ایرانیان جهان

آخرين مطالب

آمریکا دیگر تنها قدرت جهان نیست اخبار ایران

آمریکا دیگر تنها قدرت جهان نیست
  بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - - جهان دیگر تک‌قطبی نیست؛ دوره‌ای که ایالات متحده پس از جنگ سرد بر جهان سلطه بلامنازع داشت، به پایان رسیده است. اکنون، قدرت جهانی به شکلی سه‌قطبی میان آمریکا، چین و روسیه توزیع شده است. این تحول حاصل ترکیبی از تغییرات ساختاری در اقتصاد جهانی، تحولات ژئوپلیتیکی، رقابت نظامی، و فروپاشی تدریجی نظم آمریکامحور است.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
در این گزارش، عوامل کلیدی این تغییر بررسی می‌شود.
افول هژمونی آمریکا و زوال نظم تک‌قطبی ایالات متحده پس از فروپاشی شوروی در سال 1991، بدون هیچ رقیب جدی در سطح جهانی، نظم لیبرال مبتنی بر ارزش‌های غربی را گسترش داد. اما چند دهه بعد، این موقعیت باثبات باقی نماند. چندین عامل کلیدی به زوال برتری بلامنازع آمریکا کمک کرد:
▪ فرسایش اقتصادی و رشد بدهی‌ها:
اقتصاد آمریکا دیگر مانند دهه 90 میلادی قدرت بی‌رقیب نیست. افزایش بدهی ملی (بیش از 34 تریلیون دلار)، رشد نابرابری اقتصادی، بحران‌های مالی (مانند بحران 2008) و رقابت شدید چین، آمریکا را در موقعیت شکننده‌تری قرار داده است.
▪ شکست‌های ژئوپلیتیکی:
جنگ‌های افغانستان و عراق، هزینه‌های سنگین مالی و انسانی بر آمریکا تحمیل کرد، اما نتیجه‌ای جز تضعیف اعتبار جهانی آن نداشت. خروج شتابزده از افغانستان در سال 2021، بسیاری را به این باور رساند که دوران هژمونی بلامنازع آمریکا به سر آمده است.
▪ رقابت‌طلبی چین و روسیه:
چین و روسیه به‌طور مستقیم سلطه آمریکا را به چالش کشیده‌اند. چین از طریق قدرت اقتصادی و دیپلماتیک، و روسیه از طریق مداخله نظامی و سیاست‌های ضدغربی، به تضعیف برتری آمریکا کمک کرده‌اند.
صعود چین به عنوان یک ابرقدرت اقتصادی و ژئوپلیتیک چین دیگر صرفاً یک قدرت منطقه‌ای نیست، بلکه ستون اصلی نظم جدید جهانی است. این کشور با رشد اقتصادی بی‌سابقه، نفوذ دیپلماتیک و توسعه نظامی خود را به عنوان یک بازیگر تعیین‌کننده تثبیت کرده است.
▪ جهش اقتصادی:
چین در سال 2023، با تولید ناخالص داخلی (GDP) نزدیک به 18 تریلیون دلار، دومین اقتصاد بزرگ جهان شد. با رشد فزاینده در حوزه‌های فناوری، هوش مصنوعی و تولید صنعتی، به چالش اصلی آمریکا تبدیل شده است.
▪ طرح کمربند و جاده (BRI):
چین از طریق سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، مسیرهای تجاری جدید ایجاد کرده و نفوذ اقتصادی خود را از آسیا تا آفریقا و آمریکای لاتین گسترش داده است.
▪ افزایش قدرت نظامی:
چین بزرگ‌ترین نیروی دریایی جهان را در اختیار دارد و سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای در حوزه تسلیحات هایپرسونیک، هوش مصنوعی نظامی و موشک‌های بالستیک انجام داده است. این امر باعث تغییر موازنه نظامی در آسیا شده است.
▪ دیپلماسی چندجانبه:
چین از طریق سازمان‌هایی مانند سازمان همکاری شانگهای (SCO) و بریکس (BRICS)، ائتلاف‌هایی برای کاهش نفوذ غرب ایجاد کرده است.
بازگشت روسیه به عنوان یک قدرت نظامی و ژئوپلیتیکی روسیه پس از دهه‌ها رکود پس از فروپاشی شوروی، بار دیگر به عنوان یک قدرت جهانی مطرح شده است.
▪ بحران اوکراین و چالش مستقیم غرب:
حمله روسیه به اوکراین در سال 2022، نشان داد که مسکو دیگر حاضر به پذیرش نظم آمریکامحور نیست. این جنگ، چهره ژئوپلیتیک جهان را تغییر داد و روسیه را به‌عنوان یک قدرت مستقل و چالشگر تثبیت کرد.
▪ اتحاد استراتژیک با چین:
همکاری‌های روسیه و چین در حوزه انرژی، فناوری و نظامی، موازنه قوا را تغییر داده است. روسیه منبع اصلی انرژی چین است و دو کشور در مقابل تحریم‌های غرب، همکاری خود را افزایش داده‌اند.
▪ حضور نظامی و نفوذ در مناطق بحرانی:
روسیه در خاورمیانه (سوریه)، آفریقا (واگنر در سودان و مالی)، و آمریکای لاتین (ونزوئلا و کوبا) حضوری قوی دارد. این نشان می‌دهد که مسکو در حال احیای نفوذ جهانی خود است.
شکل‌گیری نظام سه‌قطبی اکنون سه قدرت اصلی—آمریکا، چین و روسیه—در حال رقابت برای تعریف نظم جهانی آینده هستند. این نظام دارای ویژگی‌های زیر است:
▪ رقابت اقتصادی و فناوری:
آمریکا در حال تلاش برای مهار چین از طریق تحریم‌های تکنولوژیک (مانند محدودیت بر نیمه‌هادی‌ها) است، اما چین همچنان در حال رشد است.
▪ تقابل ژئوپلیتیک در مناطق بحرانی:
از اوکراین تا تایوان و از خاورمیانه تا آفریقا، رقابت بین این سه قدرت شکل‌گیری نظم جهانی جدید را تعیین می‌کند.
▪ پایان سلطه دلار؟
چین و روسیه به‌طور فزاینده‌ای در حال کاهش استفاده از دلار در تجارت دوجانبه خود هستند. این امر می‌تواند سلطه مالی آمریکا را به چالش بکشد.
نتیجه‌گیری: عصر جدید چندقطبی جهان دیگر تحت سلطه بلامنازع آمریکا نیست. قدرت جهانی اکنون میان سه بازیگر اصلی تقسیم شده است:
آمریکا هنوز قوی‌ترین اقتصاد و ارتش جهان را دارد، اما دیگر هژمونی مطلق نیست. چین یک رقیب اقتصادی و تکنولوژیک جدی است که به‌دنبال تغییر نظم جهانی به نفع خود است. روسیه با قدرت نظامی و دیپلماسی تهاجمی، در حال برهم زدن معادلات غرب است. نظام جدید جهانی هنوز در حال شکل‌گیری است، اما روشن است که تک‌قطبی دیگر وجود ندارد. آینده، رقابت سه‌قطبی میان این قدرت‌ها را رقم خواهد زد.

لینک کوتاه:
https://www.iranianejahan.ir/Fa/News/1377000/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

زیان بی‌ام دبلیو از توقف تحویل خودرو چقدر بود؟

ولایتی: پیروزی با فرزندان شجاع یمن است

اروپا سلاح دارد اما ماشه زیر انگشت آمریکاست!

آمریکا باز هم ایران را تهدید کرد؛ ما مهربان نخواهیم بود!

مشاور امنیت ملی کاخ سفید، مجددا ایران را تهدید کرد

بیانیه حزب‌الله لبنان درباره حمله آمریکا و انگلیس به یمن

99 درصد اهداف حمله اخیر علیه یمن غیرنظامی است

ادعای ضد ایرانی جدید آمریکا

رایزنی تلفنی روسای جمهور ترکیه و آمریکا

علیه امنیت به بهانه حجاب

جوان نوشت: 4 دروغ و تهمت ابطحی در 100 کلمه!

سود بازرگانی واردات خودروی کارکرده معادل خودروی نو تعیین شد

معاون وزارت صمت: اسامی خریداران مواد اولیه پتروشیمی از بورس کالا را منتشر می‌کنم

امکان حذف کامل حاشیه‌نشینی تا 10 سال آینده

رضایت‌ زعفران‌کاران از عرضه 5 تن محصول در بورس کالا

تکذیب ارائه کمک مالی به اسرای جنگ ایران و عراق

تکذیب ارائه کمک مالی به اسرای سابق جنگ ایران و عراق

ماجرای کمک مالی به اسرای سابق جنگ ایران و عراق از سوی صلیب سرخ

زیرساخت‌های اقتصادی شهر ارومیه ورود سرمایه‌گذاران فراهم شود

کاراته ایران در لیگ جهانی سوم شد

مکرون بدنبال جنگ جهانی سوم است

رأی اعتماد مالک یوونتوس به موتا

کاراته وان چین/یک طلا، 2 نقره و 2 برنز برای ملی پوشان ایران  در لیگ جهانی چین

کاراته وان چین/یک طلا، 2 نقره و 2 برنز برای ملی پوشان ایران در لیگ جهانی چین

آثار موزه‌ای نمایشگاه «سرزمین مهر» از سیچوان به گوانجو می‌رود

کمیسیون انرژی مجلس از وزیر نفت حمایت کرد

مسکو: وزیر خارجه آمریکا از فهرست تحریم ها خارج نشده است

بودجه رادیو فردا به طور کامل لغو شد/ نگاهی به تحولات تحریریه صدای آمریکا فارسی در سال‌های متمادی

رسانه عبری مدعی شد تل‌آویو منتظر حمله موشکی صنعا است

پنتاگون حمله به نیروهای آمریکایی را تحمل نخواهد کرد

کدام ایالت‌های آمریکا قربانی تعرفه‌های تجاری ترامپ خواهند شد؟

واکنش ولایتی به حمله نظامی آمریکا به یمن / پیروزی با فرزندان شجاع یمن است/ آمریکا شکست خواهد خورد

حملات آمریکا به حوثی‌ها: ایران هدف اتهامات و هشدارها

آیا یمن پایگاه‌های آمریکایی را می‌زند؟

شمار شهدای حملات آمریکا به یمن رو به افزایش است

روبیو: آمریکا دنبال جنگ تجاری نیست

بیانیه محکومیت حملات تجاوزکارانه آمریکا و انگلیس به یمن

هدف عراقچی از سفر امروز به عمان چه بود؟

مشاور امنیت ملی آمریکا: همه گزینه ها علیه ایران روی میز است!

موضع گیری خصمانه مشاور امنیت ملی آمریکا علیه ایران و انصارالله یمن

سال وفاق!

بی‌فکری‌هایی که چشم انداز فردای ایران را تاریک کرد

فرستاده ترامپ: حمله به حوثی‌ها پیام روشنی درباره موضع ما در برابر تروریسم بود

کاهش ده درصدی واحدهای صنفی مشاور املاک در سال جاری

تکذیب ارائه کمک مالی به اسرای سابق جنگ ایران و عراق از سوی دفتر نمایندگی کمیته بین‌المللی صلیب سرخ

گام های استوار منطقه آزاد ماکو در عرصه جهانی شدن

ضد حال اساسی به مستاجران و اجاره نشینان در آستانه نوروز

هشدار تحلیلگران؛ آیا سیاست‌های فدرال رزرو هنوز از بازار حمایت می‌کنند؟

نماینده مجلس: اعتقادات ما می‌گوید بجای شنبه ها، پنجشنبه‌ها تعطیل باشد

آمریکا و رژیم صهیونیستی به‌دنبال تحریم شورای حقوق بشر سازمان ملل