ایرانیان جهان

آخرين مطالب

سرمقاله دنیای اقتصاد/ مقصران همیشگی خواندنی ها

سرمقاله دنیای اقتصاد/ مقصران همیشگی
  بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - دنیای اقتصاد / «مقصران همیشگی» عنوان یادداشت روز در روزنامه دنیای اقتصاد به قلم نوید رئیسی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
چرا دولت که خود با صلاحدیدش ارز ترجیحی را به واردکنندگان کالاهای اساسی تخصیص می‌دهد، قادر به کنترل «گرانی» در انتهای زنجیره عرضه به مصرف‌کننده نیست؟ این پرسشی بود که چندی پیش آقای رئیس‌‌‌جمهور در گفت‌وگو با وزیر محترم جهاد کشاورزی مطرح کردند.
چنانچه بر سیاق تاکید آقای رئیس‌‌‌جمهور در دوره رقابت‌‌‌های انتخاباتی، پرسش مطرح‌‌‌شده را با «کارشناسان» در میان بگذاریم، احتمالا اغلب اقتصاددانان باتجربه‌‌‌تر با تلخ‌‌‌خندی خواهند گفت که این پرسش‌‌‌ از زمان دلار 7تومانی در دهه 1360 تا امروز توسط همه سیاستمداران با بیان‌‌‌های متفاوت تکرار شده است؛ گویی این ویژگی سیاست در ایران است که سیاستمداران، فارغ از گرایش‌‌‌های جناحی و سیاسی، پس از کسب آرای عمومی در زمینه اقتصاد به تنظیمات اولیه بازگردند. 
بازار
در چنین شرایطی، طبیعی است که پاسخ کارشناسان اقتصادی هم پاسخی جدید نباشد. اقتصاددانان در توضیح سرچشمه آنچه به‌‌‌نادرستی «گرانی» خوانده می‌شود، به آقای رئیس‌‌‌جمهور توضیح خواهند داد که تفاوت نرخ ارز ترجیحی و نرخ ارز بازار، با ایجاد فرصت‌‌‌های فساد، رانت‌‌‌جویان را همچون آهن‌‌‌ربا به سمت خود جذب می‌کند. نتیجه، تزریق ثروت‌‌‌های هنگفت مالی به جیب رانت‌‌‌جویان، آن هم در حالی است که قیمت‌ها همچنان با تورم افزایش می‌‌‌یابند. چنانچه کارشناسان اقتصادی بخواهند کمی چاشنی اقتصاد سیاسی را نیز به پاسخ خود بیفزایند، احتمالا به آقای رئیس‌‌‌جمهور هشدار خواهند داد، آنانی که به ارز ترجیحی دسترسی دارند، مردمان عادی نیستند، بلکه اغلب ذی‌‌‌نفوذانی هستند که طی دهه‌‌‌ها تجربه‌‌‌اندوزی در کار خود استاد شده‌‌‌اند و اکنون نه‌تنها می‌‌‌توانند منافع خود را به‌‌‌صورت سازمان‌‌‌یافته در قالب گروه‌‌‌های ذی‌نفع به پیش ببرند، بلکه در بده‌‌‌بستان‌‌‌های اقتصادی-سیاسی از حمایت سایر منتفع‌‌‌شوندگان قیمت‌گذاری دستوری و ارزانی دولتی نیز برخوردار هستند.
شاید آقای رئیس‌‌‌جمهور که در زمان رقابت‎‌‌‌های انتخاباتی بر ایفای نقش‌‌‌های حمایتی دولت تاکید بسیار می‌‌‌کردند، در مواجهه با استدلال کارشناسان اقتصادی این پرسش جدید را پیش بکشند که پس تکلیف وظایف اجتماعی دولت‌‌‌ها چه می‌شود؟ آیا دولت باید شهروندان را در شرایط بحران معیشتی به حال خود رها کرده و از خود سلب مسوولیت کند؟ این پرسش نیز البته پرسشی تازه نیست. کارشناسان اقتصادی احتمالا در وهله نخست به آقای رئیس‌‌‌جمهور خواهند گفت که استفاده از ابزار مداخله قیمتی بدترین نوع حمایت است؛ چرا که این ابزار علاوه بر ایجاد فرصت‌‌‌های رانت‌‌‌جویی و فساد، سیگنال‌‌‌های مرتبط با ارزندگی و کمیابی را مخدوش می‌کند. از دیدگاه ایجابی اما کارشناسان اقتصادی احتمالا بر این نکته پافشاری می‌کنند که بهترین سیاست حمایتی، کنترل تورم و ثبات اقتصادی است، نه فراهم‌‌‌آوری ارزانی دولتی. آنها خواهند گفت که حتی ایجاد رشد اقتصادی نیز وظیفه دولت نیست. تنها وظیفه دولت ایجاد فضای اقتصادی پیش‌بینی‌‌‌پذیر، باثبات و رقابتی است که شهروندان بتوانند در سایه آن با آرامش خاطر و اطمینان به فعالیت بپردازند. در صورت فراهم آمدن شرایط مناسب، شهروندان خود رشد اقتصادی را ایجاد می‌کنند.
کارشناسان اقتصادی بارها هشدار داده‌‌‌اند، تا زمانی که موتورهای خلق تورم و جهش‌‌‌های ارزی با سوخت سیاست با قدرت به کار خود ادامه می‌دهند، سیاست‌‌‌های حمایتی دولت‌‌‌ها هیچ‌گاه نمی‌‌‌توانند به سرنوشتی بهتر از تجربه‎‌‌‌های پیشین منتهی ‌‌‌شوند. شاید بد نباشد که آقای رئیس‌‌‌جمهور از وزرای کابینه بخواهند فهرستی از اقلامی را که دولت‌‌‌ها طی چهار دهه گذشته در تثبیت قیمت آنها موفقیت نسبی داشته‌‌‌اند خدمت ایشان ارسال کنند. چنین فهرستی در صورت تهیه، دو ویژگی مشخص خواهد داشت. اول، تنها شامل اقلامی خواهد بود که دولت در زمینه کنترل و مدیریت آنها از انحصار کامل برخوردار بوده و دوم، در عرضه کافی آنها با بحران مواجه است. وضعیت گاز، برق و بنزین یک نمونه روشن از اقلام چنین فهرستی است. دولت‌‌‌ها در ایران طی دهه‌‌‌های گذشته از «گرانی» قیمت حامل‌‌‌های انرژی جلوگیری کرده‌‌‌اند؛ اما به چه بهایی؟ بهای سنگین پرداختی این بوده که دارنده اولین ذخایر نفت و گاز با بحران انرژی مواجه شده است.
تصویر آسمان‌‌‌خراش‌‌‌هایی مانند برج‌‌‌های جده، خلیفه، شانگهای و... اغلب به عنوان نمادی از توسعه‌‌‌ شهرها و کشورها در نظر گرفته می‌شود. به این نمادها البته می‌‌‌توان از منظر استعاری دیگری نیز اندیشید. چه شد که انسان‌‌‌ها موفق شدند با برکشیدن سازه‌‌‌های چند صد طبقه پایدار قلب آسمان را بشکافند؟ پیچیدگی ساخت آسمان‌‌‌خراش‌‌‌ها از این موضوع ناشی می‌شود که ساختمان‌‌‌های بلندمرتبه همزمان در معرض دو نیروی متفاوت قرار می‌‌‌گیرند. آسمان‌‌‌خراش‌‌‌ها علاوه بر نیروی عمودی گرانش باید قادر باشند در برابر نیروی افقی باد نیز مقاومت کنند. مقاومت در برابر نیروی عمودی را می‌‌‌توان با پی‌‌‌ریزی عمیق و استحکام اسکلت تضمین کرد؛ اما مقاومت در مقابل نیروهای افقی نیازمند آن است که این سازه‌‌‌ها، مانند درختان، بتوانند با انعطاف به‌‌‌راحتی تا چند متر به چپ و راست حرکت کنند. 
راز پایداری نظام‌های حکمرانی، همانند آسمان‌‌‌خراش‌‌‌ها، در ترکیب ظریف استحکام و انعطاف‌‌‌پذیری نهفته است. در نظام‌های حکمرانی توسعه‌یافته استحکام با تکیه بر دانش اقتصادی و انعطاف‌پذیری با رجوع به آرای عمومی تامین می‌شود. ساختمان نظام حکمرانی اقتصادی ایران، در نقطه مقابل این استعاره، نه‌تنها براساس اندیشه‌‌‌ای استوار پی‌‌‌ریزی نشده، بلکه بنایش تا آن اندازه متصلب است که هرگونه ارتباطی را با واقعیت‌‌‌های بیرونی دنیای امروز از دست داده است. هنوز که هنوز است، مساله ساده و پیش‌‌‌افتاده‌‌‌ای مانند تعطیلی شنبه به‌‌‌جای پنج‌شنبه از این دفتر به آن دفتر ارجاع می‌شود، بی‌‌‌آنکه راه‌‌‌حلی برای آن اندیشده شود. این تنها تورم نیست که با «گرانی» اشتباه گرفته می‌شود، اصولا هیچ‌‌‌یک از معضلات اصلی کشور طی دهه‌‌‌های گذشته به‌‌‌صورت مبنایی حل و فصل نشده‌‌‌اند و تنها به عنوان میراث از دولتی به دولت دیگر انتقال یافته و بدتر شده‌‌‌اند. نظام حکمرانی اقتصادی ما نه حاضر به قبول دانش بشری است و نه حاضر است از تجربیات خود و سایرین درس بگیرد. آقای رئیس‌‌‌جمهور، مقصر وضعیت موجود نظام حکمرانی اقتصادی است، اما متاسفانه شهروندان ایرانی نمی‌‌‌توانند یقه آن را بگیرند.

لینک کوتاه:
https://www.iranianejahan.ir/Fa/News/1377944/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

کاخ ریاست جمهوری یمن مورد هدف قرار گرفت/ آغاز موج جدید حملات آمریکا به صنعا

آمریکا: این کشتی‌های ایران را هدف قرار می‌دهیم! / ادعای طراح تجمعات حجاب: در حمله اسرائیل به ایران چند نفر شهید شدند! / حمله به کاروان کمک‌های ایران در لبنان / ادعای فروش نقش‌های سریال پایتخت در تلویزیون!

عراقچی: تجاوز نظامی آمریکا به یمن و کشتار کودکان را محکوم می‌کنیم

روبیو ادعاهای ترامپ علیه ایران را تکرار کرد

عقب‌نشینی پهپاد آمریکا از حریم هوایی ایران

آغاز موج جدید حملات آمریکا به صنعا – آفتاب نو | اخبار ورزشی

معاون عملیات نداجا: آمادگی کامل نیروی دریایی ارتش برای حراست از منافع کشور/ به دنبال برقراری صلح و امنیت جمعی هستیم

کاخ ریاست جمهوری یمن مورد هدف قرار گرفت/ کاخ سفید:بهتر است ایران، ترامپ را جدی بگیرد/هشدار ایران به آمریکا

افشای محتوای اصلی نامه ترامپ توسط یک مقام آمریکایی

عقب‌نشینی پهپاد‌ جاسوسی آمریکا از حریم هوایی ایران/ کاخ ریاست جمهوری یمن مورد هدف قرار گرفت/هشدار ایران به آمریکا

عقب‌نشینی پهپاد‌ جاسوسی آمریکا از حریم هوایی ایران/ کاخ ریاست جمهوری یمن مورد هدف قرار گرفت/ آغاز موج جدید حملات آمریکا به صنعا

توسعه گردشگری دریایی در هرمزگان؛ گامی به سوی رونق اقتصادی و فرهنگی

نتانیاهو، ترامپ را متقاعد برای ورود به جنگ کرده است/ حمله به کشتی‌های ایران محتمل است

سند/ وزارت خارجه رژیم بعثی عراق هدف حمله موشکی ایران قرار گرفت

وزارت امور اقتصادی و دارایی یک اطلاعیه صادر کرد

تجاوز مجدد آمریکا به خاک یمن

فرار ناو آمریکایی پس از درگیری با نیرو‌های یمنی/ کاخ سفید:بهتر است ایران، ترامپ را جدی بگیرد/هشدار ایران به آمریکا

هشدار ایران به آمریکا: هر گونه اقدام تجاوزکارانه پیامد‌های وخیمی در پی خواهد داشت

هشدار ایران به آمریکا: هر گونه اقدام تجاوزکارانه پیامدهای وخیمی دارد

دولت آمریکا به دنبال «صلح از طریق قدرت» است

آغاز موج جدید حملات آمریکا به صنعا

در ازای چند میلیارد دلار ترامپ به عربستان خواهد رفت؟

پیام ‌تهدیدآمیز رژیم صهیونیستی علیه دولت عراق

پیام‌هایی درباره تصمیم اسرائیل برای حمله به عراق دریافت کرده‌ایم

ادعای ترامپ برای برقراری آتش‌بس 30 روزه در اوکراین

آخرین تحولات یمن/فرار ناو آمریکایی پس از درگیری با نیرو‌های یمنی

پیام جدید چپ‌ها به آمریکا پس از حمله به یمن/ در سیاست خارجی، حجاب و اینترنت حالا وقت انتخاب است!

فرار ناو آمریکایی پس از درگیری با نیرو‌های یمنی/ کاخ سفید:بهتر است ایران، ترامپ را جدی بگیرد

فرار ناو آمریکایی پس از درگیری با نیرو‌های یمنی/ کاخ سفید:بهتر است ایران، ترامپ را جدی بگیرد/درخواست ایران از شورای امنیت

هشدار ایران به آمریکا درباره عواقب وخیم هرگونه تجاوزگری

پنتاگون: علیه انصارالله از نیروی مرگبار شدید استفاده خواهد شد

ایروانی:شورای امنیت نباید دربرابر تحریکات آشکار مقامات آمریکا سکوت کند

عراقچی تجاوز نظامی آمریکا و انگلیس به یمن را محکوم کرد

عراق رسما ایران را کنار گذاشت

وزیر خارجه عراق: آمریکا از ما نخواسته روابط با ایران را قطع کنیم

گرامی‌مقدم: تولید در سال جاری به رشد مطلوبی نرسید

واکنش قالیباف به نامه ترامپ؛ انتفاع اقتصادی ما در برجام نباید «صدقه سری» باشد+فیلم

شاهکار وینچنزو ایتالیانو در بولونیا؛ روسوبلو بازهم سهمیه لیگ قهرمانان اروپا را می‌خواهد

جنجال جدید ایلان ماسک و یارانش| پول پاشی آمریکا برای دخالت در انتخابات هند را لو دادند!

ادعاهای بی‌اساس وزیر خارجه انگلیس علیه ایران

سخنگوی کاخ سفید: بهتر است ایران ترامپ را جدی بگیرد

کاخ‌سفید: پیام به ایران این است که ترامپ را جدی بگیرد!

مهربانی در آستانه نوروز؛ توزیع 1000 بسته معیشتی به همت خیرین و بنیاد گلستان / کمک به خانواده‌های نیازمند، تجلی همدلی در روزهای سخت اقتصادی

مهمترین کمک معیشتی به مردم ساخت مسکن است/ مجلس دوازدهم برای حل مسائل اقتصادی نقشه راه دارد

درخشش ستاره محبوب هواداران استقلال در اروپا ادامه دارد + عکس

پنتاگون: در یمن از نیروی کشنده بیش از حد استفاده خواهیم کرد | ایران سامانه‌های شناسایی و اطلاعاتی را در اختیار حوثی‌ها قرار داد

عکس/ هواپیماهای آمریکا به نزدیکی ایران رسیدند؟

الحوثی: ناو هواپیمابر آمریکایی را فراری دادیم

کاخ سفید:ایران ترامپ را جدی بگیرد

سخنران تندرویی که حکم عزل پزشکیان را داده کیست؟