ایرانیان جهان - ، واشنگتن پست نوشت: «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور ایالات متحده، روز چهارشنبه اعلام کرد که به مقامات ذی‌ربط دستور داده است یک مرکز بزرگ بازداشت مهاجران در پایگاه دریایی گوانتانامو واقع در کوبا تأسیس کنند. این تصمیم در جریان مراسم امضای قانون «لیکِن رایلی» اتخاذ شد؛ قانونی که به نهادهای مسئول این اختیار را می‌دهد تا مهاجران غیرقانونی متهم به جرائم مرتبط با سرقت را بازداشت و تحت نظر قرار دهند.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
«قانون لیکن رایلی» به نام یک دانشجوی 22 ساله رشته پرستاری اهل جورجیا نام‌گذاری شده است. این دختر دانشجو سال گذشته میلادی در حالی که مشغول دویدن و ورزش صبحگاهی بود، به دست یک مرد ونزوئلایی که به طور غیرقانونی وارد آمریکا شده بود به قتل رسید.

ترامپ: گوانتانامو مکانی برای بدترین مجرمان مهاجران غیرقانونی «ترامپ» گفت که این مرکز برای «بازداشت بدترین مجرمان مهاجران غیرقانونی» طراحی شده و «مکانی خواهد بود که فرار از آن بسیار دشوار است.» پایگاه دریایی گوانتانامو، که پیش‌تر به‌عنوان محل نگهداری مظنونان به تروریسم پس از حملات 11 سپتامبر 2001 از جمله «خالد شیخ محمد»، طراح اصلی حملات 11 سپتامبر مورد استفاده قرار می‌گرفت، به نمادی بدنام از اقدامات افراطی ایالات متحده در دوران «جنگ علیه ترور» تبدیل شده است. این مکان به دلیل رفتارهای خشونت‌آمیز با زندانیان و نگهداری طولانی‌مدت مظنونان بدون تفهیم اتهام یا برگزاری دادگاه، مورد انتقادات گسترده قرار دارد.

انتقادات شدید سازمان‌های حقوق بشری از تصمیم جدید ترامپ سازمان‌های مدافع حقوق بشر این تصمیم «ترامپ» را به‌شدت محکوم کرده‌اند. «مرکز حقوق اساسی» در بیانیه‌ای اعلام کرد: «مهاجران و پناهجویان اکنون به‌عنوان تهدیدی جدید همانند تروریست‌ها معرفی می‌شوند؛ این افراد در مکانی منزوی و دورافتاده، مانند یک زندان در جزیره گوانتانامو، نگهداری می‌شوند و از دسترسی به خدمات قانونی و حمایت‌های اجتماعی محروم می‌مانند.» این مرکز حقوق بشری که پیش از این نیز نمایندگی حقوقی برخی از زندانیان گوانتانامو را بر عهده داشته، اعلام کرده است که همچنان به اقدامات و چالش‌های حقوقی خود علیه استفاده دولت آمریکا از این تأسیسات ادامه خواهد داد.
چگونه آمریکا کنترل گوانتانامو را به دست گرفت؟ خلیج گوانتانامو در سواحل جنوب شرقی کوبا واقع شده است. این منطقه در سال 1898، در جریان تلاش نیروهای آمریکایی و متحدان کوبایی آنان برای پایان دادن به سلطه اسپانیا بر این جزیره، توسط ایالات متحده تصرف شد. بر اساس گزارش نیروی دریایی آمریکا، ایالات متحده در سال 1903، پس از اجاره 45 مایل مربع از اراضی و آب‌های این منطقه از دولت تازه استقلال‌یافته کوبا، به‌طور رسمی یک پایگاه دریایی در این خلیج تأسیس کرد. این پایگاه قدیمی‌ترین تأسیسات نظامی ایالات متحده در خارج از مرزهای این کشور و تنها پایگاه نظامی فعال آمریکا در یک کشور کمونیستی محسوب می‌شود. در سال 1934، ایالات متحده و کوبا معاهده‌ای امضا کردند که بر تداوم اجاره پایگاه گوانتانامو تأکید داشت. بر اساس مفاد این معاهده، فسخ قرارداد تنها در صورت موافقت متقابل دو دولت یا در صورتی امکان‌پذیر است که ایالات متحده به‌طور یک‌جانبه از این پایگاه صرف‌نظر کند.
گوانتانامو در دوران بوش؛ آغاز بازداشت‌های جنجالی پس از 11 سپتامبر در سال 2002، رئیس‌جمهور «جورج بوش» با هدف نگهداری مظنونان به تروریسم پس از حملات 11 سپتامبر و آغاز جنگ آمریکا در افغانستان، یک زندان نظامی در این پایگاه تأسیس کرد. پایگاه گوانتانامو که به نام «گیت‌مو» شهرت یافته است، طی دهه‌های اخیر همواره در مرکز جنجال‌ها و انتقادات گسترده قرار داشته است؛ به‌ویژه به دلیل گزارش‌های متعدد درباره شکنجه زندانیان، که اگرچه «جورج بوش» به‌طور کلی وقوع آن را انکار کرده، اما یکی از مقامات ارشد دولت او به این مسئله اذعان کرده است. همچنین بازداشت صدها زندانی بدون تفهیم اتهام رسمی از دیگر موضوعات بحث‌برانگیز در مورد این زندان بوده است.
گولاگ دوران معاصر؛ توصیف عفو بین‌الملل از زندان گوانتانامو در سال 2005، سازمان عفو بین‌الملل در گزارشی این زندان را «گولاگ دوران معاصر» توصیف کرد. گولاگ به شبکه‌ای از اردوگاه‌های کار اجباری در دوران اتحاد جماهیر شوروی اطلاق می‌شود که تحت حاکمیت « ژوزف استالین» فعالیت می‌کرد. در این اردوگاه‌ها، میلیون‌ها نفر بدون محاکمه عادلانه، به دلایل سیاسی زندانی، شکنجه و یا حتی کشته می‌شدند. در سال 2003، این زندان در اوج فعالیت خود، حدود 680 زندانی را در بازداشت داشت. گوانتانامو طی سال‌های اخیر به دلیل بازداشت‌های طولانی‌مدت و روند بسیار کند رسیدگی قضایی در سیستم دادگاه‌های نظامی آمریکا، به‌شدت مورد انتقاد قرار گرفته است؛ روندی که حتی رسیدگی به پرونده متهم اصلی حملات 11 سپتامبر را نیز سال‌ها به تعویق انداخته است.
تداوم گوانتانامو در دوران بایدن و اوباما رؤسای‌جمهور پیشین ایالات متحده، «باراک اوباما» و «جو بایدن»، هر دو بر تعطیلی زندان گوانتانامو تأکید داشتند. با این حال، این زندان همچنان فعال است و بنا بر گزارش خبرگزاری رویترز در ماه جاری، 15 زندانی در آن نگهداری می‌شوند.
برنامه‌های جدید ترامپ؛ توسعه گوانتانامو برای بازداشت 30 هزار مهاجر دونالد «ترامپ» قصد دارد از پایگاه دریایی گوانتانامو به‌عنوان مرکز نگهداری مهاجران بازداشت‌شده استفاده کند. او به وزرای دفاع و امنیت داخلی دستور داده است تا مرکز عملیات مهاجران این پایگاه را به ظرفیت کامل توسعه دهند. «ترامپ» روز چهارشنبه در سخنرانی خود در کاخ سفید اعلام کرد که به مقامات فدرال دستور داده است مقدمات احداث مرکزی با ظرفیت 30 هزار نفر را برای نگهداری مهاجران غیرقانونی فراهم کنند.
جداسازی مهاجران از مظنونان تروریسم؛ سیاست جدید پنتاگون چیست؟ «پیت هگست»، وزیر دفاع ایالات متحده، در مصاحبه‌ای با شبکه فاکس نیوز تأکید کرد که مهاجران بازداشت‌شده در کنار مظنونان به تروریسم نگهداری نخواهند شد. او توضیح داد که این مرکز جدید صرفاً به‌منظور نگهداری موقت مهاجران در دوره بررسی مدارک اخراج و انجام مراحل قانونی مربوط به بازگرداندن آن‌ها به کشورهای مبدأ طراحی شده است. در حال حاضر جزئیاتی درباره نحوه اسکان مهاجران، نیازهای زیرساختی این مرکز جدید و همچنین برآورد هزینه‌های عملیاتی آن منتشر نشده است.
سابقه گوانتانامو در بازداشت مهاجران؛ از پناه‌جویان هائیتی تا امروز بر اساس گزارش گروه‌های مدافع حقوق بشر، آژانس‌های دولتی ایالات متحده و پیمانکاران خصوصی طی چندین دهه از تأسیسات پایگاه دریایی گوانتانامو برای بازداشت پناه‌جویان و مهاجران استفاده کرده‌اند. در سال 1994، رئیس‌جمهور «بیل کلینتون» دستور ازسرگیری استفاده از این پایگاه برای بررسی وضعیت پناه‌جویان هائیتی را که پیش‌تر توسط دولت‌های قبلی آغاز شده بود، صادر کرد. او همچنین دستور داد پناه‌جویان کوبایی که در دریا بازداشت می‌شوند، در این پایگاه نگهداری شوند. طبق گزارش‌های دولتی، در همان سال جمعیت مهاجران حاضر در این تأسیسات به 45 هزار نفر رسید.
در سال گذشته، پروژه بین‌المللی حمایت از پناهندگان در گزارشی اعلام کرد که مرکز عملیات مهاجران گوانتانامو، که تحت نظارت دولت ایالات متحده اداره می‌شود، در طول تاریخ خود مهاجرانی را که از هائیتی، کوبا و سایر کشورهای حوزه کارائیب فرار کرده اند، بازداشت کرده است. بر اساس این گزارش، بسیاری از این پناه‌جویان توسط گارد ساحلی آمریکا در دریا توقیف می‌شوند و سپس در شرایط مشابه زندان، بدون دسترسی به دنیای خارج، به‌طور نامحدود بازداشت می‌شوند، این در حالی است که فرآیند بازداشت فاقد شفافیت و پاسخ‌گویی کافی است. در این گزارش تأکید شده است: «این پناه‌جویان ناچارند این شرایط دشوار را تحمل کنند تا زمانی که یک کشور ثالث با پذیرش آن‌ها برای اسکان مجدد موافقت کند، حتی اگر اعضای خانواده آن‌ها در ایالات متحده حضور داشته باشند.» این روند می‌تواند سال‌ها طول بکشد.
شرایط بازداشت در گوانتانامو؛ از محرومیت‌های حقوقی تا محدودیت‌های بهداشتی پروژه بین‌المللی حمایت از پناهندگان، دولت ایالات متحده را به نقض گسترده حقوق بشر و استانداردهای بهداشتی در قبال مهاجران بازداشت‌شده متهم کرده است؛ از جمله «شرایط نامطلوب زندگی، سوءرفتار نگهبانان و انجام اقدامات پزشکی اجباری، از جمله تحمیل روش‌های پیشگیری از بارداری به‌صورت اجباری.» این سازمان همچنین اعلام کرده است که اطلاعات دقیقی از تعداد مهاجران و پناه‌جویانی که در حال حاضر در مرکز عملیات مهاجران گوانتانامو بازداشت هستند، در دست نیست.
آمار مهاجران غیرقانونی در آمریکا طبق گزارش وزارت امنیت داخلی ایالات متحده در سال 2024، حدود 11 میلیون نفر بدون وضعیت قانونی در این کشور زندگی می‌کنند. همچنین، اداره مهاجرت و گمرک آمریکا در سال 2024 بیشترین میزان اخراج مهاجران را در یک دهه گذشته به ثبت رسانده است.