بزرگنمايي:
ایرانیان جهان - معاون وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به مذاکرات ایران و آمریکا و خواستههایی درباره مسئله هستهای ایران تاکید کرد: دانش هستهای در کشور ما بومی شده است و در چارچوب عدم اشاعه، بهره مندی صلح آمیز از آن حق قطعی کشور ماست. - اخبار بین الملل -
به گزارش گروه سیاست خارجی خبرگزاری تسنیم، سعید خطاب زاده، معاون وزیر امور خارجه ایران در گفتگو با شبکه خبری "خبر ترک" در خصوص تهدیدات رژیم صهیونیستی علیه ایران تصریح کرد: سیاست نتانیاهو برای دههها، بر پایه آغاز جنگ علیه ایران با هزینه خون سربازان و پول مالیاتدهندگان آمریکایی بوده است.
آمریکا باید این واقعیت را بداند که نتانیاهو تنها به دنبال جنگ میان ایران و آمریکا است. وی افزود: امیدواریم آمریکاییان دریابند که چرا ایران به دنبال دیپلماسی است و به دنبال درگیری نیست زیرا صلح و ثبات در جهان مهمترین موضوع است.
متن این کامل مصاحبه خطیب زاده به شرح زیر است:
سوال: اجازه میدهید با مذاکرات در عمان آغاز کنیم. در حال حاضر در عمان چه مسائلی مورد بحث قرار گرفته است؟ و میتوانید بگویید کدام موضوعات برای ایران بر سر میز مذاکره قرار دارند؟
پاسخ: بسیار از فرصت سخن گفتن با شما و مخاطبان گرامی سپاسگزارم. همانطور که مستحضرید، در حالی که ما در حال گفتگو هستیم، هیئت ما به سمت مسقط، عمان حرکت میکند تا بهطور غیرمستقیم با هیئت آمریکایی دیدار داشته باشد. همانطور که احتمالا میدانید، دولت ترامپ نامهای را پس از مواضع نامناسب مذاکراتی که از زمان تصدی ریاست جمهوری ترامپ مشاهده میشد، ارسال کرد. ما به آن پاسخ دادیم و اعلام کردیم که بر اساس شرایط و ضوابط خودمان، آماده هستیم تا در عمان برای گفتگوی غیرمستقیم دیدار کنیم. دلیل اصلی این نوع گفتوگو، بیاعتمادی موجود میان ایران و آمریکا، بهویژه پس از خروج غیرقانونی آمریکا از توافق هستهای، که به تصویب شورای امنیت سازمان ملل رسیده بود، است. لازم به ذکر است که از دیدگاه حقوقی، توافق هستهای میان ایران و گروه P5+1 (اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل به علاوه آلمان) همچنان از نظر قانونی معتبر است. متاسفانه، آمریکا بهطور غیرمجاز از این تصمیم الزامآور عقبنشینی کرد و سعی در خرابکاری و دستکاری این توافق کرد.
خطیبزاده: گوترش تهدیدات ترامپ علیه ایران را محکوم کندواکنشهای منطقهای به مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا چرا؟ زیرا دولت نخست ترامپ از آنچه که به عنوان «میراث اوباما» توصیف میشد، خوشش نمیآمد؛ اگرچه صحیحتر است که گفته شود که آن میراث، میراث جمعی ایران و گروه P5+1 بود. به همین دلیل و به دلیل بیاعتمادی موجود، و همچنین عدم اطمینان از نیت دولت دوم ترامپ در قبال ایران این تصمیم گرفته شد.
توافق هستهای میان ایران و گروه P5+1 بر اساس تعادلی میان رفع نگرانیهای عدم اشاعه تسلیحات هستهای طرف مقابل و خواست رفع تحریمها از طرف ما، شکل گرفته بود؛ اما این تعادل اکنون برقرار نیست. خروج آمریکا از توافق، به اقتصاد ایران خساراتی به ارزش حداقل یک تریلیون دلار وارد کرده و موجب زخمها و دردهای جبرانناپذیری در جامعه ایرانی شدهاست. البته در عین حال، پژوهش و دانش بومی ما نیز گسترش یافته که قابل بازگشت نیست.
بنابراین، ما نیازمند تعادلی نوین هستیم. اگر آمریکا با زیاده خواهی فراتر از مسائل نگرانی عدم اشاعه و یا با توهم از میان بردن کامل توانایی غنی سازی ظاهر شود، این برای ما قابل قبول نخواهد بود.
سوال: منظور شما از زیاده خواهی چه مفهومی است؟
پاسخ: ما پیشداوری نمیکنیم و از نتیجهگیری زودهنگام نیز اجتناب میکنیم. از قبل نیز نتیجه را اعلام شده نمیدانیم. ولی شایعات و پیامهای متناقضی از واشنگتن میشنویم که اشاره به صحبتهای افرادی دارد که گمان میکنند درباره کنار گذاشتن ابزارهای دفاعی ایران میتوان مذاکره کرد! هیچ کشوری نمیتواند از امنیت ملی خود چشمپوشی کند؛ خصوصا از کشوری با قدمت تمدنی 7000 ساله مانند ایران، نباید انتظار داشت که تسلیم فشار شود و ابزارهای دفاعی خود را رها کند. تضعیف امنیت ملی ایران یا متوقف نمودن فعالیتهای صلح آمیز هستهای ایران تخیلاتی است که هرگز مبنای هیچ مذاکرهای نخواهد بود.
دانش هستهای در کشور ما بومی شده است و در چارچوب عدم اشاعه، بهره مندی صلح آمیز از آن حق قطعی کشور ماست. ما به عنوان عضوی از آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) و به عنوان یکی از طرفین پیمان عدم اشاعه سلاحهای هستهای (NPT) هم حقوق و هم مسئولیتهای خود را به خوبی میدانیم. بر همین اساس، اگر طرف مقابل با منطق برگرداندن تعادل و ایجاد درکی نوین از توافق به میز مذاکره بیاید، راههایی برای گفتوگو بین دو طرف فراهم خواهدشد.
سوال:آقای ویتکوف، قبل از رفتن به عمان، در مصاحبهای با «وال استریت ژورنال» اظهار داشتند: « تولید تسلیحات هستهای خط قرمز آن ما است ». آیا شما خط قرمزی دارید؟ و در پاسخ به چنین اظهاراتی نظر شما چیست؟
پاسخ: اگر تنها نگرانی آنها تولید سلاح هستهای است، موضوع بسیار ساده خواهدبود؛ زیرا فعالیتهای هستهای ایران هرگز نظامی نبوده و نخواهد بود. رهبر معظم انقلاب؛ آیتالله العظمی خامنهای، فتوایی صادر کردهاند مبنی بر اینکه ساخت، توسعه و انبارکردن هرگونه سلاح هستهای حرام و ممنوع است، این فتوای مقدس لازم الاجرا است و از آن پیروی میکنیم. موضوع مهم دیگر این است که سلاح هستهای در دکترین دفاعی ما نیز جایگاهی ندارد. همانطور که اشاره کردم، ما عضو پیمان عدم اشاعه سلاحهای هستهای هستیم و در همین لحظهای که باهم صحبت میکنیم، نظارت مداوم بازرسان آژانس در ایران وجود دارد و ایران بیش از هر کشوری در تاریخ این آژانس تحت نظارت قرار گرفته است. آژانس مرجع نظارت بر فعالیتهای صلح آمیز هستهای و عدم انحراف آن به سمت تسلیحاتی در جهان است. اما اگر مبنای اظهارات آقای ویتکوف، بهانهای برای محروم کردن ایران از فعالیتهای صلحآمیز هستهای تلقی شود، هیچ کس در ایران چنین رویکردی را نخواهد پذیرفت. خط قرمز ما شامل منافع ملی ایران، رفع تهدیدات، حقوق کشور مطابق بر قوانین بینالمللی است و ما در این چارچوب نمی پذریم یک استثنا در نظام بین الملل باشیم. هر حقی که در مقررات بین المللی برای کشورها وجود دارد شامل ایران نیز خواهد شد.
سوال: متوجه هستم که شما همچنان پایبند به فتوای آیتالله خامنهای در خصوص عدم تولید سلاح هستهای هستید؛ آیا اینگونه است؟
پاسخ: بله، این درست است. بهطور علنی و توسط رهبر معظم انقلاب و مسئولین اعلام شده و ما این سند را به عنوان سند رسمی به سازمان ملل ارائه نمودهایم؛ در این راستا تمام آنچه که امکانپذیر بود را انجام دادهایم.
سوال: نخستوزیر اسرائیل، آقای نتانیاهو، مدل لیبی را برای ایران درحوزههای هستهای آن پیشنهاد داده است؛ در پاسخ به این موضوع نظر شما چیست؟
پاسخ (با لبخند، اشاره به لطفا پرسش بعدی):
سوال: چرا لبخند زدید؟
پاسخ: چون همان لبخند به عنوان پاسخ کافی است... اما در مورد این آدم شما حتما میدانید که او یک قاتل است، مجرم و ننگ تاریخ بشریت محسوب میشود. او دستکم 50000 نفر بیگناه را در فلسطین سلاخی کرده است و نهایتاً باید در برابر عدالت پاسخگو شود. این چنین اظهاراتی رمز عملیات و برنامه ریزی برای دستکاری و خرابکاری در هرگونه توافق محسوب میشود، او بهتر از هرکسی اینها را میداند. اگر چه او از نظر فهم حقیقی مسائل دچار یک ناتوانی است، ولی به اندازه کافی تجربه دارد که درک کند پیشنهادهای او حتی برای آمریکا نیز مضحک است. پس در مورد اظهارات بی معنی او حرفی نداریم. او برجسته ترین نیروی مخرب در خاورمیانه است و به عنوان یک مجرم، قاتل و کسی که بیدلیل مردم بیگناه را در فلسطین و منطقه به قتل رسانده است، در یادها خواهد ماند
سوال: آیا فکر میکنید در صورت حصول توافق هستهای، چنین فردی تمایل به خرابکاری در آنرا خواهد داشت؟ آیا چنین ریسکی مشاهده میکنید؟
پاسخ: همه چیز ممکن است؛ او و تیمش بارها این کار را کردهاند. او بهطور فعال در تلاش است تا درگیری میان ایران و آمریکا را آغاز کند. اسرائیلیها از ناتوانی خود در مقابله با ایران آگاه هستند؛ به همین دلیل مشتاقاند تا شاهد یک درگیری مستقیم میان ایران و آمریکا باشند. سیاست نتانیاهو برای دههها، بر پایه آغاز جنگ علیه ایران با هزینه خون سربازان و پول مالیاتدهندگان آمریکایی بوده است. آمریکا باید این واقعیت را بداند که نتانیاهو تنها به دنبال جنگ میان ایران و آمریکا است. امیدواریم آمریکاییان دریابند که چرا ایران به دنبال دیپلماسی است و به دنبال درگیری نیست زیرا صلح و ثبات در جهان مهمترین موضوع است. همچنین باید بدانند که اقدامات اسرائیل ممکن است پای آنها را به جنگ جهانی سوم بکشاند و جنگی بزرگ به واسطه توهمات و خرابکاریهایی که نتانیاهو اخیراً انجام میدهد، آغاز شود.

سوال: آیا برنامهای در صورت شکست مذاکرات یا در صورت اقدام نظامی علیه ایران وجود دارد؟ زیرا رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ، اظهار داشته که در صورت لزوم امکان اقدام نظامی وجود دارد.
پاسخ: آمریکا میداند و ترامپ هم میداند که هیچ گزینه و راهحل نظامی وجود ندارد. اگر این موضوع تنها به عنوان تاکتیک مذاکره از سوی وی مطرح شود، رئیسجمهور ترامپ میتواند هرچه میخواهد درباره جنگ بیان کند، اما همانطور که میدانید، تغییرات عمیقی در سیاست بینالملل رخ داده است. در شرایط هرج و مرج کنونی، تهدید به جنگ متاسفانه به یک امر عادی تبدیل شده است؛ در حالی که صلح باید حالت طبیعی باشد و جنگ جزء موارد استثنایی در سیاست بینالملل محسوب شود. متاسفانه با استفاده بی ملاحظه از کلمات در کاخ سفید، جنگ به امری معمولی بدل شده است. رئیسجمهور ترامپ خود را فردی صلحطلب و سازنده توافق معرفی کرده است؛ این اظهارات خلاف این است. بعلاوه چنین لحن تهدید آمیز و جنگ طلبانهای در برابر کشوری که قدیمیترین تمدن زنده جهان است، مردود بوده و البته تأثیری نخواهد داشت. ایران با تهدید جا نمیزند؛ ما از ظرفیتها و تواناییهای خود آگاهیم و معتقدیم که تنها روش موثر، برخورد بر پایه احترام متقابل، تساوی و داشتن برنامهای واقعی برای تعامل است.
سوال: آیا حرکت بمبافکنهای B-2 در نزدیکی دیگو گارسیا، همانطور که توسط وزیر دفاع آمریکا بیان شد، به عنوان پیام به ایران تلقی میشد؟ آیا این پیام بوده است؟
پاسخ: این سوال را باید از ارسالکننده پیام بپرسید و اینکه چه میگوید. آنچه من میتوانم بگویم این است که ما از نزدیک تحولات از جمله در منطقه را نظارت میکنیم و برای هرگونه اقدام خصمانه آماده پاسخ هستیم
سوال: نظر شما در رابطه با ابتکار «ترکیه عاری از ترور» که اخیراً مطرح شده، چیست؟ برخی مسئولان تنها ادعا میکنند که ایران به منظور محدودسازی قدرت ترکیه از گروههای PKK و پژاک استفاده میکند. نظر شما در این زمینه چیست؟
پاسخ: نمیدانم دقیقا شما به چه چیزی ارجاع میدهید. اگر ادعای رسمی مطرح شود، ما پیگیر آن خواهیم شد ولی شک دارم که چنین چیزی وجود داشته باشد و فرد مسئولی این اتهامات را مطرح کرده باشد زیرا کانالهای ارتباطی ما کاملاً شفاف و باز هستند. مرز ایران و ترکیه قرنها است که مرز صلح و ثبات به شمار میآید. مرز بین ما برای قرنها مرز صلح و ثبات بوده است. مشکلات داخلی و خارجی ترکیه برای ما مطلوب نیست. ترکیه بیش از یک همسایه برای ماست وبه عنوان یک کشور برادر و دوست برای ایران مطرح است. اگر مواردی اختلافی و جزئی هم پیدا شود در رابطه سطح بالا و درخشان دو کشور خللی ایجاد نمیکند. همواره توانستهایم تفاوتهایمان را از طریق همکاری نزدیک و درک متقابل مدیریت کرده و برطرف کنیم. برای مثال، در موضوع سوریه از طریق فرآیند روند آستانه، اختلافات موجود بین ایران، ترکیه و روسیه مدیریت شده بود؛ این نحوه برخورد دو کشور دوست و مبتنی بر روابط بالغانه است.
سوال: «آیا امکان همکاری در سوریه وجود دارد؟ با توجه به تأثیر قابل توجه ایران به دلیل روابط با رژیم اسد و رفتنش، اکنون شاهد افزایش نفوذ ترکیه به همان نسبت در سوریه هستیم.
پاسخ: بطور کلی از هرگونه امکان همکاری بین ایران و ترکیه استقبال میکنیم. ما منتظریم تا مردم سوریه تغییرات در کشور خود را با رضایت بپذیرند. ما در حال حاضر عجلهای برای ارتباط با دولت جدید سوریه نداریم و امیدواریم که یک دولت جامع و فراگیر در سوریه تأسیس گردد—دولتی که تمامی اقلیتها را نیز در برگیرد—و اشغال پایان یابد، روند ثبات و صلح در کشور برقرار شود. باید به یاد داشته باشید که سوریه در حال حاضر تحت اشغال گسترده قرار دارد؛ بلندیهای جولان بهطور کامل توسط نیروهای اسرائیلی اشغال شدهاند و اسرائیلیها در فاصلهای حدودا 40 کیلومتری از دمشق مستقر هستند. اشغال یک کشور، آینده آن را برای همیشه تباه میکند؛ زیرا هیچ کشوری نمیتواند تحت اشغال به توسعه و رشد اقتصادی دست یابد. ما از این مسائل آگاهیم و امیدواریم تا با همکاری ترکیه، شرایط پایان اشغال و تشکیل حکومتی فراگیر مهیا شود.
سوال: «در لبنان، سوریه، غزه و همچنین حملات علیه حوثیها در یمن در بازه زمانی یک و نیم سال گذشته، موارد متعددی رخ داده است. آیا شما معتقدید ایران بهطور استراتژیک توسط اسرائیل به گوشه رانده شده است؟
پاسخ: باید گفت که حضور تمامی نیروهای مقاومت در این مناطق به دلیل وجود اشغال و تهاجم است. مادامی که اشغال و سرکوب وجود داشته باشد، مقاومت نیز حتماً ظهور و بروز خواهد داشت؛ چه با حمایت کشور خاصی و چه بدون آن. ایران بابت حمایت از مظلومان به جای ظالمها مفتخر است؛ ما مفتخریم که به جانب کسانی که قربانی میشوند میایستیم و نه به جانب کسانی که سلاخی میکنند. به عبارتی، اگر منظور از موفقیت رژیم صهیونیستی، کشتار صدها هزار نفر باشد، آنگاه نیازمند بازتعریف این مفهوم موفقیت هستیم. حتی در لبنان بجز قتل عام مردم و کشتار هیچ دستاورد استراتژیکی نداشته است. اسرائیل، چه در داخل فلسطین و چه در خارج از آن، از کسب هرگونه دستاورد استراتژیک به شدت دور است.
آنها انسانها را میکشند و موفقیت را تنها از طریق کشتن بیگناهان تعریف میکنند. کافیست نگاهی به آنچه در غزه در جریان است بیندازید؛ در حال حاضر تنها نیروی موجود بر روی زمین، نیروی مقاومت است. حتی در لبنان آنها به جز کشتار و قتل، هیچ به دست نیاوردهاند. آنها برای تبدیل این کشتارها به یک دستاورد استراتژیک، نیازمند فرآیند سیاسی هستند. میخواهند از طریق الحاق کرانه باختری و ازبین بردن سرزمین فلسطین، به یک دستاورد برسند. نخستوزیر گستاخ رژیم که سرزمینهای فلسطین را اشغال کرده است، اعلام کرده است که الان وقت آن است که کار را یکسره کند. این به معنی پایان دادن به آرمان تشکیل دولت مستقل فلسطین است. زیرا بدون سرزمین و ملت، کشوری وجود ندارد. از دیدگاه وی، خاتمه کار یعنی غیرممکن ساختن ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی. آنچه ما هماکنون مشاهده میکنیم، شکست استراتژیک این رژیم است. اگر آگاهی و هشیاری در منطقه و میان کشورهای مسلمان افزایش یابد، نقشه رژیم در مورد فلسطین نقش بر آب می شود.
سوال: آیا پیامی برای کسانی که بر آناند تا ساکنان غزه را از غزه خارج کرده و به کشورهای آفریقایی یا سایر کشورهای خاورمیانه ارسال کنند و یا کسانی که میگویند قصد دارند غزه را به یک «ریویرا» در خاورمیانه تبدیل نمایند، دارید؟
پاسخ: اگر فردی به دنبال صلح و ثبات پایدار باشد، تنها راه حل، تشکیل یک کشور مستقل و آزاد فلسطینی است.
انتهای پیام/