ایرانیان جهان

آخرين مطالب

آمریکا دیگر تنها قدرت جهان نیست اخبار ایران

آمریکا دیگر تنها قدرت جهان نیست
  بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - - جهان دیگر تک‌قطبی نیست؛ دوره‌ای که ایالات متحده پس از جنگ سرد بر جهان سلطه بلامنازع داشت، به پایان رسیده است. اکنون، قدرت جهانی به شکلی سه‌قطبی میان آمریکا، چین و روسیه توزیع شده است. این تحول حاصل ترکیبی از تغییرات ساختاری در اقتصاد جهانی، تحولات ژئوپلیتیکی، رقابت نظامی، و فروپاشی تدریجی نظم آمریکامحور است.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
در این گزارش، عوامل کلیدی این تغییر بررسی می‌شود.
افول هژمونی آمریکا و زوال نظم تک‌قطبی ایالات متحده پس از فروپاشی شوروی در سال 1991، بدون هیچ رقیب جدی در سطح جهانی، نظم لیبرال مبتنی بر ارزش‌های غربی را گسترش داد. اما چند دهه بعد، این موقعیت باثبات باقی نماند. چندین عامل کلیدی به زوال برتری بلامنازع آمریکا کمک کرد:
▪ فرسایش اقتصادی و رشد بدهی‌ها:
اقتصاد آمریکا دیگر مانند دهه 90 میلادی قدرت بی‌رقیب نیست. افزایش بدهی ملی (بیش از 34 تریلیون دلار)، رشد نابرابری اقتصادی، بحران‌های مالی (مانند بحران 2008) و رقابت شدید چین، آمریکا را در موقعیت شکننده‌تری قرار داده است.
▪ شکست‌های ژئوپلیتیکی:
جنگ‌های افغانستان و عراق، هزینه‌های سنگین مالی و انسانی بر آمریکا تحمیل کرد، اما نتیجه‌ای جز تضعیف اعتبار جهانی آن نداشت. خروج شتابزده از افغانستان در سال 2021، بسیاری را به این باور رساند که دوران هژمونی بلامنازع آمریکا به سر آمده است.
▪ رقابت‌طلبی چین و روسیه:
چین و روسیه به‌طور مستقیم سلطه آمریکا را به چالش کشیده‌اند. چین از طریق قدرت اقتصادی و دیپلماتیک، و روسیه از طریق مداخله نظامی و سیاست‌های ضدغربی، به تضعیف برتری آمریکا کمک کرده‌اند.
صعود چین به عنوان یک ابرقدرت اقتصادی و ژئوپلیتیک چین دیگر صرفاً یک قدرت منطقه‌ای نیست، بلکه ستون اصلی نظم جدید جهانی است. این کشور با رشد اقتصادی بی‌سابقه، نفوذ دیپلماتیک و توسعه نظامی خود را به عنوان یک بازیگر تعیین‌کننده تثبیت کرده است.
▪ جهش اقتصادی:
چین در سال 2023، با تولید ناخالص داخلی (GDP) نزدیک به 18 تریلیون دلار، دومین اقتصاد بزرگ جهان شد. با رشد فزاینده در حوزه‌های فناوری، هوش مصنوعی و تولید صنعتی، به چالش اصلی آمریکا تبدیل شده است.
▪ طرح کمربند و جاده (BRI):
چین از طریق سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، مسیرهای تجاری جدید ایجاد کرده و نفوذ اقتصادی خود را از آسیا تا آفریقا و آمریکای لاتین گسترش داده است.
▪ افزایش قدرت نظامی:
چین بزرگ‌ترین نیروی دریایی جهان را در اختیار دارد و سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای در حوزه تسلیحات هایپرسونیک، هوش مصنوعی نظامی و موشک‌های بالستیک انجام داده است. این امر باعث تغییر موازنه نظامی در آسیا شده است.
▪ دیپلماسی چندجانبه:
چین از طریق سازمان‌هایی مانند سازمان همکاری شانگهای (SCO) و بریکس (BRICS)، ائتلاف‌هایی برای کاهش نفوذ غرب ایجاد کرده است.
بازگشت روسیه به عنوان یک قدرت نظامی و ژئوپلیتیکی روسیه پس از دهه‌ها رکود پس از فروپاشی شوروی، بار دیگر به عنوان یک قدرت جهانی مطرح شده است.
▪ بحران اوکراین و چالش مستقیم غرب:
حمله روسیه به اوکراین در سال 2022، نشان داد که مسکو دیگر حاضر به پذیرش نظم آمریکامحور نیست. این جنگ، چهره ژئوپلیتیک جهان را تغییر داد و روسیه را به‌عنوان یک قدرت مستقل و چالشگر تثبیت کرد.
▪ اتحاد استراتژیک با چین:
همکاری‌های روسیه و چین در حوزه انرژی، فناوری و نظامی، موازنه قوا را تغییر داده است. روسیه منبع اصلی انرژی چین است و دو کشور در مقابل تحریم‌های غرب، همکاری خود را افزایش داده‌اند.
▪ حضور نظامی و نفوذ در مناطق بحرانی:
روسیه در خاورمیانه (سوریه)، آفریقا (واگنر در سودان و مالی)، و آمریکای لاتین (ونزوئلا و کوبا) حضوری قوی دارد. این نشان می‌دهد که مسکو در حال احیای نفوذ جهانی خود است.
شکل‌گیری نظام سه‌قطبی اکنون سه قدرت اصلی—آمریکا، چین و روسیه—در حال رقابت برای تعریف نظم جهانی آینده هستند. این نظام دارای ویژگی‌های زیر است:
▪ رقابت اقتصادی و فناوری:
آمریکا در حال تلاش برای مهار چین از طریق تحریم‌های تکنولوژیک (مانند محدودیت بر نیمه‌هادی‌ها) است، اما چین همچنان در حال رشد است.
▪ تقابل ژئوپلیتیک در مناطق بحرانی:
از اوکراین تا تایوان و از خاورمیانه تا آفریقا، رقابت بین این سه قدرت شکل‌گیری نظم جهانی جدید را تعیین می‌کند.
▪ پایان سلطه دلار؟
چین و روسیه به‌طور فزاینده‌ای در حال کاهش استفاده از دلار در تجارت دوجانبه خود هستند. این امر می‌تواند سلطه مالی آمریکا را به چالش بکشد.
نتیجه‌گیری: عصر جدید چندقطبی جهان دیگر تحت سلطه بلامنازع آمریکا نیست. قدرت جهانی اکنون میان سه بازیگر اصلی تقسیم شده است:
آمریکا هنوز قوی‌ترین اقتصاد و ارتش جهان را دارد، اما دیگر هژمونی مطلق نیست. چین یک رقیب اقتصادی و تکنولوژیک جدی است که به‌دنبال تغییر نظم جهانی به نفع خود است. روسیه با قدرت نظامی و دیپلماسی تهاجمی، در حال برهم زدن معادلات غرب است. نظام جدید جهانی هنوز در حال شکل‌گیری است، اما روشن است که تک‌قطبی دیگر وجود ندارد. آینده، رقابت سه‌قطبی میان این قدرت‌ها را رقم خواهد زد.

لینک کوتاه:
https://www.iranianejahan.ir/Fa/News/1377000/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

دریای خزر به عنوان یک قطب انرژی در حال ظهور؛ روسیه و ایران دو مانع کلیدی در این مسیر

قتل الجولانی توسط آمریکا؟ ؛ این احتمال را به خاطر بسپارید! | وقتی عمر مفید به پایان می رسد

یمن برای دومین بار ناو آمریکایی را هدف گرفت؛ واشنگتن چه واکنشی نشان خواهد داد؟

این احتمال را به خاطر بسپارید!

تجاوز مجدد آمریکا به یمن 53 کشته بر جای گذاشت

مروری بر مهم‌ترین اخبار جهان در 12 ساعت گذشته

صدای آمریکا به دستور ترامپ خاموش شد

پیام قاطع رهبر انقلاب در واکنش به حمله آمریکا به یمن

پیش بینی روزنامه کیهان از سرنوشت محمدالجولانی

یمن باز هم ناو هواپیمابر ترومن آمریکا را هدف قرار داد

آنچه در بخش سیاسی روزنامه‌های 27 اسفند گذشت

نقض دوباره حقوق بشر از سوی ترامپ خبرساز شد

دومین حمله موشکی پهپادی یمن به ناو هواپیمابر آمریکا

تغییر رویکرد هسته‌ای ایران به پیشنهاد یک تحلیگر سیاسی

الجزیره گزارش داد: اقدام هوشمندانه ایران در برابر اتهام‌زنی‌های آمریکا

مذاکره ترامپ و پوتین بر سر اوکراین

انصارالله در خط مقدم مقاومت؛ چرا آمریکا یمن را هدف گرفت؟

لزوم تدبیر ملی برای کاهش آمار اعدام

سرمقاله خراسان/ سالِ تصمیم‌های سخت اما اجتناب ناپذیر!

ترامپ: سه‌شنبه با «پوتین» گفتگو خواهم کرد

میزان مصرف سوخت بنزین 21 درصد افزایش یافت

افزایش 9 درصدی حجم مبادلات مرزی در کردستان

نقل و انتقال اسناد سبزرنگ با قولنامه قابل پذیرش نیست

بم از 38 کشور دنیا بزرگتر است

رمزگشایی منتقدان از نمادهای پنهان در فیلم سینمایی «رها»

یک ایده برای گشایش اقتصادی

17 مارس در تاریخ؛ از امضای پیمان بروکسل تا آغاز نبرد نانچانگ در جنگ دوم چین و ژاپن

پوتین کاسه داغ تر از آش/ میانجی بین ایران و امریکا

شمار شهدای حملات هوایی شب گذشته آمریکا و انگلیس به یمن به 53 نفر رسید

برای بار دوم به ناو هواپیمابر ترومن حمله کردیم

قطع 400 میلیون دلار بودجه پژوهشی دانشگاه کلمبیا به دستور دولت ترامپ

«البخیتی»: در هر کجا که دستمان برسد آمریکا را هدف قرار می‌دهیم

«البخیتی»: در هر جایی که دستمان برسد آمریکا را هدف قرار می‌دهیم

گفت و شنود/ جوجه‌تیغی و هزارپا

آمریکا کشتی صهیونیستی «گلکسی لیدر» را هدف قرار داد

دستمزد؛ کمتر از سبد معیشت، بالاتر از خط فقر

برگزاری همایش فرزندان شهدای فرهنگی به مناسبت بزرگداشت 22 اسفند

از همه پژوهشگران درخواست دارم به بنیاد شهید کمک کنند/برنامه‌ریزی‌ها در بنیاد شهید باید بر اساس پژوهش باشد

شهدا همواره به‌روز و نسبت به مسائل مختلف همیشه پیشگام بودند

افزایش 45 درصدی دستمزد کارگران چه میزان از مشکلات اقتصادی را پوشش می‌دهد؟

با این 5 نمودار، ترامپ باید نگران اقتصاد آمریکا باشد +عکس

افزایش 45 درصدی حقوق کارگران تا برآورده شدن کامل انتظارات فاصله دارد

رازآلودترین چهره تاریخ! کشف قدیمی‌ترین فسیل انسانی در اروپای غربی

واکاوی ابعاد تجاوز آمریکا و انگلیس به یمن

حمله موشکی و پهپادی یمن به ناو هواپیمابر آمریکا

توسعه استان نیازمند تصمیمات جسورانه و هم‌افزایی همه‌جانبه است

جنگ یمن و آمریکا صدای سازمان ملل را درآورد

یمن در خون، قلدران در آتشِ رسوایی

پشت‌پرده حملات آمریکا به یمن/ دلایل همراهی لندن با واشنگتن در عملیات نظامی علیه صنعاء

بیانیه عمان درباره یمن