افزایش رقابت برای منابع محدود و حتی کمبود جهانی تراشه در سال‌های 2020 و 2021 شد.
موج نگرانی میان غول‌های فناوری
شرکت‌هایی مانند اپل، اینتل، انویدیا و AMD که بخش بزرگی از قطعات موردنیاز خود را در کارخانه‌های چینی یا آسیایی تولید می‌کنند، از جمله قربانیان اصلی این تعرفه‌ها بوده‌اند. اپل بار‌ها هشدار داده است که تعرفه‌های سنگین، نه تنها به سود این شرکت آسیب می‌زند، بلکه ناگزیر به افزایش قیمت محصولات مصرفی از جمله آیفون، مک‌بوک و آی‌پد منجر خواهد شد. این نگرانی تنها محدود به اپل نیست؛ اینتل و AMD نیز با خطر افزایش هزینه تولید و کاهش سودآوری مواجه شده‌اند.
در همین راستا تایوان در واکنش به احتمال اعمال تعرفه‌های آمریکا بر واردات تراشه، شبیه‌سازی اثرات این تصمیم را آغاز کرد و همزمان از آغاز رایزنی با واشنگتن برای حفظ منافع صنعت نیمه‌هادی خود خبر داد.
این تصمیم پس از آن مطرح شد که دولت ترامپ در چارچوب بررسی‌های امنیت ملی، تحقیقات رسمی درباره واردات تراشه و دارو را آغاز کرد؛ اقدامی که به احتمال زیاد راه را برای اعمال تعرفه‌های جدید هموار می‌کند. واشنگتن ادعا کرده است وابستگی بیش از حد به تأمین خارجی تراشه و دارو، تهدیدی برای امنیت ملی آمریکاست. 
کو جیوهویی، وزیر اقتصاد تایوان در این باره تأکید کرد: تایوان به دنبال مذاکره و رایزنی با ایالات متحده است تا اطمینان یابد شرکت‌های تایوانی در فضای «رقابت منصفانه» فعالیت خواهند کرد.میزان تعرفه‌ها بستگی به نتایج مذاکرات خواهد داشت و ما با انجام شبیه‌سازی، سناریو‌های مختلف را بررسی خواهیم کرد.
تایوان که میزبان شرکت بزرگ TSMC، غول تولیدکننده تراشه‌های سفارشی و تأمین‌کننده کلیدی شرکت‌هایی مانند اپل و انویدیا است، یکی از مهم‌ترین بازیگران بازار جهانی نیمه‌هادی به شمار می‌آید.
علاوه بر آن هواوی به‌سرعت دست به معرفی تراشه Ascend 920 زد؛ محصولی که با قدرت پردازشی چشمگیر که هدفش آن پر کردن خلأ انویدیا در بازار چین است. این تراشه که براساس فناوری پردازش شش نانومتری توسعه یافته، قرار است در نیمه دوم سال 2025 به تولید انبوه برسد. هواوی ادعا می‌کند Ascend 920 قادر است بیش از 900 ترافلاپس قدرت پردازش به ازای هر کارت ارائه کند و با بهره‌گیری از حافظه‌های HBM3، پهنای باندی معادل 4 ترابایت بر ثانیه در اختیار بگذارد.
در کنار این غول‌های آمریکایی، شرکت‌هایی نظیر گوگل، آمازون و مایکروسافت نیز به دلیل استفاده گسترده از سخت‌افزار‌های وابسته به چین در مراکز داده و زیرساخت‌های ابری خود، در معرض ریسک بالای افزایش هزینه‌ها قرار دارند.
تأثیر بر نوآوری و رقابت جهانی
بخش فناوری به‌ویژه در زمینه تراشه و نیمه‌هادی، به‌شدت به سرعت نوآوری و به‌روزرسانی چرخه تولید وابسته است. تعرفه‌های بالا عملاً این چرخه را کند کرده و باعث می‌شود شرکت‌های آمریکایی در رقابت با رقبای آسیایی، اروپایی و حتی چینی عقب بمانند.
نکته مهم این است که تعرفه‌ها نه تنها هزینه واردات را افزایش می‌دهند، بلکه به طور غیرمستقیم بر تحقیق و توسعه نیز فشار وارد می‌کنند؛ زیرا بودجه‌های اختصاص‌یافته به نوآوری معمولاً تحت تأثیر هزینه‌های عملیاتی فزاینده قرار می‌گیرند.
واکنش چین به تعرفه‌های ترامپ
واکنش چین به تعرفه‌های ترامپ، اعمال محدودیت‌های صادراتی بر مواد خام حیاتی برای تولید تراشه از جمله گالیم و ژرمانیوم بود. این اقدام چین زنگ خطری برای شرکت‌های آمریکایی به‌صدا درآورد و نشان داد که جنگ تجاری یک بازی یک‌طرفه نیست. در صورت بازگشت ترامپ و تشدید تعرفه‌ها، چین می‌تواند با توقف صادرات مواد اولیه و حتی اعمال فشار بر شرکت‌هایی نظیر TSMC بزرگترین تولیدکننده تراشه‌های جهان اقتصاد فناوری آمریکا را با بحران مواجه کند.
افزایش تعرفه‌ها در حوزه فناوری نه تنها به کاهش ارزش سهام شرکت‌های بزرگ منجر خواهد شد، بلکه جریان سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌های حوزه سخت‌افزار و تراشه را هم به شدت محدود می‌کند.
شرکت‌هایی که در حال حاضر روی فناوری‌هایی نظیر هوش مصنوعی، خودرو‌های خودران و رایانش ابری سرمایه‌گذاری می‌کنند، برای توسعه به تراشه‌های پیشرفته نیازمندند و هر نوع محدودیت در تأمین یا افزایش قیمت، این روند را کند می‌کند؛ مسأله‌ای که به‌صورت مستقیم می‌تواند مزیت رقابتی آمریکا در فناوری‌های آینده را زیر سوال ببرد.
تعرفه‌های پیشنهادی ترامپ، در نگاه اول ممکن است ابزاری برای حفاظت از تولید داخل و مهار رقبا به‌نظر برسند، اما در عمل، صنعت فناوری آمریکا که به شدت به زنجیره تأمین جهانی متصل است بیش از هر بخش دیگری آسیب خواهد دید. این سیاست‌ها نه تنها تهدیدی برای رشد شرکت‌های آمریکایی در بازار‌های جهانی هستند، بلکه می‌توانند موج جدیدی از افزایش قیمت‌ها و کاهش نوآوری را برای مصرف‌کنندگان به همراه داشته باشند.
اگر جنگ تعرفه‌ای بار دیگر با همان شدت تکرار شود، بدون تردید بخش فناوری و تراشه در خط مقدم این نزاع اقتصادی خواهد بود؛ و این‌بار هزینه آن، نه فقط برای شرکت‌ها، بلکه برای کاربران و اقتصاد جهانی سنگین‌تر از قبل خواهد بود.
انتهای پیام/