ایرانیان جهان

آخرين مطالب

نامه‌های روسای جمهور آمریکا به ایران درباره برنامه هسته‌ای: مقایسه رویکردها و پاسخ‌ها ایالات متحده آمریکا

نامه‌های روسای جمهور آمریکا به ایران درباره برنامه هسته‌ای: مقایسه رویکردها و پاسخ‌ها
  بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - همشهری آنلاین - گروه سیاسی: در تاریخ روابط پرتنش ایران و ایالات متحده، ارسال نامه از سوی روسای جمهور آمریکا به مقامات ایرانی، به‌ویژه درباره برنامه هسته‌ای، یکی از ابزارهای دیپلماتیک بوده که گاه علنی و گاه محرمانه انجام شده است. نامه‌هایی که از سوی دونالد ترامپ و باراک اوباما روسای جمهور فعلی و پیشین آمریکا به رهبران ایران، از جمله آیت‌الله خامنه‌ای، ارسال شده‌اند از نظر رسمی و غیررسمی بودن، علنی یا محرمانه بودن، شرایط ارسال و نوع پاسخ ایران تفاوت‌های حائز اهمیتی داشته‌اند.
نامه‌های باراک اوباما به ایران باراک اوباما، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، در دوره ریاست‌جمهوری خود (2009-2017) حداقل 4 نامه به آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر انقلاب اسلامی ایران، ارسال کرد. این نامه‌ها عمدتا در راستای تلاش برای کاهش تنش‌ها و پیشبرد مذاکرات هسته‌ای بود که نهایتا به توافق جامع اقدام مشترک (برجام) در سال 2015 منجر شد.
رسمی یا غیررسمی: این نامه‌ها به‌صورت رسمی و از کانال‌های دیپلماتیک ارسال شدند، اما محتوای آن‌ها غیررسمی و محرمانه بود. اوباما این مکاتبات را از طریق واسطه‌هایی مانند سوئیس (حافظ منافع آمریکا در ایران) یا دیگر کشورهای میانجی ارسال کرد.
علنی یا محرمانه: اوباما برخلاف ترامپ، این نامه‌ها را علنا اعلام نکرد. محرمانه بودن این مکاتبات بخشی از استراتژی او برای ایجاد فضایی آرام برای مذاکرات بود. تنها پس از افشاگری‌ها در سال 2014 توسط مقامات ایرانی و رسانه‌های غربی، وجود این نامه‌ها تایید شد.
اولین نامه در سال 2009، اندکی پس از آغاز ریاست‌جمهوری اوباما، ارسال شد و هدفش اعلام آمادگی برای گفت‌وگو بود، مشروط به اینکه ایران جدیت خود را در توقف برنامه هسته‌ای نشان دهد. نامه دوم در سال 2012، در بحبوحه تحریم‌های شدید، ارسال شد و بر همکاری در مسائل منطقه‌ای و هسته‌ای تاکید داشت. 2 نامه دیگر نیز در سال‌های بعد، به‌ویژه در جریان مذاکرات برجام، ارسال شدند.
پاسخ ایران به این نامه‌ها مستقیم نبود و بیشتر تلویحی ارائه شد. در سال 2013، حسن روحانی، رئیس‌جمهور وقت ایران، تایید کرد که به نامه‌های اوباما پاسخ داده شده، اما جزئیات آن اعلام نشد. آیت‌الله خامنه‌ای نیز در سخنرانی‌های عمومی، به‌طور غیرمستقیم به این مکاتبات اشاره کرد و آن‌ها را نشانه ضعف آمریکا دانست، بدون اینکه پاسخ رسمی و مکتوب ارائه دهد. پاسخ عملی ایران در قالب ادامه مذاکرات هسته‌ای در سال‌های 2013 تا 2015 نمود یافت.
نامه دونالد ترامپ به ایران دونالد ترامپ، که در دوره اول ریاست‌جمهوری خود (2017-2021) از برجام خارج شد و در دوره دوم (از ژانویه 2025) دوباره به قدرت بازگشت، رویکرد متفاوتی در قبال ایران اتخاذ کرد. او در مارس 2025 اعلام کرد که نامه‌ای به آیت‌الله خامنه‌ای ارسال کرده است.
رسمی یا غیررسمی: نامه ترامپ به‌صورت رسمی از طریق انور قرقاش، مشاور دیپلماتیک رئیس امارات متحده عربی، در 12 مارس 2025 به عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، تحویل داده شد. این روش نشان‌دهنده استفاده از یک کانال دیپلماتیک رسمی است، هرچند واسطه‌گری امارات به‌جای یک کشور سنتی مانند سوئیس یا عمان، غیرمعمول بود.
علنی یا محرمانه: برخلاف اوباما، ترامپ ارسال این نامه را علناً اعلام کرد. او در مصاحبه با فاکس بیزینس در 7 مارس 2025 گفت: «من به خامنه‌ای نامه نوشتم و گفتم امیدوارم مذاکره کنید، چون برای ایران بهتر است.» این صراحت بخشی از استراتژی فشار حداکثری او بود که تهدید نظامی را با دعوت به مذاکره ترکیب می‌کرد.
شرایط ارسال: این نامه در شرایطی ارسال شد که ایران غنی‌سازی اورانیوم را به سطح نزدیک به تسلیحاتی رسانده بود و تنش‌ها با غرب بالا گرفته بود. همزمان، چین برنامه‌ریزی برای نشستی با ایران و روسیه در پکن را اعلام کرده بود و شورای امنیت سازمان ملل نیز فشارها را افزایش داده بود. ترامپ در این نامه خواستار مذاکره برای توقف برنامه هسته‌ای شد و هشدار داد که در صورت رد پیشنهاد، گزینه نظامی روی میز است.
در یکی از نامه‌های ارسالی معروف، شینزو آبه، نخست‌وزیر وقت ژاپن، در ژوئن 2019 طی سفری به تهران، پیامی از دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، به آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر انقلاب اسلامی، منتقل کرد که هدف آن کاهش تنش‌ها پس از خروج آمریکا از برجام و حملات به نفتکش‌ها در خلیج عمان بود؛ این پیام از طریق کانال دیپلماتیک رسمی و به‌صورت علنی اعلام شد، اما به‌جای نامه‌ای مکتوب و امضاشده، پاسخ به‌صورت شفاهی و اظهارات صریح و مستقیم رهبر ایران مواجه شد، به‌گونه‌ای که ایشان اظهار داشتند: «ترامپ را شایسته تبادل پیام نمی‌دانم و پاسخی برای او ندارم».
رهبر انقلاب اخیرا در دیدار با مقامات، بدون نام بردن از آمریکا، گفت: «دولت‌های قلدر مذاکره را برای تحمیل خواسته‌هایشان می‌خواهند و ایران آن را نمی‌پذیرد.»
جو بایدن رئیس‌جمهور سابق آمریکا از شیوه ارسال پیام محرمانه استفاده می‌کرد. او در ژانویه 2024، بایدن در یک پیام خصوصی به ایران از طریق قطر هشدار داد که حملات حوثی‌ها به کشتی‌ها در دریای سرخ متوقف شود ولی این یک نامه مستقیم به رهبری ایران نبود. همچنین در سپتامبر 2023، وقتی 5 آمریکایی از ایران آزاد شدند، بایدن بیانیه‌ای داد و از ایران خواست حمایت از تروریسم را کنار بگذارد، اما باز هم این پیام یک مکتوب شخصی نبود.
مقایسه رویکرد اوباما و ترامپ صراحت در اعلام: بزرگ‌ترین تفاوت در رویکرد علنی ترامپ و محرمانه اوباماست. اوباما ارسال نامه‌ها را پنهان کرد تا فضایی برای اعتمادسازی ایجاد کند، در حالی که ترامپ با اعلام عمومی، قصد داشت فشار روانی و دیپلماتیک را بر ایران افزایش دهد. این تفاوت ریشه در استراتژی‌هایشان دارد: اوباما به دنبال تعامل بود، اما ترامپ ترکیبی از تهدید و دعوت را پیش گرفت.
رسمی یا غیررسمی: هر دو از کانال‌های رسمی استفاده کردند، ولی اوباما محرمانگی را حفظ کرد، در حالی که واسطه‌گری امارات در مورد ترامپ، همراه با اعلام عمومی، جنبه غیرمتعارفی به آن داد.
شرایط ارسال: نامه‌های اوباما در شرایطی ارسال شد که آمریکا هنوز در چارچوب دیپلماسی چندجانبه عمل می‌کرد، اما نامه ترامپ در فضایی از تقابل شدید، تحریم‌های حداکثری و تهدید نظامی ارسال شد.
پاسخ ایران: پاسخ ایران به اوباما بیشتر تلویحی و از طریق مذاکرات عملی بود، اما به ترامپ هم تلویحی (سخنان خامنه‌ای) و هم مستقیم (اظهارات عراقچی) بود. این تفاوت شاید به‌دلیل صراحت بیشتر تهدیدات ترامپ باشد که ایران را وادار به واکنش سریع‌تر کرد.
نامه‌های اوباما بخشی از یک فرایند دیپلماتیک طولانی بود که به برجام منجر شد، اما محرمانگی آن‌ها نشان‌دهنده احتیاط در برابر واکنش‌های داخلی و خارجی بود. در مقابل، اعلام عمومی نامه ترامپ در مارس 2025 نشان‌دهنده رویکرد تهاجمی‌تر اوست که سعی دارد ایران را در موقعیتی دفاعی قرار دهد. پاسخ ایران به هر دو رئیس‌جمهور محتاطانه بوده، اما در مورد ترامپ، به‌دلیل علنی بودن و تهدیدات همراهش، واکنش‌ها صریح‌تر و سریع‌تر ظاهر شده است. این تفاوت‌ها نشان می‌دهد که چگونه سبک رهبری و شرایط زمانی بر دیپلماسی اثر می‌گذارد. کد خبر 932079 برچسب‌ها توافق هسته‌ای ایران ایران و آمریکا خبر ویژه باراک اوباما دونالد ترامپ

لینک کوتاه:
https://www.iranianejahan.ir/Fa/News/1376382/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

نقش امارات و عربستان در میانجی‌گری ایران و آمریکا/ بن سلمان و بن زاید، کانال ارتباطی ایران و آمریکا خواهند شد که نتانیاهو را دور می‌زند

تلفات و خسارت طوفان‌های سهمگین آمریکا + عکس

امارات اولین ماهواره راداری‌اش را به فضا پرتاب کرد

حمله هوایی به پایتخت یمن

لبنان: با همه ابزارهای ممکن برای آزادسازی مناطق تحت اشغال خود تلاش خواهیم کرد

الجزیره: اوکراینی‌ها روی آمریکا حساب نمی‌کنند و منتظر بدتر شدن اوضاع اند

الجزیره جزئیاتی از پیشنهاد فرستاده ترامپ و پاسخ حماس و اسرائیل به آن را منتشر کرد

کوچ اجباری اهالی «جنین»؛ گام عملی پروژه الحاق کرانه باختری

دولت ترامپ «صدای آمریکا» را تعطیل کرد؟

پیش بینی قیمت طلا و سکه 26 اسفند 1403

داستان 61 تن طلای گمشده چیست؟

تعیین حداقل دستمزد سال 1404 احتمالا چند درصد بالاتر از تورم

پیش بینی قیمت دلار 26 اسفند 1403

عرضه سیب و پرتغال ایام عید از چه زمانی و با چه قیمتی خواهد شد؟

بازگشت خوش‌بینی به بورس؟

افزایش قیمت دلار با پتروشیمی‌ها چه کرد؟

تحلیلی از کناره‌گیری شورای رقابت در قیمت‌گذاری خودرو؛ آزادسازی بازار یا خیانت به مصرف‌کننده؟

امام جمعه شیراز: عدالت چارچوب جامعه را سامان می‌دهد / نیکوکاری را ترویج دهیم

گفتگوی تلفنی وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و بولیوی

ایران و بولیوی بر پیگیری روند توسعه روابط دوجانبه تأکید کردند

اتحادیه اروپا به IOTA اعتماد می‌کند؛ فناوری بلاکچین در مسیر تحول

افزایش قیمت سنگ آهن از محدوده 100 دلار به ازای هر تن/ عرضه و تقاضای سنگ آهن در پایین‌ترین سطح طی 3 سال اخیر

راهیابی اثر کارگردان خوزستانی به جشنواره‌ بین‌المللی فیلم مالزی

چین از مذاکرات هسته‌ای ایران چه می‌خواهد؟

کشته شدن دست‌کم 16 نفر در طوفان‌های آمریکا

جنگ جهانی سوم بسیار آسان آغاز خواهد شد!

آسمان ناامن

طوفان‌های سهمگین در آمریکا با 16 کشته و ده‌ها زخمی

خوابگاه و زندگی زیر سایه ترس

زلنسکی: پوتین درباره محاصره نیرو‌های اوکراینی دروغ می‌گوید

مامور سابق کا‌گ‌ب پاسخ می‌دهد؛ آیا ترامپ جاسوس روسیه است؟

اوکراین از آزمایش موفق موشک «نپتون» خبر داد

رایزنی ماکرون و السودانی درباره مناسبات دوجانبه و تحولات منطقه

شروط حماس برای آزادی اسیر آمریکایی

تعرفه‌های ترامپ چگونه بر مردم اروپا تأثیر می‌گذارند؟

سرازیر شدن معترضان به پایتخت در یکی از بزرگترین تظاهرات ضددولتی صربستان

خانواده های اسیران اسرائیلی دست به دامان ترامپ شدند

ژنرال اسرائیلی: ارتش در دام نتانیاهو افتاده است

هشدار رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران از بحران بیکاری ارادی!

عرضه گسترده میوه شب عید تا 15 فروردین

واریز سود سهام عدالت از فردا

محکومیت شدید سفر وزیر خارجه حکومت جولانی به عراق از سوی امام جمعه بغداد

احضار پیروانی، کنعانی‌زادگان و ماندگاری به کمیته اخلاق

قتل بلاگر مشهور جلوی چشم 6 هزار هوادار

نظارت شدید چین بر دیپ‌سیک؛ گذرنامه برخی از کارمندان ضبط شده است

همه دوربین‌های نظارتی تا خرداد نوسازی می‌شوند| ورود 500 دستگاه اتوبوس از چین به بندرعباس؛ اواخر فروردین

سقوط جنگنده در چین

جنجال جدید ایلان ماسک با بازنشر پستی درباره هیتلر

آمریکا کره‌جنوبی را فروخت

نماینده کنگره آمریکا: ترامپ با ایجاد ذخایر بیت کوین به دنبال ثروتمندتر کردن خودش است