ایرانیان جهان - اقتصاد آسمان‌خراش‌ها به بررسی تعامل پیچیده بین هزینه‌های رو به افزایش ساخت عمودی و منافع ناشی از افزایش ارتفاع و موقعیت جغرافیایی می‌پردازد. این موضوع نه‌تنها در فهم ساختار شهرها و رشد آنها اهمیت دارد، بلکه برای سیاست‌گذاری‌های شهری و مدیریت توسعه پایدار نیز حیاتی است.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، اقتصاد آسمان‌خراش‌ها موضوعی پیچیده و چندبعدی در توسعه شهری است که شامل هزینه‌های ساخت، درآمدهای بالقوه، تأثیرات شهری و نقش آنها در اقتصاد کلان می‌شود.
اقتصاد آسمان‌خراش‌ها بر تعادل میان هزینه‌های رو به افزایش ساخت و درآمدهای بالقوه ناشی از موقعیت و ارتفاع بنا استوار است. هرچه ساختمان بلندتر باشد، هزینه‌های ساخت به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد؛ زیرا نیاز به مهندسی پیچیده‌تر (به‌منظور مقاومت در برابر نیروهای جانبی باد)، تجهیزات پیشرفته‌تر همچون آسانسورهای سریع‌تر و مصالح مقاوم‌تر دارد. یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در این معادله، قیمت بالای زمین در مرکز شهرهای بزرگ است که ساخت عمودی را اقتصادی‌تر می‌کند. آسمان‌خراش‌ها به‌دلیل قرار گرفتن در مناطق مرکزی و داشتن چشم‌اندازهای ویژه، به‌طور معمول اجاره‌بهای بیشتری دارند و طبقات بالاتر ارزش بیشتری پیدا می‌کنند، همچنین بعضی از آسمان‌خراش‌های مشهور درآمد قابل‌توجهی از طریق گردشگری و بازدیدکنندگان جذب می‌کنند. بنابراین، سازندگان تلاش می‌کنند تا جایی که سود حاصل از اضافه کردن طبقه‌ای جدید، بیشتر از هزینه ساخت آن باشد، ارتفاع ساختمان را افزایش دهند؛ این نقطه به‌عنوان «ارتفاع اقتصادی» شناخته می‌شود.

نکته اصلی این است که حتی کاهش متوسط در هزینه‌های ساخت می‌تواند منجر به افزایش قابل‌توجهی در ارتفاع ساختمان‌ها در مکان‌هایی که اجاره‌ها بالا هستند همچون مناطق تجاری مرکزی در شهرهای بزرگ شود. تحقیقات تجربی نشان می‌دهد که عواملی که قیمت‌های فضای کف را پیش‌بینی می‌کنند، همچون فاصله از منطقه تجاری مرکزی، امکانات طبیعی و اندازه و تراکم شهر، پیش‌بینی‌کننده‌های قدرتمند ارتفاع ساختمان نیز هستند، همچنین همبستگی نزدیکی بین قیمت زمین و ارتفاع ساختمان در طول فضا و زمان وجود دارد.
نقش آسمان‌خراش‌ها در اقتصاد شهری برای فهم چگونگی شکل‌گیری آسمان‌خراش‌ها، داده‌های گسترده‌ای از ساختمان‌ها در سراسر جهان و در طول 150 سال جمع‌آوری شده است که نشان می‌دهد ساخت آسمان‌خراش‌ها به‌طور معمول در دوره‌هایی رونق یافته که فناوری‌های ساخت‌وساز پیشرفت کرده و اقتصاد رشد داشته است. بلندترین آسمان‌خراش‌ها از نظر اقتصادی منطقی بوده‌اند و توسعه‌دهندگان با هدف سودآوری در بازار رقابتی تصمیم به افزایش ارتفاع می‌گیرند.

آسمان‌خراش‌ها با تمرکز جمعیت و فعالیت‌های اقتصادی در مناطق مرکزی شهر ارتباط نزدیکی دارند. با رشد شهرها و افزایش تقاضا برای زمین‌های مرکزی، قیمت زمین بالا می‌رود و ساخت عمودی به‌صرفه‌تر می‌شود. این ساختمان‌ها موجب افزایش بهره‌وری و تجمع کسب‌وکارها و افراد می‌شوند که به رشد اقتصادی شهر کمک می‌کند. علاوه بر این، وجود آسمان‌خراش‌ها موجب جذب افراد و کسب‌وکارهای بیشتر به آن منطقه می‌شود و این موضوع به رونق کسب‌وکارهای محلی و افزایش درآمدهای شهری کمک می‌کند.
محدودیت‌های ارتفاع و قوانین شهرسازی می‌توانند ساخت آسمان‌خراش‌ها را محدود کنند و این موضوع ممکن است موجب کاهش تراکم شهری و بهره‌وری اقتصادی شود. بنابراین، تصمیمات سیاست‌گذاران در این زمینه نقش مهمی در اقتصاد شهری و رفاه مردم دارد.
مدل‌های اقتصادی به دنبال ارزیابی اثرات این محدودیت‌ها بر ساختار فضایی شهرها، توزیع فعالیت‌های اقتصادی و سطح رفاه هستند. این مدل‌ها نشان می‌دهند که محدودیت‌های ارتفاع می‌تواند منجر به گسترش افقی شهر و کاهش دستمزدها شود و در نهایت پیامدهای منفی برای رفاه داشته باشد. به همین دلیل بسیاری از شهرها، به‌ویژه در کشورهای آسیایی، به‌دنبال افزایش تراکم عمودی و تشویق ساخت ساختمان‌های بلندتر هستند تا از مزایای اقتصادی ناشی از تمرکز فعالیت‌ها، بهره‌وری بالاتر و استفاده بهینه از زمین بهره‌مند شوند. این شهرها با بازنگری در قوانین شهرسازی و ارائه مشوق‌ها به دنبال ایجاد تعادل بین حفظ هویت فرهنگی و توسعه پایدار شهری هستند.

رشد عمودی در هند در حال حاضر هند در نقطه عطفی از تحول شهری خود قرار دارد. سازمان ملل متحد پیش‌بینی کرده است که تا سال 2050 نزدیک به 68 درصد جمعیت هند در شهرهای آن زندگی خواهند کرد، بنابراین مناطق کلان‌شهری این کشور باید خود را با افزایش جمعیت وفق دهند و در عین حال عدالت و کیفیت زندگی را حفظ کنند. پیش‌بینی می‌شود جمعیت شهری هند تا سال 2030 از 600 میلیون نفر فراتر رود که این موضوع توجه‌ها را به هر دو مسئله تراکم شهری و گسترش شهری جلب می‌کند.
هند که به‌تازگی در حوزه ساخت آسمان‌خراش‌ها فعال شده است، در حال بازسازی نحوه رویارویی خود با رشد شهری است تا از توسعه افقی به سمت توسعه عمودی حرکت کند. نخستین آسمان‌خراش هند در سال 1961 ساخته شد، اما در دهه 2000 میلادی ساخت بناهای بلند سرعت گرفت. رشد اقتصادی پایدار و آزادسازی سیاست‌ها، فناوری ساخت را تقویت کرد و امکان طراحی و اجرای ساختمان‌های بلند را متناسب با روند شهرنشینی فراهم ساخت. یکی از انگیزه‌های اصلی ساخت ساختمان‌های بلند در هند، علاوه بر افزایش جمعیت شهری، افزایش ثروت میان جمعیت بود.

مزایای اقتصادی رشد عمودی قابل‌توجه است؛ تحقیقات نشان می‌دهد هزینه ارائه خدمات پایه همچون آب و فاضلاب در مناطقی با تراکم جمعیت بالا، 30 تا 50 درصد کمتر از مناطق کم‌جمعیت است. این کارایی به صرفه‌جویی قابل‌توجهی در زیرساخت‌های عمومی منجر می‌شود و از گسترش افقی شهری بیش از حد جلوگیری می‌کند. پروژه‌های بازسازی بخش‌های نتاجی‌نگر و ساروجینی‌نگر در جنوب غربی دهلی، این پتانسیل اقتصادی را نشان می‌دهد. این پروژه‌ها با کاهش پوشش زمینی از 23 درصد به 14 درصد و افزایش تراکم کلی از طریق ساخت ساختمان‌های بلندمرتبه، امکان اسکان جمعیت و فعالیت‌های تجاری بیشتر را فراهم کردند و در عین حال پوشش فضای سبز را افزایش دادند.
توسعه‌های عمودی برای سرمایه‌گذاران نیز مزایای مالی ویژه‌ای دارد. گزارش شرکت املاک و مستغلات آمریکایی سی‌بی‌آرئی در سال 2023 با عنوان «آسمان محدودیت ندارد: رشد ساختمان‌های بلند در هند» بیان کرد که ساختمان‌های بلند نه‌تنها برای مستأجران محبوب هستند، بلکه سرمایه‌گذاران نیز آنها را به‌عنوان دارایی‌هایی با بازده بالا می‌بینند. وجود چندین مستأجر با دوره‌های اجاره متفاوت، ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهد و مقاومت اقتصادی در بازارهای نوسانی را افزایش می‌دهد.
اقتصاد تراکم شهری دلایل قوی برای توسعه عمودی در شهرهای هند ارائه می‌دهد که با محدودیت فضا روبه‌رو هستند. افزایش تراکم به‌صورت استراتژیک، ارزش زمین در مناطق کلیدی شهری را افزایش می‌دهد و کارایی زیرساخت‌ها و خدمات را بهبود می‌بخشد.

ادغام ملاحظات اقتصادی، فضایی و فرهنگی یکی از چالش‌برانگیزترین جنبه توسعه عمودی در هند، عبور از انتقال‌های فرهنگی و روانشناختی از زندگی افقی سنتی به محیط‌های بلندمرتبه است. بسیاری از هندی‌ها وابستگی‌های عمیق فرهنگی به خانه‌های ویلایی دارند؛ خانه‌هایی که با زمین در ارتباط هستند، فضایی برای اعمال مذهبی دارند و الگوهای تثبیت‌شده تعامل اجتماعی در آنها وجود دارد.
بیش از 90 درصد ساختمان‌های بلندمرتبه در هند مسکونی هستند و تنها 5 درصد آنها اداری هستند. پروژه‌های بازسازی و نوسازی ممکن است برای ساکنان اصلی شهر تحولی سخت به نظر برسد زیرا نیازمند سازگاری با تغییرات بلندمدت است، به همین دلیل لازم است رویکردهای توسعه عمودی حساس به ارزش‌های فرهنگی باشند و در عین حال گذار شهری لازم را تسهیل کنند.
موانع روانشناختی زندگی عمودی شامل نگرانی‌هایی در مورد حریم خصوصی، سروصدا، دسترسی به فضای باز و تغییر در پویایی محله است. این مشکلات در جوامعی با ترجیحات مسکونی سنتی و شبکه‌های اجتماعی تثبیت‌شده، حادتر است. طراحی سنجیده و هوشمندانه می‌تواند بسیاری از این نگرانی‌ها را برطرف کند. استاندارد و کیفیت سیستم‌های پشتیبان برق، تهویه مطبوع و سیستم‌های تأمین آب به‌طور معمول بسیار بالاتر از سایر ساختمان‌ها است، همچنین بیشتر ساختمان‌های بلند در مناطق کلیدی و مناطق تجاری مرکزی تازه توسعه‌یافته واقع شده‌اند. این تفاوت‌های کیفی می‌تواند با ارائه بهبودهای ملموس در سبک زندگی، مقاومت فرهنگی را کاهش دهد.

موفقیت پروژه‌هایی همچون آنچه در نتاجی‌نگر و ساروجینی‌نگر انجام شده است، تنها به طراحی فیزیکی وابسته نیست. برای ایجاد تغییرات اجتماعی در شهر، باید از توسعه به‌عنوان محرکی برای ایجاد محله‌های امن‌تر و جامعه‌پذیر، محیط‌های قابل پیاده‌روی، احیای فضاهای سبز موجود و ساخت واحدهای تجاری و مسکونی در سطح جهانی با آخرین امکانات رفاهی روز دنیا استفاده کرد.
زمینه تاریخی در گسترش پروژه‌های آسمان‌خراش در هند دارای اهمیت است. اگرچه آزادسازی اقتصادی در هند در دهه 1980 آغاز شده بود، مجموعه‌ای سیستماتیک‌تر از اصلاحات که منجر به رشد پایدار شد، تا دهه 1990 آغاز نشد. اصلاحاتی همچون مقررات‌زدایی از صنعت، تسهیل سیاست‌های تجارت خارجی و کاهش مداخله دولت در بخش خدمات، هند را برای جهانی شدن آماده کرد. این اصلاحات همچنین پیشرفت‌های فناوری را تسریع کرد که اکنون توسعه عمودی پایدار را امکان‌پذیر می‌سازد.

در مسیر آینده شهری هند، تلفیق ملاحظات اقتصادی، فضایی و فرهنگی، موفقیت ابتکارات توسعه عمودی را تعیین می‌کند. استدلال اقتصادی برای رشد عمودی قانع‌کننده است و استفاده بهینه از زمین، زیرساخت‌های کارآمد و قابلیت تجاری افزایش‌یافته را به دنبال دارد. رویکردهای حساس به سازگاری فرهنگی می‌تواند به جوامع کمک کند تا ضمن حفظ هویت و ویژگی‌های اساسی خود، زندگی عمودی را بپذیرند.
توسعه عمودی در هند نیازمند رویکردی ظریف است که ضمن توجه به مزایای اقتصادی و فضایی زندگی در ساختمان‌های بلند، به ارزش‌های فرهنگی و نگرانی‌های روانشناختی جوامع محلی احترام بگذارد. استفاده از مدل‌های اقتصادی که به‌طور جامع اثرات متقابل هزینه‌ها، مزایا، الگوهای کاربری زمین و محدودیت‌های ارتفاع را در نظر می‌گیرند، می‌تواند به سیاست‌گذاران در اتخاذ تصمیمات آگاهانه و ایجاد تعادل بین توسعه و حفظ هویت فرهنگی کمک کند.
کد خبر 858844