ایرانیان جهان - اقتصاد 24 - از برخی جهات، منشاء بحرانی که در حال حاضر بر بخش صنعت کالا‌های لاکچری تاثیر می‌گذارد را باید در همان عواملی جست که رونق آن صنعت را برای یک دهه تضمین کرده بود. آفتی که بر صنعت مُد عارض شده را می‌توان از منظر مالی و تاریخی به عنوان یک موضوع چند عاملی تفسیر کرد، با این وجود، پیامد‌های آن به ابعاد زیبایی شناختی و هنری و هم چنین اجتماعی - فرهنگی نیز تعمیم می‌یابد.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
نقش بازار چین در از رونق افتادن صنعت مُد و اقلام لاکچری یکی از عوامل کلیدی در این بحران نقش "بازار چین" بوده است. براساس برآورد‌های صورت گرفته، بازار کالا‌های لاکچری چین در سال گذشته در مقایسه با یک سال پیش از آن کاهشی یک پنجمی را تجربه کرد. از نظر مالی این وضعیت یک حمام خون تمام عیار محسوب می‌شد. تنها در سال 2024 میلادی سهام برند‌های معروف لاکچری، چون برند فرانسوی طراحی، تولید و توزیع کالا‌های لاکچری، لوازم ورزشی و نیز مدیریت فروشگاه‌های زنجیره‌ای "کرینگ" 39.4 درصد، برند کالا‌های لاکچری و خانه مُد بریتانیایی "بربری" 30 درصد، برند لاکچری فرانسوی "ال و‌ام هاش" (LVMH) 13 درصد و برند "مونکلر" تولید کننده ایتالیایی پوشاک لاکچری 7.8 درصد کاهش یافت.
درآمد برند "کرینگ" در سه ماهه نخست سال 2024 میلادی 11 درصد کاهش یافت. هم چنین، برند "گوچی" از کاهش فروش 24 درصدی خود در چین خبر داد. علاوه بر آن، برند LVMH که معمولا تزلزل ناپذیر بوده، به استثنای ژاپن در دیگر نقاط در سه ماهه چهارم سال 2024 میلادی کاهش فروش 11 درصدی را تجربه کرد که شاید بدترین تجربه آن از زمان بحران مالی سال 2008 میلادی به این سو بوده باشد. 

به دلیل ترکیبی از عوامل از جمله نرخ بالای بیکاری در میان چینی‌های به تازگی فارغ التحصیل شده، کاهش رونق توسعه دهندگان بزرگ املاک، محدودیت‌های مالی برای دولت‌های محلی، تنش‌های سیاسی چین با سایر کشورها، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، و سیاستگذاری‌های سخت گیرانه قرنطینه در طول پاندمی کووید-19 رخ داده است. 
بحران طبقه متوسط در چین یکی از عناصر کلیدی که باید در نظر گرفت، جغرافیا است، بدان معنا که کاهش هزینه‌ها چگونه در منطقه توزیع می‌شود. بخش عمده عوامل منفی مؤثر بر رفتار مصرف کننده خارجی هستند یا عمدتا بر شهر‌های سطح پایین تاثیر می‌گذارند. به همین دلیل است که بازار‌های سطح اول مانند پکن، شانگهای، گوانگژو و چنگدو ممکن است کم‌تر تحت تاثیر تنش‌ها قرار گیرند.
آنچه در چین کاهش یافته هزینه طبقه متوسط بوده است. این بخش از جامعه با فشار‌های مالی بیشتری مانند وام مسکن و تحصیل فرزندان مواجه شده است. این در حالیست که طبقه متوسط طبقه‌ای است که عموما حتی در برهه‌های زمانی بحران اقتصادی نیز می‌تواند کالا‌های لاکچری بیش تری خریداری کند. این طبقه حتی اگر به دلیل استهلاک دارایی کمتر خرج کند باز هم از ابزار خرید برخوردار است. به همین خاطر است که برخی از برند‌های طبقه بندی شده به عنوان فوق لاکچری مانند برند‌های مُد "هرمس" یا "برونلو کوچینلی" به رشد خود ادامه داده‌اند، برند‌هایی که سهم بیشتری از مصرف‌کنندگان مرفه (طبقه متوسط رو به بالا) را از آن خود کرده‌اند طبقه‌ای که خرید‌های باارزش بالایی انجام می‌دهد. احتمالا این دسته از برند‌ها در برهه‌های زمانی دشوارتر موثرتر از برند‌هایی که بیش از حد به طبقه متوسط عادی متکی هستند می‌توانند در بازار دوام آورند. 
چینی‌ها دیگر رغبت سابق را برای خرج کردن به منظور خرید کالا‌های برند‌های اروپایی ندارند علیرغم آن که برند‌های اروپایی سال‌ها بر روی هزینه طبقه متوسط شرط بندی کرده بودند، با ضرر در بازار چین مواجه شده‌اند. گزارش منتشر شده از سوی نشریه چینی "جینگ دیلی" نشان می‌دهد که تعداد خانوار‌های چینی با دارایی بیش از 6 میلیون یوان (830000 دلار) با 0.3 درصد کاهش به 5.128 میلیون رسیده‌اند. کاهش شدید ابعاد در میان ثروتمندترین گروه‌های جامعه چین دیده می‌شود. چینی‌هایی که ارزش دارایی شان بیش از 10 میلیون یوان (1.4 میلیون دلار) بوده به میزان 0.8 درصد کاهش یافتند.
در این میان، خانواده‌های فوق ثروتمند با ارزش دارایی بیش از 30 میلیون دلار 2.2 درصد کاهش یافتند. علاوه بر این، تعداد میلیاردر‌ها در چین از 1185 نفر در سال 2021 به تنها 753 نفر در سال 2024 کاهش یافت که طبق برآورد‌ها کاهشی یک سومی را نشان می‌دهد که به طور قابل توجهی چشم انداز اقتصاد چین را تغییر داد و به طور مستقیم بر بازار کالا‌های لاکچری تاثیر گذاشته است. 

عوامل تاثیرگذار در کاهش خرید کالا‌های لاکچری توسط طبقه متوسط چین برای طبقه متوسط چین امنیت اقتصادی پیش از آغاز هزینه‌ها امری ضروری است. ارزش املاک و مستغلات سنگ بنای ثروت اندوزی بسیاری از خانواده‌های چینی بوده، اگرچه ممکن است این موضوع هنوز برای نسل‌های جوان‌تر چینی صدق نکند، اما زمانی که آنان ملک خانوادگی شان را به ارث ببرند این موضوع برای شان اهمیت پیدا می‌کند. دولت چین در حال انجام اقداماتی به منظور ایجاد ثبات در بازار املاک و مستغلات است. امنیت شغلی یکی دیگر از عوامل موثر است. اگرچه طبقه متوسط چین شغل خود را از دست نمی‌دهد، اما فضای اقتصادی کنونی شرکت‌ها را تشویق نمی‌کند تا بر روی استعداد‌های جدید سرمایه گذاری کنند. این موضوع منجر به عرضه بیش از حد فارغ التحصیلان در مقایسه با فرصت‌های موجود می‌شود.
در واقع، علیرغم آن که فروش کالا‌های لاکچری در ایالات متحده و اروپا در سال 2024 نسبتاً ثابت باقی ماند، بازار کالا‌های لاکچری شخصی در چین از 20 درصد در سال 2020 میلادی به 12 درصد در سال 2024 میلادی کاهش یافت. در همین حال، نرخ بیکاری جوانان شهرنشین چینی در نوامبر گذشته برای افراد 15 تا 24 ساله به 15.7 درصد رسید. بر اساس گزارش خبرگزاری "رویترز" این نرخ برای افراد 25 تا 29 ساله 6.6 درصد و برای افراد 30 تا 59 ساله 3.9 درصد بوده است. میانگین ملی نرخ بیکاری در چین در حدود 5.1 درصد در ماه دسامبر گذشته بود. نقش طبقه متوسط بسیار مهم است.
براساس نتیجه منتشر شده یک مطالعه از سوی نشریه "فورچون" در ماه گذشته، در فاصله سال‌های 2017 تا 2021 میلادی بازار کالا‌های لاکچری چین دقیقا به دلیل افزایش تقاضا برای آن کالا‌ها از سوی طبقه متوسط نوظهور و هم چنین افراد فوق ثروتمند رشدی سه برابری را تجربه کرد. این گروه‌های خرج کننده، چین را به یک اکوسیستم حیاتی برای برند‌هایی مانند "لویی ویتون"، "گوچی" و "بِربِری" تبدیل کردند و باعث تولید ثروت برای آن برند‌ها شدند. سپس با ظهور پاندمی کووید –19 و اعمال محدودیت‌های رفت و آمد و ممنوعیت‌های سفر سخت گیرانه از سوی دولت چین، برند‌هایی که به فروش محصولات به گردشگران در شهر‌های مانند پاریس و نیویورک عادت داشتند مجبور شدند بر روی بازار داخلی چین تمرکز کنند. 
تغییر در رفتار مشتری به دنبال پاندمی کووید-19 همراه با رکود اقتصادی و احساس قوی‌تر غرور ملی مصرف‌کنندگان چینی توجه بیشتری به محصولات و طراحی محلی پیدا کرده‌اند. برند‌های غربی می‌کوشند تا جایی که می‌توانند خود را با این وضعیت وفق دهند. برای مثال، برند‌های لاکچری ایتالیایی "گوچی" و OTB فروشگاه‌های خود را در شهر‌های درجه دوم چین تعطیل نمی‌کنند، در حالی که LVMH تلاش می‌کند تا از طریق کارزار بازاریابی پرمخاطب، از جمله شرکت در نمایشگاه بین‌المللی واردات چین 2024 در نوامبر گذشته، علاقه مصرف‌کنندگان را به سمت خود جلب کند. احیای برند‌ها در بازار کشور، در واقع تا حد زیادی به درک، ارتباط و تعامل با مشتریان، درک واقعی نیاز‌ها و خواسته‌های بازار و ارائه خدمات به آنان بستگی دارد. اهمیت چین برای برند‌های لاکچری در آن است که میانگین ارزش خرید در چین بیش از میزان مشابه در ایالات متحده، ژاپن یا کره جنوبی است. با این وجود، تکیه صرف به مصرف کنندگان ثروتمند ممکن است برای جبران انقباض کلی بازار کافی نباشد.

نشانه‌های خوش بینی محتاطانه همان طور که در گزارش موسسه بین المللی "مک کینزی" در ماه سپتامبر گذشته مطرح شده بود، داده‌ها نشان می‌دهند که بحران عمدتا بر بازار کالا‌های لاکچری داخلی تاثیر می‌گذارد. 
در بخشی از آن گزارش آمده بود:"چین کماکان به ثبت ارقام رشد تولید ناخالص داخلی در حدود 5 درصد ادامه می‌دهد. مصرف داخلی آن کشور اگرچه کم است، اما در حال افزایش می‌باشد". برخی از بخش‌ها مانند خدمات و گردشگری رشد قوی را تجربه می‌کنند که نشان می‌دهد اقتصاد به طور یکنواخت در حال کاهش نیست، بلکه عملکرد‌های متفاوتی را در بخش‌ها و مناطق مختلف نشان می‌دهد.
علاوه بر این، علیرغم آن که مصرف کلی محصول ممکن است ثابت به نظر برسد، بخش‌های خاصی مانند لباس‌های ورزشی، پوشاک فضای باز شهری و محصولات بهداشتی مصرف‌کننده رشد دو رقمی را به ثبت رسانده‌اند که نشان‌دهنده قدرت مستمر این بازار‌ها می‌باشند. علاوه بر این، همان گزارش نشان دهنده بهبود هزینه‌های مصرف کننده چینی در خارج از کشور است. برای مثال، در نیمه نخست سال 2024 میلادی هزینه مصرف کنندگان چینی برای کالا‌های لوکس در خارج از کشور از سطح سال 2019 فراتر رفت که نه تنها خیلی زودتر از حد انتظار بود بلکه با وجود این واقعیت رخ داد که سفر‌های بین المللی هنوز به طور کامل به سطح پیش از پاندمی کووید -19 بازنگشته بودند.
در حال حاضر، مصرف کنندگان چینی تمایل دارند اروپا را بر ایالات متحده برای گذراندن تعطیلات طولانی مدت ترجیح دهند، اگرچه ممکن است ایالات متحده پس از کاهش تنش‌های سیاسی فعلی میان دو کشور بار دیگر علاقه چینی‌ها را به سوی خود جلب کند. نرخ مبادله ارز نیز نقش کلیدی در تعیین محل خرید مصرف کنندگان چینی ایفا می‌کند. هم چنین، دولت چین در حال انجام اقداماتی برای تثبیت بازار املاک است و سیگنال‌های مثبت در این بخش می‌تواند احساس امنیت طبقه متوسط چینی را افزایش دهد، در حالی که در مورد بیکاری جوانان، اگر دولت موفق به اجرای سیاست‌های بهبود وضعیت کسب و کار شود، اعتماد به اقتصاد چین افزایش خواهد یافت. 
در بخش دیگری از گزارش موسسه "مک کینزی" با اشاره به این که اعتماد به اقتصاد در چین کماکان بالا می‌باشد، آمده است:"مصرف‌کنندگان چینی از خوش‌بین‌ترین مصرف‌کنندگان در جهان هستند".
در آخرین نظرسنجی انجام شده در ماه آگوست، 59 درصد از مصرف کنندگان چینی اظهار داشتند که اقتصاد کشورشان طی 2 تا 3 ماه آینده بهبود می‌یابد. در مقایسه با مصرف کنندگانی چینی، این رقم در میان مصرف کنندگان آمریکایی، بریتانیایی و ژاپنی به ترتیب 41 درصد، 30 درصد و 13 درصد بود. 

با این وجود، وقتی صحبت از بحش مُد می‌شود نتایج کم‌تر واضح هستند. علیرغم آن که هنگام بحث در مورد برند‌های در حال رشد، به "بخش‌های ممتاز و لاکچری" اشاره می‌کنیم، تمرکز اصلی بر برند‌های لباس ورزشی است که بسیار در دسترس‌تر از برند‌های لاکچری بزرگ اروپایی هستند. گزارش موسسه "مک کینزی" نشان می‌دهد که صحبت در مورد "بحران مصرف کننده" در چین گمراه کننده است، اما بحران برای برند‌های لاکچری موضوعی واقعی است، زیرا فروش داخلی آنان در چین کاهش یافته است.
واضح است که حتی مصرف کنندگان مرفه نیز متوجه شده‌اند که خرید در خارج از کشور، در کشور‌های اروپایی و ژاپن در عین استفاده از نرخ ارز مطلوب، جذاب‌تر است. با این وجود، دولت چین از این که شهروندان چینی ثروت خود را در خارج از کشور خرج می‌کنند، خشنود نیست. به همین دلیل است که دولت چین فعالیت در منطقه آزاد تجاری هاینان را تسهیل کرده است. مواردی نیز وجود داشته که گمرک "شنژن" بر روی اقلام لاکچری وارد شده به چین مالیات سنگینی اعمال کرده است. اگر روزی دولت چین تعرفه‌های گمرکی سخت گیرانه‌ای را اعمال کند، این امر می‌تواند مانع از خرید کالا‌های لاکچری توسط مصرف کنندگان چینی در خارج از کشور شود و هزینه را به چین هدایت خواهد کرد. 
بیشتر بخوانید: نقشه راه اقتصادی بلندپروازانه چین برای سال 2025/ وعده ایجاد بازار بازتر برای سرمایه گذاری
موضوع پیچیده تعرفه‌ها ترامپ در تاریخ 27 فوریه اعلام کرد که یک تعرفه 10 درصدی اضافی بر واردات چین اعمال می‌کند که از تاریخ 4 مارس به اجرا گذاشته شد و به تعرفه 10 درصدی که پیش‌تر در تاریخ 4 فوریه اعمال شده بود افزوده شد. این تعرفه جدید شرکت‌های خُرده فروشی و هم چنین برخی از بنادر را وادار ساخت تا زنجیره عرضه، استراتژی‌های توزیع و استراتژی‌های رقابتی خود را مورد ارزیابی مجدد قرار دهند. در این میان، برند آمریکایی تولید کننده کفش "استیو مادن" به دلیل وابستگی شدید به تولید و فروش در بازار چین در مواجهه با خطرات ناشی از تعرفه‌ها مجبور به ارزیابی مجدد زنجیره عرضه، استراتژی‌های توزیع و استراتژی‌های رقابتی خود شد. آن برند از افزایش قیمت انتخابی برای جبران هزینه‌های اضافی خبر داده است. "استیو مادن" در صورت امکان قیمت محصولات خود را از فصل پاییز افزایش خواهد داد. "استیو مادن" در تلاش برای کاهش وابستگی خود به چین، درصد کالا‌های وارداتی از چین را از 71 درصد در نوامبر گذشته به 58 درصد کاهش داده و برای رساندن این میزان به 40 درصد تا پایان سال هدف گذاری کرده است. با این وجود، نکته قابل توجه آن است که این برند کماکان انتظار رشد درآمدی بین 17 تا 19 درصد نسبت به سال گذشته را دارد.
موضوع قدری پیچیده است: اگر پارچه در چین تولید شده و بریده شود، اما در ایتالیا مونتاژ شود قوانین تعرفه تغییر می‌کند. هم چنین، اگر بالعکس آن رخ دهد برای مثال، محصولی در کشور ثالثی ساخته شود، اما در چین مونتاژ شود، وضعیت فرق خواهد کرد. تقریبا 32 درصد از محصولات همه برند‌ها در چین تولید می‌شوند، در حالی که تنها 3 درصد از کل پوشاک جهانی در ایالات متحده تولید می‌شود. برخی از برند‌های آمریکایی در مواجهه با بحران ناشی از تعرفه‌ها شروع به هدایت مصرف کنندگان آمریکایی به سمت محصولات موجود در انبار‌های آمریکا کرده‌اند.

وضعیت برای همگان نامشخص است: تعرفه‌ها اجرا شده، به تعویق افتاده و سپس مورد تجدید نظر قرار گرفته‌اند. برای شرکت‌های چینی این یک "بازی برای بقا" خواهد بود، زیرا سود آن شرکت‌ها تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. حتی اگر یک شرکت چینی برای دور زدن تعرفه‌ها تصمیم بگیرد تولید خود را به کشور دیگری منتقل کند (استراتژی معروف به چین+1)، کشور جدید کماکان می‌تواند بدون اطلاع قبلی مشمول تعرفه‌های جدید شود. بسیاری از مشتریان آمریکایی از پیش از تأمین کنندگان چینی خواسته‌اند که هزینه‌ها را کاهش دهند یا با خطر لغو سفارش‌های شان مواجه شوند. 
علیرغم آن که پیامد‌های این وضعیت برای بخش تولید چین و مشاغل محلی می‌تواند گسترده باشد، ممکن است اقتصاد چین در کلیت آن به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار نگیرد. از آنجایی که گفته می‌شود دیدار پیش‌بینی‌شده بین "ترامپ" و "شی جین پینگ" همتای چینی اش در ماه آینده صورت گیرد، چشم‌انداز جنگ تجاری می‌تواند هزینه‌های مواد خام و محصولات صنعت مُد را افزایش دهد. اثرات این وضعیت نه تنها در ایالات متحده بلکه در سایر بازار‌های جهانی که به صادرات چین متکی هستند نیز احساس خواهد شد. چین بزرگترین تامین کننده پوشاک برای بازار‌های ایالات متحده و بین المللی است و افزایش تعرفه‌ها ناگزیر به قیمت‌های بالاتر برای مصرف کنندگان در بسیاری از نقاط جهان منجر خواهد شد. به گفته انجمن صنعت مُد ایالات متحده تعرفه‌ها می‌تواند قیمت اقلام خرده فروشی را تا 32 درصد افزایش دهند که بر تقاضا و الگو‌های مصرف در سراسر جهان تأثیر می‌گذارد. 
طبق تخمین‌های صورت گرفته، ارزش کل واردات پوشاک ایالات متحده از چین در سال 2024 به حدود 30 میلیارد دلار رسیده رقمی که ممکن است به دلیل تعرفه‌های جدید با کاهش 15 تا 20 درصدی مواجه شود. برخی از برند‌ها برای کاهش ضرر در حال حاضر منابع تولید خود را تنوع بخشیده و بر روی کشور‌های جنوب شرق آسیا از جمله ویتنام، بنگلادش و هند متمرکز شده‌اند. با این وجود، آن کشور‌ها هنوز ظرفیت تولیدی خود را مشابه با ظرفیت تولید چین توسعه نبخشیده‌اند موضوعی که می‌تواند منجر به تاخیر و هزینه‌های بالاتر تولید شود و بر زنجیره‌های تامین جهانی از جمله زنجیره‌های اروپا تاثیر بگذارد. در حال حاضر، چین 38 درصد از صادرات نساجی جهان را به خود اختصاص می‌دهد. تغییر مکان تولید به طور قابل توجهی بر کیفیت و هزینه‌های تولید تأثیر می‌گذارد. 

منبع: نشریه ایتالیایی صنعت مُد "ان اس اس مگزین"