ایرانیان جهان - سؤال آگاهان اقتصادی این است که یوم‌الحساب بانک‌ها کِی فرا می‌رسد و سران قوا چه زمانی با اژدهای هفت سر کژکارکردی برخی بانک‌ها برخورد خواهند کرد؟

بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.
***
5 اقدام ضروری آمریکا برای کاهش سوء ظن ایران

"فریدون عباسی" دانشمند هسته‌ای، نماینده فعلی مجلس و رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی کشورمان در بخشی از یک مصاحبه با خبرگزاری ایسنا پیرامون مذاکرات ایران و آمریکا گفته است:
"ساده ترین راه برای اعتماد سازی در چارچوب مذاکرات این است که آمریکایی ها حرف از حمله نظامی نزنند. ناوگان بمب افکن خود را از منطقه خارج کرده و ادبیات جنگی را کنار بگذارند. آمریکایی ها صحبت از تحریم بیشتر نکنند و بخشی از پول های بلوکه شده ایران را به عنوان حسن نیت آزاد کنند. این آمریکا بوده که تا به امروز همه راه ها را بسته است . "[1]
*سخنان حساب‌شده دکتر عباسی که 5 راهکار مهم را پیش روی آمریکا و ترامپ قرار می‌دهد؛ یک راه حل عقلانی و مشخص است که می‌تواند سوء ظن‌های ایران را رفع کند.
دقت اینکه ایران تا این لحظه هیچ خاطره خوبی از گفت‌وگو و توافق با آمریکا ندارد و دور جدید مذاکرات ایران و آمریکا هم بر همین مدار بدبینی و خاطرات بد حرکت می‌کند.
لکن اگر در طرف آمریکایی عزمی برای توافق و حل مسائل وجود داشته باشد؛ 5 راهکار مورد اشاره دکتر عباسی بدیهی‌ترین مسیرهایی هستند که آمریکا باید به آنها ورود و اعتماد ایران را جلب کند.
ضروریست بدانیم طرفی که در این مذاکرات؛ بیش از دیگری به توافق نیاز دارد آمریکاست نه ایران فلذا رؤیت عقلانیت از رفتار آمریکا در این مذاکرات یک ضرورت برای مذاکره‌کنندگان و برای مردم ایران در جهت تخمین آینده است.
***
نبرد با غول مرحله آخر در مرحله اول
یوم‌الحساب بانک‌ها کِی فرا می‌رسد؟!
سیداسماعیل حسینی، عضو کمیسیون انرژی مجلس در نطق میان دستور خود در جلسه علنی اخیر مجلس گفته است:‌ بانک‌های خصوصی متخلف از سرچشمه‌های اصلی تولید تورم در کشور هستند که هم اکنون تعدادی از آنها مبالغ چند صد هزار میلیارد تومانی به بانک مرکزی بدهکار هستند .
به گزارش ایسنا، او سران قوا را مخاطب قرار داده و تصریح می‌کند: در جلسه سران قوا به اجماع برسید و بانک‌های خصوصی متخلف را منحل کنید. این کار شرط لازم اثربخش بودن همه اصلاحات اقتصادی است و بدون آن کنترل تورم امکان‌پذیر نیست . [2]
*جدای از مباحث موجود پیرامون سطح نقش بانک‌ها در تورم اقتصاد ایران اما کج‌روی و بعضا خودسری برخی بانک‌ها در اقتصاد ایران یک امر اثبات شده است.
این بانک‌ها در قضایای مربوط به قوانین دولتی مسکن عملا تسهیلات لازم را نمی‌دهند، آنها با گردن‌کلفتی حتی جریمه‌های خود در این باره را هم پرداخت نکرده‌اند، بانک‌های مذکور بر خلاف نظر نظام و وزارت اقتصاد اقدام به بنگاه‌داری می‌کنند و از فعالیت مطلوب "بنگاه‌سازی" سر باز می‌زنند و...
دقت شود که این مباحث غیر از ماجرای میزان نقش آنها در تورم، رشد بی‌ضابطه پایه پولی، رشد نقدینگی، گرانی مسکن و... است.
آیا این مقولات نیاز به برخورد جدی ندارد؟!
پاسخ مشخص است و مسئولان امر در 3 قوه اگر عزمی برای بهبود مشکلات اقتصادی کشور دارند حتما باید حساب و کتاب بانک‌ها را منضبط کنند.
دقت شود که در وادی برخورد با بی‌انضباطی اقتصادی برخی بانک‌ها هرگز نباید از "بحران بودجه" و فراهم نشدن بودجه‌هایی که بانک‌ها موظف به تأمین مالی آنها هستند، ترسید زیرا رفع مشکلات اقتصادی کشور خیلی مهمتر از اجرای پروژه‌هاست.
در این وادی می‌توان با پیوست فرهنگی و اقناع افکار عمومی وارد شد و در ادامه نیز برخورد با بانک‌های متخلف را در اولویت گذاشت.
در مبحث تورم لازم به اشاره است که میزان تورم اقتصاد ایران در سال اول دولت رئیس‌جمهور پزشکیان 10 درصد کاهش یافته است. روندی که حتما بایستی ادامه یابد.
***
"شوک‌درمانی اقتصادی" چگونه سبب مرگ نوزادان می‌شود؟
می‌گویند شیر خشک را گران و یارانه‌اش را مستقیم کنید!

هانی تحویل‌زاده، رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک نوزاد با اشاره به کمبود مجدد عرضه شیرخشک در داروخانه‌ها گفت: زنجیره تامین شیرخشک شامل تولیدکننده و توزیع کننده است که اکنون تولیدکنندگان بدلیل افزایش چندبرابری قیمت ارز ترجیحی با کمبود نقدینگی روبرو هستند و توزیع کنندگان نیز با تاخیر پرداخت مابه التفاوت بیمه سلامت مواجه‌اند .
وی با بیان اینکه لکن تولید شیرخشک در حال انجام است، افزود: سال گذشته 10 میلیون قوطی شیرخشک بیشتر تولید شد که این میزان نیاز به نقدینگی دارد .
به گزارش مشرق، تحویل‌زاده با بیان اینکه در فروردین ماه امسال 6.5 میلیون قوطی شیرخشک تولید شد، گفت: بنابر آمار مصرف ماهانه کشور 6 میلیون قوطی است، اما بدلیل زمان سررسید تسهیلات دریافتی کارخانه‌های تولیدی و افزایش چندبرابری ارز ترجیحی، تولیدکنندگان نیاز به نقدینگی بیشتری دارند که اگر مشکل نقدینگی تولیدکننده حل نشود با مشکل عرضه در ماه‌های آتی روبرو خواهیم شد .
رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک نوزاد با اشاره به علل کمبود شیرخشک در داروخانه ها بیان کرد: تاخیر بیمه سلامت در پرداخت به داروخانه ها و افزایش تعداد داروخانه ها طی سال های اخیر از علل اصلی کمبود عرضه شیرخشک محسوب می شود. ضمن اینکه با افزایش تعداد داروخانه ها از 9 هزار به 16 هزار داروخانه ها، بدیهی است که 30 تا 40 درصد داروخانه ها شیرخشک نداشته باشند .
وی با بیان اینکه قیمت شیرخشک در ایران یک‌پنجم کشورهای همسایه است، گفت: قیمت شیرخشک توسط بیمه سلامت پایین نگه داشته می شود که این امر منجر به قاچاق معکوس و مصرف بی رویه شده است. گفتنی است که قیمت هر قوطی حدود 180 تا 220 هزارتومان است که 100 هزارتومان آن توسط بیمه سلامت پرداخت می شود. در حالیکه پرداخت پول توسط بیمه سلامت باید حذف شود و یارانه مستقیم به خانوارها پرداخت شود . [3]
*کارشناسان امر و مسئولان ذیربط حتما باید بخش‌های درست سخنان رئیس محترم انجمن تولیدکنندگان شیر خشک از قبیل ازدیاد داروخانه‌ها و یا لزوم پرداخت به موقع تعهدات بیمه سلامت را پیگیری و حل نمایند.
در اینجا اما لازم است به بخش ناصحیح صحبت‌های آقای هانی‌زاده پیرامون لزوم گران شدن شیر خشک و ارائه یارانه مستقیم آن به خانواده‌ها بپردازیم.
این قبیل سخنان ناشی از بی‌دقتی، نشناختن علم اقتصاد و ناآشنا بودن با مفاهیمی مثل کشش تورمی است.
فرد مذکور حکما نمی‌داند که بلافاصله پس از گران شدن شیر خشک و اعطای یارانه آن به خانوارها؛ قیمت سایر اقلام بازار نیز دچار جامپ خواهد شد.
تجربه‌ای که در ماجرای حذف ارز یارانه‌ای 4200 تومانی در دولت رئیسی شاهد آن بودیم و دیدیم که چطور کشش تورمی کار خود را کرد و بواسطه گرانی چند قلم کالای محدود؛ بسیاری از قیمت‌ها روی مدار افزایش قرار گرفت و دولت هم نتوانست قضیه را کنترل کند.
دقت شود که در این قضیه، اعطای یارانه مستقیم با خانوارها هم هیچ مشکلی را رفع نمی‌کند چون اولا نه فقط شیر خشک بلکه بسیاری از کالاها گران خواهد شد و این یارانه اعطایی را از خاصیت تهی خواهد کرد و ثانیا همان شیر خشک نیز که قرار است یارانه مستقیم به آن اصابت کند روی ریل "قیمت‌گذاری بیقاعده" خواهد رفت و قیمتش از چارچوب منفعت یارانه اعطایی خارج خواهد شد.
این نکته را هم باید اضافه کرد که مقولاتی مثل قاچاق یا دیر و زود شدن در پرداخت‌های بیمه‌ای یا مصرف بی‌رویه هرگز به معنی لزوم کنار گذاشتن معقولات اقتصادی و حاکمیتی در بازار نیست و این مشکلات هرکدام راه حل‌های خاص خود را دارد.
نباید به بهانه یک دستمال قیصریه را به آتش کشید و به بهانه سیاست غلط شوک‌درمانی؛ خانوارهایی که برای شیرخشک ارزان به دولت و حاکمیت اعتماد کرده‌اند را به یک‌باره در بازاری یله و بی‌در و پیکر رها کرد.
لازم به تأکید است که ارزانی شیر خشک در ایران که یکی از مواهب و مثبتات اقتصادی کشورمان است نباید با این قبیل حرف‌های غیر کارشناسی از دست برود و مردم و خواص جامعه وظیفه دارند از یکان یکان این مثبتات اقتصادی دفاع کرده و در گرداگرد آنها سنگر بسازند.
***
1_ isna.ir/xdTgNB
2_ isna.ir/xdThfG
3_ mshrgh.ir/1709989