ایرانیان جهان - معاون آنتونیو گوترش هجدهمین گزارش دبیر کل سازمان ملل درباره قطعنامه 2231 پیرامون ایران را قرائت کرد.
به گزارش مشرق از مقر سازمان ملل متحد، خانم «رزماری دی کارلو» معاون دبیر کل سازمان ملل متحد در امور سیاسی و صلح روز سه شنبه به وقت محلی در نشست دوره ای و عادی شورای امنیت درباره اجرای قطعنامه 2231 و برجام، هجدهمین گزارش «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل را قرائت کرد که در این گزارش آمده است: آمریکا همچنین معافیت ها را در رابطه با تجارت نفت جمهوری اسلامی ایران تمدید نکرده است.
دبیر کل سازمان ملل متحد در هجدهمین گزارش خود در دو صفحه آورده است:
از زمان آخرین گزارش من، تحولات منطقه ای پیرامون برجام بدتر شده است که بر نیاز حیاتی به راه حل صلح آمیز برای موضوع هسته ای ایران تاکید می کند. آمریکا نه به این طرح بازگشته است، نه تحریم های یک جانبه اعمال شده پس از خروج از برجام در 8 مه 2018 را لغو یا تعلیق کرده است.
آمریکا همچنین معافیت ها را در رابطه با تجارت نفت جمهوری اسلامی ایران تمدید نکرده است. ایران از ماه مه 2019 پس از خروج آمریکا از برجام، هیچ یک از گام‌هایی را که بر خلاف تعهدات مرتبط هسته‌ای خود برداشته است، معکوس نکرده (بازنگردانده) است. در حالی که وارد آخرین سال اجرای قطعنامه 2231 (2015) می شویم، از اعضای (شرکت کنندگان) برجام و آمریکا می‎خواهم که به راه حل دیپلماتیک برای احیای اهداف برنامه متعهد باقی بمانند و از آنها می خواهم که چندجانبه گرایی و دیپلماسی را در اولویت قرار دهند، همان اصولی که به آنها اجازه داد تا این توافق را در سال 2015 ایجاد کنند و مسیرهایی برای صلح و امنیت پایدار بدست آورند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تازه‌ترین گزارش خود تاکید کرد که فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارتی مربوط به برجام «به‌طور جدی تحت تأثیر توقف اجرای تعهدات هسته‌ای ایران» قرار گرفته است. آژانس تداوم آگاهی و اطلاعات در بسیاری از جنبه های برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران را از دست داده است.
علاوه بر این، آژانس خاطرنشان کرد که از فوریه 2021 تاکنون قادر به راستی آزمایی کل ذخایر اورانیوم غنی شده در جمهوری اسلامی ایران نیست، اما تخمین زده است که تا 26 اکتبر 2024، کل ذخایر اورانیوم غنی شده 6604.4 کیلوگرم (بیشتر از حد 202.8 کیلوگرم تعیین شده در برجام)، شامل 866.4 کیلوگرم اورانیوم غنی شده 20 درصد از نوع U-235 و 184.3 کیلوگرم اورانیوم غنی شده 60 درصد از نوع U-235 می باشد.
آژانس علاوه بر این، در مورد نشست‌های سطح بالای خود با جمهوری اسلامی ایران در 14 نوامبر 2024 گزارش داد، که طی آن احتمال عدم گسترش بیشتر ذخایر اورانیوم غنی‌شده U-235 با خلوص 60 درصد توسط جمهوری اسلامی ایران مطرح شد.
با این حال، این گفتگوها مستلزم رایزنی‌های مستمر برای ایجاد اقدامات راستی‌آزمایی فنی مورد نیاز آژانس برای تأیید اجرای چنین ترتیبی است.
در نامه ای به تاریخ 28 نوامبر 2024 خطاب به من (S/2024/862)، نمایندگان دائم فرانسه، آلمان و انگلیس و ایرلند شمالی نگرانی های خود را در مورد سطح غنی سازی اورانیوم و ذخایر آن در جمهوری اسلامی ایران ابراز نگرانی کردند. این کشورها با اشاره به اینکه «ذخایر کلی اورانیوم غنی شده اکنون بیش از 32 برابر از حد مجاز در برجام است»، اعلام کردند که این امر پایبندی ایران به برجام را محدود کند.

آنها همچنین تاکید کردند که ظرفیت سانتریفیوژ نصب شده جمهوری اسلامی ایران نیز "به میزان قابل توجهی از محدودیت های تعیین شده در برجام فراتر رفته" و ایران همچنان در "عدم پایبندی مداوم و تقریباً کامل" به تعهدات خود در این برنامه ادامه می دهد. علی‌رغم این نگرانی‌ها، آنها بر تعهد کشورهای خود به راه‌حل دیپلماتیک برای موضوع هسته‌ای ایران، به ویژه با توجه به انقضای قریب الوقوع قطعنامه 2231 (2015) در ماه اکتبر 2025، تاکید کردند.
نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در نامه‌ای به تاریخ 2 دسامبر 2024 خطاب به دبیرکل سازمان ملل (S/2024/874)، مجدداً تأکید کرد که اقدامات کشورش برای کاهش تعهدات هسته‌ای «اصلاح‌کننده و کاملاً منطبق بر حقوق مشروع» ایران بوده است و «پاسخی مستقیم و مشروع» به خروج آمریکا از این طرح بود.
وی همچنین اظهار داشت که "سه کشور اروپایی مکرراً و به طور فاحشی به تعهدات خود طبق بند 20 پیوست V برنامه جامع اقدام مشترک عمل نکرده است."
وی افزود: کشورهای اروپایی اخیراً با تمدید یا اعمال تحریم‌های جدید علیه جمهوری اسلامی ایران، مجدداً به تعهدات خود در زمینه لغو تحریم‌های مربوط به روز انتقال عمل نکردند. با این وجود، نماینده دائم ایران بر "تعهد قاطع" کشورش به دیپلماسی تاکید کرد.
نماینده دائم روسیه در نامه ای به تاریخ 3 دسامبر 2024 خطاب به رئیس شورای امنیت و من (S/2024/878)، از نامه فوق الذکر نمایندگان دائم فرانسه، آلمان, انگلیس و آمریکا ابراز تاسف کرد و از آن به عنوان "تلاش دیگری برای گمراه کردن شورای امنیت" یاد کرد.
به نظر وی، این نامه «بی‌توجهی آشکار به ریشه‌های وضعیت کنونی ناشی از خروج آمریکا از برجام» را نشان می‌دهد و تلاش می‌کند مسئولیت چالش‌های موجود در اجرای برجام را به عهده جمهوری اسلامی ایران بگذارد.
وی تاکید کرد که جمهوری اسلامی ایران به‌طور کامل با آژانس هسته ای همکاری می کند و دقیق‌ترین کشور عضو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. وی با تاکید مجدد بر تعهد قاطع روسیه به طرح و اجرای کامل قطعنامه 2231 (2015)، از کشورهای عضو خواست تا بر پیشرفت سازنده برای جلوگیری از تشدید بیشتر تنش در خاورمیانه تمرکز کنند.
تسهیلگر برجام: گفتگوها ادامه یابد؛ همه از اجرای برجام حمایت کنند
خانم «ونسا فریزر» سفیر و نماینده دائم مالت در سازمان ملل که کشورش تسهیلگر توافق هسته ای ایران موسوم به برجام است، روز سه شنبه به وقت محلی در سخنانی به اعضای شورای امنیت گفت: به عنوان تسهیل کننده شورای امنیت، من به طور فزاینده ای از محیط چالش برانگیزی که «قطعنامه 2231» با آن مواجه است، آگاهم. با این حال، من عمیقاً به برنامه برجام که توسط شورا در قطعنامه 2231 (2015) تأیید شده است، متعهد هستم.
تسهیلگر برجام در هجدهمین گزارش خود به شورای امنیت سازمان ملل افزود: به عنوان تسهیل کننده، من همچنان بر تسهیل، تقویت و ترویج اجرای قطعنامه 2231 (2015)، از جمله حمایت از استفاده کامل از کانال تامین متمرکز هستم. من از همه کشورهای عضو می‌خواهم که به گفت‌وگو ادامه دهند و اهمیت برجام را به عنوان یک توافق چندجانبه در عدم اشاعه هسته‌ای تصدیق کنند.

سفیر کشور مالت در سازمن ملل ادامه داد: فعالیت های اطلاع رسانی توسط دبیرخانه، همانطور که در یادداشت ذکر شده در بند 1 گزارش حاضر (S/2016/44) الزامی شده است، همچنان به افزایش آگاهی از قطعنامه 2231 (2015) ادامه می دهد. وب سایت مربوط به قطعنامه که توسط دبیرخانه از طریق بخش اداره امور سیاسی و صلح شورای امنیت به طور منظم مدیریت و به روز می شود، به ارائه اطلاعات مرتبط و به روز ادامه می دهد.
او ادامه داد: در تهیه پیش نویس گزارش حاضر، رایزنی های دوجانبه متعددی با کشورهای عضو و نمایندگان آنها از جمله جمهوری اسلامی ایران برای بحث در مورد مسائل مربوط به اجرای قطعنامه 2231 (2015) انجام شد. در نقش خود به عنوان تسهیل کننده، من همچنان از پاسخ های جمعی شورای امنیت به مسائل صلح و امنیت بین المللی دفاع می کنم.
تسهیلگر برجام تصریح کرد: همچنین می‌خواهم جامعه بین‌المللی را تشویق کنم که مطابق بند 2 قطعنامه 2231 (2015) عمل کنند. این بند از همه کشورهای عضو، سازمان‌های منطقه‌ای و سازمان‌های بین‌المللی می‌خواهد اقدامات مناسب را برای حمایت از اجرای برجام انجام دهند.
به گزارش خبرنگار ایرنا، این آخرین گزارش کشور مالت در مقام تسهیل گری در عضویت دوساله در شورای امنیت (2022-2024) است. ساختار گزارش فعلی همانند گزارش ژوئن گذشته تمرکز بر تحولات مربوط به برنامه صلح آمیز هسته ای ایران و ارجاعات به گزارشات اخیر آژانس انرژی اتمی پیرامون برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران و برجام است. گزارش همانند گزارشات قبلی به تحولات اخیر و گزارشات آژانس و تبادل مکاتبات اخیر تروئیکا، ایران و روسیه پرداخته است.
علاوه بر گزارشات آژانس، تسهیل گر به مکاتبات اخیر تروئیکا، ایران و روسیه به رئیس شورای امنیت و دبیرکل در مورد اجرای تعهدات ذیل قطعنامه 2231 و برجام اشاره دارد.
انگلیس: به مذاکرات با ایران ادامه خواهیم داد
نماینده انگلیس در سازمان ملل در نشست شورای امنیت درباره قطعنامه 2231 و توافق هسته‌ای ایران اظهار داشت: «انگلیس، فرانسه و آلمان به دستیابی به راهکاری دیپلماتیک پایبند هستند و به مذاکرات خود با ایران برای رسیدن به راهی سازنده ادامه خواهیم داد.»
نماینده انگلیس در سازمان ملل در نشست دوره‌ای 6 ماهه شورای امنیت درباره قطعنامه 2231 و توافق هسته‌ای ایران مدعی شد: «ایران درحال توسعه برنامه هسته‌ای خود است. این اقدامات هیچ توجیه غیرنظامی ندارد.»

او مدعی شد: «ذخایر اورانیوم غنی شده ایران 32 برابر محدودیت‌های برجامی آن است. تصمیم ایران برای غنی سازی اورانیوم با خلوص بالا هیچ توجیهی ندارد. این ذخایر می‌تواند به ایران برای ساخت بمب هسته‌ای کمک کند.»
نماینده انگلیس اظهار داشت: «نباید درباره توانایی‌های ایران متوهم باشیم.»
او مدعی شد: «باید نگران تعهدات ایران به پیمان عدم اشاعه سلاح هسته‌ای باشیم. ایران می‌تواند در ماه‌های پیش رو دیپلماسی را انتخاب کند. انگلیس، فرانسه و آلمان به دستیابی به راهکاری دیپلماتیک پایبند هستند و به مذاکرات خود با ایران برای رسیدن به راهی سازنده ادامه خواهیم داد.»
نماینده انگلیس در آخر اظهار داشت: «در صورت لزوم مکانیزم ماشه را فعال خواهیم کرد.»
نشست دوره‌ای 6 ماهه شورای امنیت درباره قطعنامه 2231 و توافق هسته‌ای ایران درحالی برگزار می‌شود که با گذشت بیش از 2 سال و سه ماه وقفه در مذاکرات هسته‌ای، نشست معاونان وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران، فرانسه، آلمان و انگلیس برای گفتگو در مورد مسائل دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی در ماه جاری در ژنو سوئیس برگزار شد.
به گفته مقامات جمهوری اسلامی ایران، مذاکرات ژنو در ادامه گفت‌وگوهای انجام شده با اروپایی ها در حاشیه اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک برگزار شد و طیفی از مباحث و موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله موضوع هسته ای، فلسطین و لبنان مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.
نماینده روسیه: شرایط فعلی نتیجه نقض مستقیم برجام توسط آمریکا بوده است
«واسیلی نبنزیا» نماینده دائم روسیه در سازمان ملل در نشست دوره‌ای 6 ماهه شورای امنیت درباره قطعنامه 2231 و توافق هسته‌ای ایران اظهار داشت: «نمی‌توان اظهارات نماینده اتحادیه اروپا درباره توافق هسته‌ای ایران را منطقی و واقع گرایانه دانست. آن‌ها با مقصر جلوه دادن ایران و استفاده از اظهاراتی ضدایرانی خواستار نادیده گرفتن نقض تعهدات خود نسبت به قطعنامه 2231 شورای امنیت هستند.»

او تصریح کرد: «9 سال پیش، طرفین برجام نشان دادند که در صورت کنار گذاشتن دیدگاه‌های سیاسی و اتخاذ رویکردی واقع‌گرایانه می‌توان اختلافات را حل کرد. توافق برجام باعث شد تا همه طرفین به خواسته‌های خود برسند و به جامعه بین‌المللی نشان دهد که برنامه هسته‌ای ایران کاملا صلح‌آمیز است و با گذشت زمان، آشکار شد که کدوم یک از طرفین به‌دنبال پروپاگاندا و دنبال کردن اهداف سیاسی خود است.»
نبنزیا افزود: «شرایط کنونی در پی تصمیم غیرمنطقی و سیاست غلط آمریکا و اعضای اروپایی برجام شکل گرفته است. دبیرکل سازمان ملل آشکارا اعلام کرد که آمریکا هیچ تلاشی برای جبران اشتباهات خود نکرده است. اولین اقدام غیرقانونی ایران، خروج یکجانبه از برجام و اعمال تحریم‌های غیرقانونی علیه ایران بود.»
او اظهار داشت: «دولت درحال خروج آمریکا با ادعای تلاش برای رسیدن به توافق با ایران روی کار آمد اما این دولت هیچ تلاش معناداری برای بازگشت به برجام انجام نداد. طرفین اروپایی نیز نتوانستند از آمریکا فاصله بگیرند. با وجود ادعای خود مبنی بر پایبندی به دیپلماسی، از هر بهانه‌ای برای اتخاذ رویکردهای ضدایرانی استفاده می‌کنند. آن‌ها درحال فرافکنی درباره برنامه هسته‌ای ایران هستند و از اطلاعات نادرست برای اعمال سیاست فشار حداکثری علیه تهران استفاده می‌کنند.»
نبنزیا گفت: «هیأت اروپایی و آمریکایی درحال نادیده گرفتن واقعیت است. آن‌ها درحال حمله کردن به ایران به بهانه تصمیم تهران برای توسعه توانایی خود برای غنی سازی اورانیوم با خلوص 60 درصد هستند، اما این کشورها علت تصمیم ایران را نادیده گرفته‌اند.»
او تصریح کرد: «همواره تصمیم ایران، واکنشی به اقدام غیرسازنده آمریکا، فرانسه، انگلیس و آلمان بوده است. این کشورها اولین هیأتی بودند که برجام را زیر پا گذاشتند. اما کشورهای اروپایی برجام در اقدامی ریاکارانه به‌دنبال مقصر جلوه دادن تهران هستند.»
نبنزیا افزود: «جمهوری اسلامی ایران تحت شدیدترین نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. همه اقدامات برنامه هسته‌ای ایران توسط آژانس به جامعه جهانی گزارش می‌شود و همکاری بین تهران و آژانس ادامه دارد. اما آمریکا و کشورهای اروپایی برجام به‌دنبال نادیده گرفتن این پیشرفت‌ها و توافقات آژانس و تهران هستند.»
او اظهار داشت: «کشورهای اروپایی برجام در تلاش هستند تا تهران را مقصر شرایط کنونی جلوه دهند اما بگذارید صریحا اعلام کنم؛ غرب عامل شرایط کنونی است. کشورهای غربی در نشست‌های شورای امنیت در هر نشست به‌دنبال حمله به دیگر کشورها از جمله فدراسیون روسیه هستند.»
نبنزیا تصریح کرد: «برخی از کشورها درحال تهدید نظامی ایران به بهانه برنامه هسته‌ای آن هستند. این اقدام هیچ توجیه قانونی ندارد. از طرفی تهدید کشورهای اروپایی برای فعال سازی مکانیزم ماشه محکوم به شکست است. از طرفی طبق گزارشات منتشر شده اسرائیل و آمریکا به‌دنبال حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران هستند.»
او گفت: «هرگونه حمله به زیرساخت انرژی ایران موفقیت‌آمیز نخواهد بود و عواقب جدی برای جهان خواهد داشت. حتی بحث درباره این اقدامات بدون در نظر گرفتن دیپلماسی غیراخلاقی است.»
نشست دوره‌ای 6 ماهه شورای امنیت درباره قطعنامه 2231 و توافق هسته‌ای ایران درحالی برگزار می‌شود که با گذشت بیش از 2 سال و سه ماه وقفه در مذاکرات هسته‌ای، نشست معاونان وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران، فرانسه، آلمان و انگلیس برای گفتگو در مورد مسائل دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی در ماه جاری در ژنو سوئیس برگزار شد.
به گفته مقامات جمهوری اسلامی ایران، مذاکرات ژنو در ادامه گفت‌وگوهای انجام شده با اروپایی ها در حاشیه اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک برگزار شد و طیفی از مباحث و موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله موضوع هسته ای، فلسطین و لبنان مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.
چین: مکانیسم ماشه ابزار باج‌گیری چند کشور نیست
سفیر و نماینده چین در سازمان ملل با بیان اینکه بکارگیری مکانیسم ماشه شورای امنیت سازنده نیست، با موفق دانستن مذاکرات اخیر ایران و اتحادیه اروپا خواستار ادامه گفتگوها شد.
سفیر و نماینده دائم چین در سازمان ملل روز سه شنبه به وقت محی در نشست شورای امنیت درباره قطعنامه 2231 و برجام افزود: اتحادیه اروپا، آلمان، فرانسه و انگلیس از اقدامات سازنده ایران استقبال و مذاکرات جدید با ایران برگزار کردند.

سفیر چین در سازمان ملل، سفر رافائل گروسی دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران را موفقیت آمیز دانست و گفت که همکاری ایران و آژانس همچنان ادامه دارد و این تحولات دلگرم کننده و دشوار به‌ دست آمده‌ است و همه باید از این فرصت استفاده کنند.
سفیر چین تصریح کرد: ایران مدتهاست رویکرد سازنده اتخاذ و آمادگی خود برای از سر گرفتن مذاکرات را اعلام کرده است.
او با باد آوری اینکه برجام پس از بیش از 10 سال مذاکره دشوار شکل گرفت، تاکید کرد: این توافق بهترین راهکار برای حل مساله برنامه هسته‌ای ایران از طریق دیپلماسی است.
این دیپلمات ارشد چین در سازمان ملل با بیان اینکه مذاکرات در سال 2021 در مرحله‌ای به توافق نزدیک شد، گفت: همه طرفین باید از آن گفتگوها برای رسیدگی به نگرانی همه طرفین و ایجاد فضای مناسب برای مذاکره استفاده کنند.
او تاکید کرد: طرفین نباید با استفاده از تحریم، فشار یا تهدید تقابل دیگری را تحت فشار قرار دهند. عدم اعتماد ایران و آمریکا به همدیگر یکی از عوامل اصلی عدم از سر گرفته شدن مذاکرات است.
سفیر چین در سازمان ملل ادامه داد که واشنگتن به ‌عنوان مقصر اصلی بحران هسته‌ای ایران باید از اقدامات فشار حداکثری دوری و حسن نیت خود را نشان دهد.
این دیپلمات کشور چین تاکید کرد: ایالات متحده آمریکا نباید دوباره به سیاست فشار حداکثری روی آورد. مکانیزم ماشه شورای امنیت نباید توسط چندین کشور محدود به‌عنوان تهدید یا باج‌ گیری استفاده شود. چنین تهدیدی سازنده نیست.
سفیر چین گفت: نباید تحولات منطقه را به برنامه هسته‌ای ایران ربط داد و طرفین باید در چارچوب برنامه هسته‌ای ایران رفتار کنند. طرفین باید به‌دنبال کاهش تنش در خاورمیانه باشند.
این دیپلمات ارشد چین در سازمان ملل ادامه داد: از همه طرفین می‌خواهیم تا هرچه سریعتر مذاکرات را از سر بگیرند. چین به روابط نزدیک خود با طرفین برجام ادامه خواهد داد.