بزرگنمايي:
ایرانیان جهان - به گزارش خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز؛ پس از اولین دیدار میان هیئت‌های ایران و ایالات متحده آمریکا که روز شنبه 23 فروردین 1404 در مسقط برگزار شد، مقامات هر دو کشوراز «بحث‌های سازنده» و توافق بر سر برگزاری ملاقات مجدد در روز شنبه آینده (30 فروردین ماه 1404) خبر دادند.
پایان دوران «مطلق‌گویی» اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها/ حفظ «توان نظامی» خط قرمز ایران است
اما این جو امیدبخش درحالی صورت گرفته است که مقامات دولت ترامپ و شخص وی بارها ایران را به حمله نظامی تهدید کرده‌اند و حتی سخن از برچیده شدن تاسیسات هسته‌ای ایران به میان آوردند.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
دولت آمریکا تاکنون در چندین جبهه مختلف راهبرد خود در مذاکرات را ترسیم کرده است از یک سو استیو ویتکاف، نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا، مدعی شده است که هدف رئیس‌جمهور کشورش ایجاد مکانیسم نظارتی مؤثر بر برنامه هسته‌ای ایران است. از سوی دیگر دونالد ترامپ و مایک والتز، مشاور امنیت ملی آمریکا اعلام کرده‌اند کل برنامه هسته‌ای و شبکه موشک‌های بالستیک ایران باید برچیده شود. با این حال تیم ایرانی بر این باور است که مذاکرات تنها به بخش هسته‌ای محدود خواهد بود و هیچ موضوع دیگری از جمله برچیدن برنامه هسته‌ای ایران، محدود کردن برد موشک‌ها و حمایت از گروه‌های مقاومت در منطقه در دستور کار قرار نخواهد گرفت. در این چارچوب بسیاری از تحلیل‌گران نیز بر این باور هستند که اساسا اگر غیر از این بود جمهوری اسلامی ایران حتی با مذاکرات غیرمستقیم نیز موافقت نمی‌کرد. با این حال به گفته عباس سلیمی نمین دامنه این بحث بسیار گسترده است و رسیدن به توافق کار ساده‌ای نیست.
حال باید دید آیا همانطور که برخی فعالان سیاسی معتقد هستند تیم آمریکایی پس از یک توافق ولو موقت به سراغ مطالبه محدودیت توان نظامی و هسته‌ای می‌رود؟ آیا آن‌گونه که آمریکایی‌ها پیش از این ادعا کرده بودند تاسیسات هسته‌ای ایران قابل برچیدن است و به دنبال چنین هدفی هستند یا به گفته فریدن عباسی رئیس سازمان انرژی اتمی در دولت دهم انبارهای مواد انرژی هسته‌ای ایران به علت قرار گرفتن در زیر کوه‌ها قابل انهدام نیست.
در چارچوب بررسی هدف اصلی دولت آمریکا از مذاکره با ایران با چند تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی گفتگو کرده‌ایم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید:
مذاکره به این معنی نیست که بپذیریم طرف مقابل وارد خط قرمزها بشود ابولفضل ظهره‌وند عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان این باید ببینیم هیات آمریکایی با چه موضعی بر سر میز مذاکره آمده است به خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز گفت: قطعا پذیرش مذاکره با آمریکا از سوی جمهوری اسلامی ایران به معنی عقب‌نشینی آن‌ها از موضع قبلی است و یعنی فهمیده است توان نظامی و دفاعی جمهوری اسلامی ایران جزو خطوط قرمز است و قابل مذاکره نیست. تعیین چارچوب هسته ای در مذاکرات نیز صرفا برای این است که ایران استفاده صلح‌آمیز از صنایع هسته‌ای دارد و به سمت ساخت بمب اتم نمی‌رود. و در گام بعدی طرفین بر سر این که چه نوع فعالیتی را صلح‌آمیز می‌دانند، گفتگو خواهند کرد. این گفتگوها شاید ماه‌ها طول بکشد و شاید اصلا به نتیجه نرسد.
وی در ادامه افزود: اصلا قرار نیست وقتی سر میز مذاکره رفتیم هر چه را که طرف مقابل آورد امضاء کنیم. کسی تفکر ملی دارد از مذاکره هراسی ندارد، حرف‌های طرف مقابل را می‌شنود و اگر به نفع‌اش بود می‌پذیرد و اگر به ضررش بود رد می‌کند. مذاکره به این معنی نیست که بپذیریم طرف مقابل وارد خط قرمزها بشود و روی مسائل حیاتی و امنیت ملی مانند توان موشکی بحث و گفتگو کنیم در غیر این صورت یا نادان هستیم یا خائن زیرا قرار نیست در مذاکرات مانند زلنسکی تسلیم شویم، ایران یک کشور قدرتمند است
آمریکایی‌ها اگر عاقل باشند درباره توان موشکی ایران مذاکره نمی‌کنند این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در پاسخ به پرسشی درباره واکنش تیم مذاکره به طرح مسائلی از جمله محدودیت توان دفاعی و موشکی ایران در مذاکرات گفت: اگرآمریکایی‌ها چنین مطالبه‌ای داشته باشند، آقای عراقچی باید زیر میز بزند و از جلسه مذاکره خارج شود. طرف آمریکایی اگر عاقل باشد روی این مسائل بحث نمی‌کند اگر هم دیوانه باشه ما میز مذاکره را ترک خواهیم کرد. مذاکرات غیرمستقیم و به عبارتی مذاکرات غیررسمی می‌تواند مقدمه‌ای باشد برای هر نوع مذاکره رسمی که ممکن است اتفاق بیفتد. از این منظر اگر نگاه بکنیم این امر در گذشته هم تجربه شده است و در نهایت ما به جمع‌بندی می‌رسیم که گفتگو را ادامه دهیم یا خیر.
وی افزود: بنابراین به نظر من این‌که بخواهیم صفر و یک مثل ترامپ رفتار بکنیم درست نیست زیرا آن‌چه ترامپ مطرح می‌کند یعنی مذاکره مستقیم اصلا به معنای مذاکره نیست بلکه می‌خواهد که ایران توافقنامه از پیش طراحی شده را امضا کند که این نوعی کشاندن طرف مقابل برای امضای تسلیم‌نامه است و اصلا در شأن ایران نیست. اما مذاکره غیرمستقیم یعنی این‌که امکان دارد طرف آمریکایی منکر خیلی مسائل شود. در مذاکرات غیرمستقیم اگر طرف مقابل بگوید ما می‌خواهیم مثلا در محورهای محدودی گفتگو کنیم که خط قرمز شما نیست، مذاکره و گفتگو اشکالی ندارد و در نهایت در سطوح عالی نظام درباره توافق تصمیم‌گیری می‌شود.
ترامپ در مذاکره با ایران از سیاست ایجاد «انفعال» استفاده می‌کند وی درباره هدف اصلی ترامپ از پافشاری بر مذاکره و توافق گفت: ترامپ در این دور از حضورش در کاخ سفید سیاست جدیدی ر در پیش گرفته است که مبتنی بر ایجاد «انفعال» در طرف مقابل است به این ترتیب که موضوعاتی را مطرح می‌کند که کشور مقابلش تا به حال به آن فکر هم نکرده است مثلا کانادایی‌ها را با پیوستن به آمریکا به عنوان ایالت پنجاه و یکم شوکه می‌کند. وی درباره اوکراین و ایسلند هم این سیاست را به کار برد، سیاستی که در گذشته روابط بین‌الملل اصلا سابقه نداشت و جامعه جهانی چنین رویکرد و ادبیاتی را تجربه نکرده است. ترامپ این سیاست ایجاد انفعال را به عنوان «فرصت» برای خود می‌داند و الان هم درباره مذاکرات با ایران از همین سیاست استفاده می‌کند.
ظهره‌وند در توضیح منافع آمریکا از مذاکرات غیرمستقیم گفت: ترامپ می‌خواهد ببیند آیا در مذاکرات غیرمستقیم آن صدی که در مذاکرات مستقیم به دنبالش بود و می‌خواست ایران را تسلیم کند، بدست می‌آورد یا خیر و تا چه حد به آن نزدیک می‌شود.
ایران بارها اعلام کرده به هیچ وجه درباره مسائل موشکی مذاکره نمی‌کند فدا حسین مالکی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان این که چاچوب مذاکرات مشخص شده و به هیچ وجه درباره مسائلی مانند «توان نظامی» کشور گفتگو نخواهد شد به خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز گفت: جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام کرده است که مسائل موشکی و دفاعی خود را به هیچ وجه روی میز مذاکره قرار نمی‌دهد، بنابراین انجام مذاکره درباره این موضوعات، کاملا منتفی است.
وی در پاسخ به پرسشی درباره واکنش تیم ایرانی به درخواست احتمالی طرف آمریکایی مبنی بر محدود شدن توان هسته‌ای ایران گفت: آن‌ها تا این لحظه از دور اول چنین مطالبه‌ای نداشتند و به غیر از مسائل هسته‌ای سخنی از موضوعات دیگر به میان نیاورده‌اند.
مالکی در توضیح موضع نمایندگان مجلس شورای اسلامی درباره فضای مذاکرات و برخی خوشبینی‌ها و بدبینی‌های افراطی در میان نمایندگان نسبت به نتیجه مذاکرات بیان کرد: در نظام جمهوری اسلامی، شورای عالی امنیت ملی مسائل کلان را بعد از در نظر گرفتن همه ابعاد و مشورت با دستگاه‌های ذی‌ربط به مقام معظم رهبری پیشنهاد می‌کند و ایشان نیز بعد از شنیدن پیشنهادات شورا، تصمیم‌گیری می‌کنند. به نحوی که یا نظر شورا را تایید می‌کنند یا رهنمودهای خود را به شورا ارائه می‌دهد. بنابراین وقتی تیم ایرانی پای میز مذاکره با طرف‌های آمریکایی بنشیند، قبل از آن حتما اجازه انجام این مذاکره از رهبر انقلاب دریافت شده است. تاکنون رهبر انقلاب با مذاکرات غیرمستقیم موافقت کرده‌اند و شنبه آینده محور مذاکرات مشخص می‌شود و سپس باید ببینیم مقام معظم رهبری چه تصمیمی می‌گیرند.
برچیدن تاسیسات هسته‌ای ایران در میز مذاکره قابل طرح نیست این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی درباره علت ادعاهای ترامپ و ویتکاف درباره برچیدن تاسیسات هسته‌ای ایران گفت: همه این‌ها حرف است و در میز مذاکره قابل طرح نیست. جمهوری اسلامی ایران تاکنون نهایت همکاری را با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داشته است، اما آژانس معمولا در گزارش‌های خود درباره برنامه هسته‌ای ایران تحت تأثیر کشورهای غربی و آمریکا قرار گرفته است. امیدواریم آقای گروسی در این سفر از نگاه غیرفنی و سیاسی به مسئله هسته‌ای ایران فاصله بگیرد. مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای حفظ صلاحیت فنی و کارشناسی خود نزد افکار عمومی جهان، باید نگاهی فنی و دور از مسائل سیاسی داشته باشد و تحت تأثیر لابی‌های صهیونیستی و غربی عمل نکند.
مالکی در پاسخ به پرسشی درباره چرایی اصرار رئیس‌جمهور آمریکا بر مذاکره و توافق گفت: در حال حاضر چالش‌های زیادی از موضوعات داخلی نظیر مهاجران غیرقانونی و مسائل اقتصادی گرفته تا موضوعات خارجی به‌ویژه جنگ اوکراین و نبرد تمام‌عیار اقتصادی آمریکا با چین، پیشِ روی ترامپ قرار دارد و رسیدگی به این چالش‌ها از اولویت بالایی برای رئیس‌جمهور جدید آمریکا برخوردار است بنابراین وی می‌خواهد فعلا حتی به نحو موقت پاره‌ای از مسائلش در حوزه خاورمیانه و ایران حل کند.
دولت بیش از حد به نتیجه مذاکرات خوشبین است کامران غضنفری عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی و نماینده جبهه پایداری در مجلس شورای اسلامی درباره احتمال مطالبه محدودیت توان نظامی ایران از سوی دولت ترامپ به خبرنگار پارلمانی ایسکانیوز گفت: آن‌ها پیش از این مذاکرات درخواست کرده بودند که جمهوری اسلامی ایران باید توان هسته‌ای و موشکی خود را کنار بگذارد و حمایت از محور مقاومت را هم قطع کند اما طبیعی است که ما هیچ یک از این شرایط را نمی‌پذیریم و اعلام کرده‌ایم که زیر بار این زیاده‌خواهی‌ها نخواهیم رفت و صرفا در چارچوب هسته‌ای گفتگو می‌کنیم.
وی درباره علت پذیرش پیشنهاد مذاکرات غیرمستقیم از سوی جمهوری اسلامی ایران بیان کرد: پذیرفتن مذاکرات غیرمستقیم شاید به این دلیل باشد که جمهوری اسلامی ایران پاسخ تهدیدات آن‌ها را داده است و اگر بخواهند دست از پا خطا کنند پایگاه‌های آن‌ها در منطقه در امان نخواهند ماند و دچار صدمات و لطمات بسیار شدیدی خواهند شد به گونه‌ای که می‌توانیم آن‌ها را از کرده خودشان پشیمان می‌کنیم.
غضنفری درباره نحوه مواجهه دولت چهاردهم با مذاکرات گفت: به نظر می‌رسد دولت بیش از حد به نتیجه مذاکرات خوشبین است زیرا آن‌ها فکر می‌کنند اگر با آمریکا مذاکره کنیم شاید بخشی از مشکلات کشور حل شود اما واقعیات صحنه این را بیان نمی‌کند و سابقه مذاکرات دولت‌های مختلف جمهوری اسلامی ایران با کشور آمریکا نیز خلاف این را نشان می‌دهد. در دولت آقای روحانی دو سال با آمریکا مذاکره کردیم و شاهد بودیم آقای ظریف شبانه‌روز با آقای جان کری و نمایندگان دولت آمریکا مذاکره کرد اما متاسفانه نه تنها تحریم‌ها لغونشد بلکه تحریم‌های جدیدی نیز به تحریم‌های قبلی اضافه شد و در حال حاضر مشکلاتی مانند اسنپ بک را هم داریم که جزو اشتباهات تیم مذاکره کننده آن زمان است. بنابراین وقتی آن همه مذاکره نتیجه‌ای نداد، توقع نتیجه از چند جلسه مذاکره با دولتی که این گونه به ما چنگ و دندان نشان می‌دهد، خوشبینی است.
اگر مذاکرات مستقیم شود، مجلس عکس‌العمل نشان خواهد داد وی در پاسخ به پرسشی درباره احتمال شکل‌گیری مذاکرات مستقیم میان ایران و آمریکا گفت: قرار نیست چنین اتفاقی بیفتد و اگر هم بیفتد مجلس عکس‌العمل نشان خواهد داد و در برابر تیم مذاکره کننده موضع‌گیری خواهد کرد زیرا بر فرض مذاکرات مستقیم هم شود به توافق ختم نخواهد شد زیرا آمریکا به هیچ توافقی پایبند نیست.
این نماینده مجلس درباره چرایی رفتار تناقض‌آمیز دولت ترامپ درباه مذاکره گفت: آن‌ها ابتدا با تهدید جلو می‌آیند و ارزیابی می‌کنند که آیا طرف مقابلش جا می‌زد یا خیر، اگر جا زد مطالبات حداکثری خود را مطرح می‌کنند اما اگر طرف مقابل نترسید، آن‌ها عقب‌نشینی می‌کنند و دولت ترامپ نیز الان با همین مسئله مواجه است. البته آمریکایی‌ها دست از سر جمهوری اسلامی برنمی دارند اما عجالتا در این مرحله تهدید کرده‌اند و ما نیز پاسخ تهدیدشان را داده‌ایم و حالا سراغ مذاکره آمده‌اند.
انتهای پیام/
