ایرانیان جهان - اقتصاد 24 - تجارت خارجی ایران در سال 1403 علی‌رغم چالش‌های اقتصادی روندی رو به رشد را تجربه کرده است. بر این اساس آمار‌ها نشان می‌دهد که در 10 ماهه نخست سال مجموع تجارت کشور به 158 میلیون و 180 هزار تن و ارزشی بالغ بر 103 میلیارد و 846 میلیون دلار رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، افزایش محسوسی داشته است.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
همچنین در این میان صادرات غیرنفتی ایران سهمی 127 میلیون و 396 هزار تنی به ارزش 47 میلیارد و 755 میلیون دلار را به خود اختصاص داده که از لحاظ وزنی 12 درصد و از نظر ارزشی 18 درصد رشد داشته است. چین با 12.3 میلیارد دلار، عراق با 10 میلیارد دلار، امارات متحده عربی با 5.9 میلیارد دلار و ترکیه با 5.5 میلیارد دلار در صدر مقاصد صادراتی ایران قرار گرفته‌اند.
البته رشد صادرات پایان راه نیست و بررسی‌ها نشان می‌دهد تراز تجاری کشور در سمت دیگر ماجرا همچنان با چالش مواجه است. در 8 ماهه نخست سال میزان واردات ایران به 45 میلیارد و 127 میلیون دلار رسید که منجر به کسری تراز تجاری 7 میلیارد دلاری شد. این وضعیت نشان می‌دهد که باوجود رشد صادرات، واردات همچنان سهم بالایی در تجارت کشور دارد و برای رسیدن به تعادل، نیاز به تقویت صادرات و کاهش وابستگی به واردات بیش از پیش احساس می‌شود.
صمد حسن‌زاده، رئیس اتاق بازرگانی ایران در خصوص روند تجارت ایران در سال 1403 به اقتصاد 24 گفت: «سال 1403 در حالی برای اقتصاد ایران سپری شد که محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها و موانع ارتباطات بین‌المللی همچنان به عنوان چالش‌های اساسی مطرح بودند. با این وجود فعالان بخش خصوصی و مسئولان دولتی تمام تلاش خود را برای ارتقای وضعیت اقتصادی و گسترش ارتباطات بین‌المللی به کار بستند.»
وی در این باره ادامه داد: «برنامه‌ریزی برای صادرات و تعاملات اقتصادی با کشور‌های همسایه و سایر شرکای تجاری جمهوری اسلامی ایران در دستور کار قرار گرفت و تا حدودی به اجرا درآمد. با این حال، به نظر می‌رسد که نتایج حاصله با ظرفیت‌های واقعی اقتصاد ایران فاصله قابل توجهی دارد. بسیاری از کشور‌ها نیازمند کالا‌های ایرانی هستند و این امر فرصتی برای توسعه بیشتر صادرات و تعاملات اقتصادی فراهم می‌آورد. به اعتقاد کارشناسان، با رفع برخی محدودیت‌ها در حوزه ارتباطات بین‌المللی، ظرفیت‌های اقتصادی کشور به طور چشمگیری افزایش خواهد یافت.»
بیشتر بخوانید: ایران در فشار چندگانه از صادرات برق تا توقیف نفتکش‌ها
حسن‌زاده همچنین درباره تاثیر تحریم‌ها بر تجارت یران توضیح داد: «با توجه به تداوم چند ساله تحریم‌ها امکان مقایسه دقیق آماری با سال‌های گذشته وجود ندارد. اما بر اساس شواهد موجود ظرفیت تولید و صادرات ایران بسیار فراتر از عملکرد فعلی است. خدمات مهندسی در تمامی رشته‌های صنعتی، یکی از حوزه‌هایی است که می‌تواند نقش مهمی در افزایش صادرات و تولید ایفا کند. کیفیت محصولات ایرانی نیز به حدی است که امکان حضور فعال در بازار‌های اروپایی را فراهم می‌سازد.»

البته رئیس اتاق بازرگانی ایران با وجود اینکه معتقد است تجارت خارجی ایران با ظرفیت کشور همخوانی ندارد، اما به سال آینده تحت شرایطی خاص امیدوار بود. او در این باره توضیح داد: «با توجه به امکانات موجود و برنامه‌ریزی‌های انجام شده در اتاق بازرگانی در صورت فراهم شدن شرایط مساعد پولی، مالی و رفع موانع حضور فعالان اقتصادی در بازار‌های بین‌المللی انتظار می‌رود که ظرفیت صادراتی کشور در سال 1404 نسبت به سال 1403 افزایش قابل توجهی داشته باشد.»
در این بین عمده پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است تجارت خارجی ایران در سال 1404 تا حد زیادی تحت تأثیر تحریم‌های بین‌المللی، سیاست‌های ارزی و روابط خارجی کشور قرار دارد. اتخاذ سیاست‌های مناسب در این حوزه‌ها در نهایت می‌تواند منجر به بهبود وضعیت تجارت و اقتصاد کشور شود.