بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - دنیای اقتصاد / بررسی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها نشان می‌دهد که در دو سال اخیر، ارزش معاملات بازار سهام دچار افت معناداری شده و میل وافری به خرید سهام وجود نداشته‌ است. از ابتدای سال‌گذشته تا 16 اردیبهشت سال‌1402، ارزش معاملات بازار در سطوح بالایی قرار داشت، اما بعد از ریزش قیمت‌ها در میانه‌های اردیبهشت سال‌گذشته، ارزش معاملات بازار با افت قابل‌توجهی همراه شد که گویای این نکته بود که کسی چشم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌انداز رشد برای قیمت سهام در ماه‌های آتی متصور نیست.
سال‌گذشته، میانگین روزانه ارزش معاملات، 6‌‌‌‌‌‌‌‌‌هزار و 885‌میلیارد‌تومان بود که در سال‌جاری این متغیر به 3‌‌‌‌‌‌‌‌‌هزار و 455‌میلیارد‌تومان رسیده که گویای افت 50‌درصدی میانگین روزانه ارزش معاملات نسبت به سال‌گذشته است، اما چه شد که وخامت اوضاع و احوال بازار به‌جایی رسید‌که ارزش معاملات بازار در سال‌جاری با افت 50‌درصدی نسبت به میانگین روزانه سال‌گذشته خود همراه شد؟ در پاسخ به این سوال می‌توان این‌‌‌‌‌‌‌‌‌چنین استنباط کرد که ریسک‌های مختلف حاکم بر معاملات سهام در چندماه گذشته مانع از آن شده که جریان نقدینگی سیال و سرگردان سطح جامعه به سمت و سوی خرید سهام متمایل شود و خدشه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دار‌شدن اعتماد عمومی در بورس، پول‌ها را به سمت دیگر بازارها سوق داده‌است. افزون بر موارد فوق‌الذکر، کاهش و دستکاری متعدد دامنه‌نوسان در سال‌جاری به دلیل ریسک‌های سیستماتیک و تنش‌های ژئوپلیتیک، یکی از مهم‌ترین مواردی بوده که سبب شده‌است ارزش معاملات بازار با افت قابل‌توجهی همراه شود و بازار به اعماق تاریکی و باتلاق نومیدی و یأس رهسپار شود.
در نخستین ماه سال‌به دلیل پاسخ موشکی و پهپادی ایران به حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق، بازار در معرض ریسک سیستماتیک قرارگرفت و سازمان بورس دامنه‌نوسان بازار را کاهش داد و بعد از چهار روز معاملاتی دامنه را به روال سابق بازگرداند. در دومین نوبت، بعد از سقوط بالگرد حامل رئیس‌‌‌‌‌‌‌‌‌جمهور و همراهان، سازمان بورس از 30 اردیبهشت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ تا 8تیر دامنه‌نوسان را به دلیل ابهام حاکم بر سپهر سیاسی کشور دستخوش تغییر کرد و نهایتا برای سومین‌بار، بعد از ترور اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران، دامنه‌نوسان با کاهش همراه شد. بررسی ارزش معاملات بازار نشان می‌دهد در هر سه‌‌‌‌‌‌‌‌‌نوبتی که دامنه‌نوسان بازار با کاهش مواجه‌شده، ارزش معاملات بازار با افت قابل‌توجهی همراه شده‌است؛ موضوعی که نشان‌دهنده تاثیر منفی ریسک‌های سیستماتیک و همچنین دستکاری ابزارهای بازار بر ارزش معاملات بازار و فاکتور نقدشوندگی است.