بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - روزنامه سازندگی /متن پیش رو در سازندگی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
رفتارهای خودسرانه باعث لغو “فستیوال کوچه” در بوشهر شد، اما با ورود رئیس‌جمهوری و وزارت ارشاد قرار شد این فستیوال دوباره برگزار شود. “سازندگی” به این موضوع پرداخته است
فائزه مومنی| فستیوال موسیقی «کوچه» یکی از بزرگ‌ترین جشنواره‌های موسیقی نواحی در ایران با وجود تاریخچه‌ای موفق و محبوبیت گسترده در میان هنرمندان و مردم، تنها چهار روز پیش از آغاز این فستیوال با وجود دریافت مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مقامات محلی لغو شد. این لغو فستیوال نه‌تنها موجب نارضایتی شدید هنرمندان و فعالان فرهنگی شد بلکه نشان‌دهنده نگرانی‌هایی درباره رفتارهای خودسرانه در برخورد با فعالیت‌های فرهنگی و هنری بود. با این حال پس از جنجال‌های گسترده و کارزارهای مردمی در نهایت فستیوال کوچه تایید مجدد شد و قرار است طبق برنامه از پنجم تا دهم اردیبهشت برگزار شود.‌
محمدحسین زندویان،‌ سرپرست اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر اعلام کرد که مجوز برگزاری این فستیوال صادر شده است و می‌تواند طبق قانون در تالار لیان برگزار شود. او ادامه داد: «‌در حقیقت این فستیوال قبل‌تر اصلاً مجوزی دریافت نکرده بود که بخواهد لغو شود و اکنون پس از گذراندن مراحل قانونی توانسته است مجوز برگزاری را دریافت کند؛ به هر حال باید یک مجوز صادر شود که بعداً لغو شود، البته که مجوز پس از صدور لغو نمی‌شود».
فستیوال «کوچه» از سال 1396 در بوشهر آغاز به کار کرد و خیلی ‌ سریع تبدیل به یکی از برجسته‌ترین رویدادهای فرهنگی در زمینه موسیقی نواحی شد. این فستیوال که عمدتاً توسط هنرمندان بومی و بدون حمایت دولتی برگزار می‌شود به ‌عنوان یک رویداد غیردولتی شناخته می‌شود و هدف آن معرفی موسیقی نواحی جنوب ایران و بوشهر به مردم سراسر کشور است.
چرا لغو شد؟
اما درحالی که این فستیوال قرار بود در تاریخ پنجم اردیبهشت آغاز شود، خبر لغو آن به ‌طور ناگهانی منتشر شد و موجی از نارضایتی و اعتراضات در میان هنرمندان، فعالان فرهنگی و مردم ایجاد کرد.
روز یک‌شنبه نادره رضایی، معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در صفحه اینستاگرام خود اعلام کرد که به‌‌رغم تلاش‌های دو ماهه برای برگزاری فستیوال موسیقی «کوچه»، این رویداد به بن‌بست رسیده است. او نوشت: «به‌رغم دو ماه تلاش، کوچه بن‌بست شد».
هرچند دلیل دقیق لغو این فستیوال هنوز به ‌طور رسمی اعلام نشد. این اتفاق پس از انتقادات تند دو امام جمعه استان بوشهر ازجمله حسن مصلح، امام جمعه دشتستان علیه این جشنواره رخ داد.‌ در خطبه‌های نماز جمعه 29 فروردین، حسن مصلح فستیوال «کوچه» را به‌ عنوان «صحنه‌ای از ولنگاری، ابتذال فرهنگی و بی‌حیایی» خواند و آن را مشابه عملکرد بنیاد فرح پهلوی در دوران شاهنشاهی دانست.
کارزارهای مردمی و واکنش هنرمندان به لغو فستیوال
پس از اعلام لغو فستیوال، اعتراضات زیادی از سوی هنرمندان و مردم به راه افتاد. محسن شریفیان، موسس گروه موسیقی «لیان» در فیلمی که در اینستاگرام منتشر کرد، اعلام کرد که فستیوال کوچه نیازی به مجوز ندارد و «ما تنها احترام گذاشتیم»! او گفت که این جشنواره تعطیل‌شدنی نیست، همانطور که «در بگیر‌وببندهای کمیته هم عروسی و جشن در خانه‌ها برگزار کردیم». شریفیان همچنین تاکید کرد که گروهش همچنان در تاریخ تعیین ‌شده به ‌طور رایگان در بوشهر اجرا خواهد داشت و مردم را دعوت به حضور در برنامه‌های موسیقی خود کرد.
شمار زیادی از شرکت‌کنندگان در جشنواره کوچه از استان‌های دیگر به بوشهر سفر می‌کنند. این واکنش‌ها نشان‌دهنده نارضایتی شدید هنرمندان و مردم از تصمیمات خودسرانه است که به ‌طور ناگهانی برگزاری یک رویداد فرهنگی را لغو می‌کنند. در پاسخ به این لغو، کارزاری تحت عنوان «شادی مجوز نمی‌خواهد: ما به «کوچه» خواهیم آمد» راه‌اندازی شد که تاکنون بیش از 1500 امضا جمع‌آوری کرده است. این کارزار از مردم دعوت کرده تا در تاریخ تعیین‌ شده به بوشهر سفر کنند و به ‌طور غیررسمی از برگزاری این فستیوال حمایت کنند.
همچنین کارزاری دیگر با عنوان «حمایت از برگزاری فستیوال کوچه» نیز در روز بیست‌وهشتم ‌فروردین‌ ماه راه‌اندازی شد و تا لحظه نگارش این گزارش بیش از 6400 امضا جمع‌آوری کرده است. این کارزار از مسئولان استان بوشهر خواسته است که در برابر فشارهای اقلیتی که با برگزاری این فستیوال مخالف‌اند، ایستادگی کنند و از برگزاری فستیوال حمایت کنند. پس از تلاش‌های گسترده هنرمندان و مردم در نهایت فستیوال «کوچه» تایید شد و قرار است طبق برنامه از پنجم اردیبهشت در بوشهر برگزار شود. فاطمه مهاجرانی،‌ سخنگوی دولت در گفت‌وگویی با خبرگزاری‌ها اعلام کرد که پس از صدور مجوز از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر درحال حاضر تنها صدور مجوز اماکن باقی مانده است. او افزود که شخص استاندار به‌ عنوان رئیس شورای تامین استان، موضوع را پیگیری می‌کند و تلاش‌ها برای حل مشکل ادامه دارد.
عواقب تصمیمات خودسرانه
لغو فستیوال «کوچه» به ‌طور خودسرانه نه ‌تنها باعث بروز تنش‌های فرهنگی می‌شود بلکه باعث کاهش اعتماد عمومی به نهادهای دولتی و اجرایی نیز شد. برخوردهای خودسرانه و محدودکننده با رویدادهای فرهنگی به ‌ویژه در زمانی که این رویدادها از حمایت عمومی برخوردار هستند نه‌تنها به تشدید تنش‌ها در جامعه منجر می‌شود بلکه بر امنیت روانی و اجتماعی مردم نیز تاثیر منفی می‌گذارد. پیش از این نیز شاهد رفتارهای مشابه در سایر مناطق کشور بودیم. برای مثال در مشهد هنوز هم برگزاری کنسرت با محدودیت روبه‌رو است و سال گذشته نیز دو مرتبه به کنسرت علیرضا قربانی مجوز داده نشد که در نهایت با ورود وزارت ارشاد،‌ غائله ختم شد. در همین اصفهان نیز درحالی که شورای عالی امنیت ملی از سال‌ گذشته به دلیل نگرانی‌های امنیتی، اجرای قانون عفاف و حجاب را به حالت تعلیق درآورده است، نهادهای مختلف دولتی و محلی در اصفهان و دیگر شهرها به طور غیررسمی اقدام به اعمال قوانین کرده‌اند. در واقع برخی نهادها و گروه‌های مختلف با استفاده از ابزارهای خود، قانون را به شیوه‌ای شخصی و بدون شفافیت اعمال و برای مردم پیامک بی‌حجابی ارسال می‌کنند! این در شرایطی است که طبق ماده 638 قانون مجازات اسلامی، هرگونه برخورد با عدم رعایت حجاب باید براساس حکم قضایی باشد و نه به ‌طور سرخود و خودسرانه.
بازار