ایرانیان جهان

آخرين مطالب

آمریکا دیگر تنها قدرت جهان نیست اخبار ایران

آمریکا دیگر تنها قدرت جهان نیست
  بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - - جهان دیگر تک‌قطبی نیست؛ دوره‌ای که ایالات متحده پس از جنگ سرد بر جهان سلطه بلامنازع داشت، به پایان رسیده است. اکنون، قدرت جهانی به شکلی سه‌قطبی میان آمریکا، چین و روسیه توزیع شده است. این تحول حاصل ترکیبی از تغییرات ساختاری در اقتصاد جهانی، تحولات ژئوپلیتیکی، رقابت نظامی، و فروپاشی تدریجی نظم آمریکامحور است.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
در این گزارش، عوامل کلیدی این تغییر بررسی می‌شود.
افول هژمونی آمریکا و زوال نظم تک‌قطبی ایالات متحده پس از فروپاشی شوروی در سال 1991، بدون هیچ رقیب جدی در سطح جهانی، نظم لیبرال مبتنی بر ارزش‌های غربی را گسترش داد. اما چند دهه بعد، این موقعیت باثبات باقی نماند. چندین عامل کلیدی به زوال برتری بلامنازع آمریکا کمک کرد:
▪ فرسایش اقتصادی و رشد بدهی‌ها:
اقتصاد آمریکا دیگر مانند دهه 90 میلادی قدرت بی‌رقیب نیست. افزایش بدهی ملی (بیش از 34 تریلیون دلار)، رشد نابرابری اقتصادی، بحران‌های مالی (مانند بحران 2008) و رقابت شدید چین، آمریکا را در موقعیت شکننده‌تری قرار داده است.
▪ شکست‌های ژئوپلیتیکی:
جنگ‌های افغانستان و عراق، هزینه‌های سنگین مالی و انسانی بر آمریکا تحمیل کرد، اما نتیجه‌ای جز تضعیف اعتبار جهانی آن نداشت. خروج شتابزده از افغانستان در سال 2021، بسیاری را به این باور رساند که دوران هژمونی بلامنازع آمریکا به سر آمده است.
▪ رقابت‌طلبی چین و روسیه:
چین و روسیه به‌طور مستقیم سلطه آمریکا را به چالش کشیده‌اند. چین از طریق قدرت اقتصادی و دیپلماتیک، و روسیه از طریق مداخله نظامی و سیاست‌های ضدغربی، به تضعیف برتری آمریکا کمک کرده‌اند.
صعود چین به عنوان یک ابرقدرت اقتصادی و ژئوپلیتیک چین دیگر صرفاً یک قدرت منطقه‌ای نیست، بلکه ستون اصلی نظم جدید جهانی است. این کشور با رشد اقتصادی بی‌سابقه، نفوذ دیپلماتیک و توسعه نظامی خود را به عنوان یک بازیگر تعیین‌کننده تثبیت کرده است.
▪ جهش اقتصادی:
چین در سال 2023، با تولید ناخالص داخلی (GDP) نزدیک به 18 تریلیون دلار، دومین اقتصاد بزرگ جهان شد. با رشد فزاینده در حوزه‌های فناوری، هوش مصنوعی و تولید صنعتی، به چالش اصلی آمریکا تبدیل شده است.
▪ طرح کمربند و جاده (BRI):
چین از طریق سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، مسیرهای تجاری جدید ایجاد کرده و نفوذ اقتصادی خود را از آسیا تا آفریقا و آمریکای لاتین گسترش داده است.
▪ افزایش قدرت نظامی:
چین بزرگ‌ترین نیروی دریایی جهان را در اختیار دارد و سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای در حوزه تسلیحات هایپرسونیک، هوش مصنوعی نظامی و موشک‌های بالستیک انجام داده است. این امر باعث تغییر موازنه نظامی در آسیا شده است.
▪ دیپلماسی چندجانبه:
چین از طریق سازمان‌هایی مانند سازمان همکاری شانگهای (SCO) و بریکس (BRICS)، ائتلاف‌هایی برای کاهش نفوذ غرب ایجاد کرده است.
بازگشت روسیه به عنوان یک قدرت نظامی و ژئوپلیتیکی روسیه پس از دهه‌ها رکود پس از فروپاشی شوروی، بار دیگر به عنوان یک قدرت جهانی مطرح شده است.
▪ بحران اوکراین و چالش مستقیم غرب:
حمله روسیه به اوکراین در سال 2022، نشان داد که مسکو دیگر حاضر به پذیرش نظم آمریکامحور نیست. این جنگ، چهره ژئوپلیتیک جهان را تغییر داد و روسیه را به‌عنوان یک قدرت مستقل و چالشگر تثبیت کرد.
▪ اتحاد استراتژیک با چین:
همکاری‌های روسیه و چین در حوزه انرژی، فناوری و نظامی، موازنه قوا را تغییر داده است. روسیه منبع اصلی انرژی چین است و دو کشور در مقابل تحریم‌های غرب، همکاری خود را افزایش داده‌اند.
▪ حضور نظامی و نفوذ در مناطق بحرانی:
روسیه در خاورمیانه (سوریه)، آفریقا (واگنر در سودان و مالی)، و آمریکای لاتین (ونزوئلا و کوبا) حضوری قوی دارد. این نشان می‌دهد که مسکو در حال احیای نفوذ جهانی خود است.
شکل‌گیری نظام سه‌قطبی اکنون سه قدرت اصلی—آمریکا، چین و روسیه—در حال رقابت برای تعریف نظم جهانی آینده هستند. این نظام دارای ویژگی‌های زیر است:
▪ رقابت اقتصادی و فناوری:
آمریکا در حال تلاش برای مهار چین از طریق تحریم‌های تکنولوژیک (مانند محدودیت بر نیمه‌هادی‌ها) است، اما چین همچنان در حال رشد است.
▪ تقابل ژئوپلیتیک در مناطق بحرانی:
از اوکراین تا تایوان و از خاورمیانه تا آفریقا، رقابت بین این سه قدرت شکل‌گیری نظم جهانی جدید را تعیین می‌کند.
▪ پایان سلطه دلار؟
چین و روسیه به‌طور فزاینده‌ای در حال کاهش استفاده از دلار در تجارت دوجانبه خود هستند. این امر می‌تواند سلطه مالی آمریکا را به چالش بکشد.
نتیجه‌گیری: عصر جدید چندقطبی جهان دیگر تحت سلطه بلامنازع آمریکا نیست. قدرت جهانی اکنون میان سه بازیگر اصلی تقسیم شده است:
آمریکا هنوز قوی‌ترین اقتصاد و ارتش جهان را دارد، اما دیگر هژمونی مطلق نیست. چین یک رقیب اقتصادی و تکنولوژیک جدی است که به‌دنبال تغییر نظم جهانی به نفع خود است. روسیه با قدرت نظامی و دیپلماسی تهاجمی، در حال برهم زدن معادلات غرب است. نظام جدید جهانی هنوز در حال شکل‌گیری است، اما روشن است که تک‌قطبی دیگر وجود ندارد. آینده، رقابت سه‌قطبی میان این قدرت‌ها را رقم خواهد زد.

لینک کوتاه:
https://www.iranianejahan.ir/Fa/News/1377000/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

نوروز و جشن بهار؛ جلوه‌ای از تعامل فرهنگی ایران و چین

تمدید مأموریت یوناما در افغانستان؛ شورای امنیت فردا تصمیم می گیرد

تهدید تازه علیه تهران توسط مشاور امنیت ملی ترامپ: به دارایی‌هایتان حمله می‌کنیم

آیا ترامپ آمریکا را به رکود می‌کشاند؟ افشاگری دوست قدیمی و میلیاردر معروف

دانشمندان آمریکا ترک خواهند کرد

رسانه آمریکایی: تهدید یمن برای تلافی حملات آمریکا جدی است

تماس تلفنی اردوغان و ترامپ

دانشمندان آمریکا را ترک خواهند کرد

بیانیه مهم نیروهای مسلح یمن

روبیو: تصور نمی‌کنم به عملیات زمینی علیه یمن نیاز باشد

صدور بیانیه مهم نیروهای مسلح یمن

موضع گیری جدید آمریکا علیه ایران و انصارالله یمن

تهدید یمن برای تلافی حملات آمریکا جدی است

آمریکا: حوثی‌ها بدون پشتیبانی ایران قادر نبودند به کشتی‌ها حمله کنند

ادعای جدید آمریکا بر علیه ایران

واکنش حزب‌الله به حمله آمریکا و انگلیس به یمن

آمریکا پیشنهاد حماس را رد کرد | حمله به یمن نشان‌دهنده میزان تحمل ماست!

همه گزینه‌ها روی میز است/ ممکن است به دارایی‌های ایران حمله کنیم!

ماجرای افزایش توجه جهانی به طلا

نیم‌قرن اختلاف ساعت

سال سخت ایران!

چهره بدون ماسک آمریکا در دوره «ترامپ»

پنتاگون برای توقف حملات به یمن شرط گذاشت

تنش‌ مرزی با پاکستان؛ ویزای دانشجویان افغان صادر نمی‌شود

دستیار ترامپ: کی‌یف بخشی از خاک خود را واگذار خواهد کرد و به ناتو نخواهد پیوست

یمن پاسخ آمریکا را داد؛ شلیک 18 فروند موشک بالستیک، کروز و پهپاد به ناو هواپیمابر ترومن

مکرون: نیروهای حافظ صلح را بدون رضایت روسیه به اوکراین اعزام می‌کنیم

وزیر خارجه آمریکا: واشنگتن پس از اعمال تعرفه‌ها، وارد توافقات تجاری جدید می‌شود

وزیر دفاع آمریکا: حوثی های یمن باید عقب نشینی کنند

صدراعظم آلمان: صلح در اوکراین به روسیه بستگی دارد

عارف: دستگاه‌های نظارتی برخوردها با عده‌ای سودجو را با جدیت دنبال می کنند

پژو 207 دنده‌ای پانوراما مرز 900 میلیون تومان را رد کرد

مردم قید شست‌وشوی فرش را هم زدند؛ دلایل کاهش مراجعه به قالیشویی‌ها اعلام شد

برای گاز ایران جایگزینی نداریم؛ بدون برق می‌مانیم

عراق: تا سال آینده جایگزینی برای گاز ایران نداریم

جزئیات جنایات صدام در حلبچه به روایت یک شاهد عینی

ارائه کمک مالی به اسرای سابق جنگ ایران و عراق از سوی صلیب سرخ؛ شایعه یا واقعیت؟

گزارش خبرنگار تسنیم از صنعا؛ شگفتانه در انتظار آمریکایی‌ها

گزینه پیشنهادی وزارت اقتصادی باید برای ارتقای ارزش پول ملی تضمین ارائه کند

وکیل: مطهره گونه‌ای آزاد می‌شود

واکنش زیدآبادی به حرف‌های حدادعادل درباره ساسی مانکن

48 کشور و 179 شهر؛ نگاهی به ماجراجویی‌های لیونل مسی در سراسر جهان / عکس

سود کلان چینی‌ ها از فروش مواد محترقه در چهارشنبه‌ سوری

هشدار لاگارد درباره ضربه تعرفه‌های آمریکا به اقتصاد جهان

رنگی: ابهامات و پیامدهای توافق شورشیان سوریه و کردها!

ادامه تهدیدها و لفاظی‌های آمریکا علیه ایران/ یانکی‌ها باز هم از گزینه‌های روی میز صحبت کردند

اسرائیل برای حمله احتمالی آماده می‌شود

چهره بدون روتوش آمریکا در دوره «ترامپ»

دیالوگ مارلون براندو از زبان وزیر استرالیایی خطاب به ترامپ: پیشنهادی که نمی‌توانی رد کنی

تکرار برخی ادعای ضدایرانی توسط مشاور امنیت ملی آمریکا