ایرانیان جهان

آخرين مطالب

چالش‌های ایران و ترکیه در دوران پسا اسد خاورمیانه‌

چالش‌های ایران و ترکیه در دوران پسا اسد
  بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - ایران و ترکیه توانسته بودند در طول 13 سال بحران سوریه، روابط خود را مدیریت کنند و نگذارند دیدگاه متفاوت در مورد سوریه منجر به تنش در روابط دیرینه و همه جانبه شود بلکه در پرونده سوریه هم سازوکاری را برای همکاری ایجاد کردند که بدون دستاورد نبود. اکنون نیز دو کشور نباید اجازه دهند پرونده سوریه با همه اهمیتی که برای دو کشور دارد روابط دیرینه دو ملت را تیره سازد.
در هر دو کشور حتی قبل از سقوط دمشق جریاناتی بودند که دنبال دشمن تراشی بودند بعد سقوط اسد صدای این جریان بیشتر بازتاب می‌شود.
سقوط بشار اسد نتیجه یک عملیات نظامی نبود که بتوان گفت تمهیدات دراز مدتی برای آن صورت گرفته باشد. امکانات تحریر الشام و سایر گروه‌های مسلح در ادلب به اندازه فتح دمشق نبود آنها حداکثر می‌توانستند ادلب را حفظ کنند. فروپاشی نظام سوریه نتیجه ضربات بی سابقه امنیتی و اطلاعاتی به محور مقاومت بود که قبل از آن در لبنان منجر به ترور و حذف رهبران و فرماندهان حزب الله شده بود با این تفاوت که حزب الله بعد از این ضربات محبوبیت و مشروعیت خود را در لبنان و بویژه در بین هوادارانش حفظ کرده بود در حالی‌که در سوریه عدم محبوبیت نظام اسد و فقدان پایگاه مردمی حزب بعث، فروپاشی اطلاعاتی به‌سرعت منجر به سقوط نظام سیاسی شد. از اسد و ارتش بی آرمان سوریه توقع نمی رفت که تا پای جان مقاومت کنند لذا هنگامی که بشار احساس کرد کاملا در چتر اطلاعاتی موساد گرفتار شده و زمان حذفش فرارسیده فقط به نجات خود و خانواده‌اش اندیشید.
سقوط امنیتی بدون درگیری نظامی در کشوری که بیش از نیم قرن توسط یک خاندان و یک اقلیت اداره شده بود، نسبت به سقوط نظامی این امتیاز را داشت که فروپاشی نظام به فروپاشی کشور منجر نشد همچنین با کشتار و خونریزی و انتقام جویی کور همراه نبود.
سقوط امنیتی بدون درگیری نظامی در کشوری که بیش از نیم قرن توسط یک خاندان و یک اقلیت اداره شده بود، نسبت به سقوط نظامی این امتیاز را داشت که فروپاشی نظام به فروپاشی کشور منجر نشد همچنین با کشتار و خونریزی و انتقام جویی کور همراه نبود. با این حال سوریه تا تاسیس یک نظام جدید و رسیدن به ثبات، راه پیچیده ای در پیش دارد.
حملات نظامی اسرائیل به امکانات و زیر ساخت‌های دفاعی سوریه نخستین علامت بود که حفظ تمامیت ارضی و نظام‌سازی در سوریه کار آسانی نخواهد بود حاکمان جدید سوریه و متحد آنها چنانچه در مقابل نقض تمامیت ارضی سوریه سکوت کنند در کسب مشروعیت برای ایجاد یک نظام سیاسی قوی دچار مشکل خواهند شد و دیر یا زود باید نشان دهند که به اندازه بشار و پدرش قادر به متوقف کردن اسرائیل هستند. هیچ تردیدی نیست که اسراییل نسبت به همه همسایگانش طمع دارد و اگر مقاومتی نباشد تا مرزهای ترکیه پیش خواهد رفت. حزب الله با همه ضرباتی که متحمل شد توانست پیش‌روی زمینی اسراییل را متوقف کند. موضوع اشغالگری اسراییل تنها یکی از معضلات حاکمان جدید سوریه و ترکیه نخواهد بود، نحوه تعامل با گروه‌های کردی که از حمایت امریکا و اروپا برخوردارند و نحوه مشارکت دادن آنها در نظام سیاسی جدید معضل بزرگ دوم است. این گروه‌ها از منظر ترکیه تروریست هستند. آیا ترکیه ری‌برندینگ این گروه‌ها را خواهد پذیرفت یا وارد یک جنگ طولانی مدت با آنها می‌شود؟ هنوز زود است در این خصوص سخن قطعی بتوان گفت.
هیچ تردیدی نیست که اسراییل نسبت به همه همسایگانش طمع دارد و اگر مقاومتی نباشد تا مرزهای ترکیه پیش خواهد رفت. حزب الله با همه ضرباتی که متحمل شد توانست پیش‌روی زمینی اسراییل را متوقف کند.
مشکل سوم بازسازی اقتصادی سوریه است. شاید در ادلب، ترکیه قادر به حمایت مالی از متحدانش بود و می توانست بخشی از هزینه ها را برای کنترل موج مهاجرت به عهده اروپایی‌ها بیاندازد اما اکنون اپوزیسیون سابق باید کل سوریه را اداره کند. اقتصاد ترکیه در سال 2023 تورم بالای 80 درصد را تجربه کرده بود، با وجود برنامه های اصلاحی بعد از انتخابات 2023 و کاهش نرخ تورم به زیر 50 درصد هنوز تراز تجاری ترکیه منفی است و نمی ‌تواند به تنهایی به بازسازی اقتصادی سوریه کمک کند و نیازمند جذب کمک‌های عربی و بین المللی است. عرب ها و اروپایی ها هم برای شرکت در بازسازی سوریه شرایطی دارند، از جمله مشارکت دادن گروه‌های کردی در حاکمیت جدید. فراموش نکنیم که ترکیه در دو دهه اخیر با اروپا هم بر سر مسایل منطقه مدیترانه مشکلات زیادی داشته است.
کسانی که تحلیل می‌کردند که طوفان الاقصی منجر به تحولات بزرگ و تغییر نظم سیاسی جدیدی در منطقه خواهد شد شاید چند ماه پیش نمی‌ توانستند پیش بینی کنند که یکی از نتایج آن سقوط بشار اسد و دست بالای ترکیه در سوریه و باز شدن فضا و زمین سوریه برای اسراییل شود. هنوز زود است که بتوانیم در باره آرایش جدید صحنه خاورمیانه از جمله شامات با اطمینان سخنی بگوییم. ولی با وجود انتقادات و گلایه هایی که ایران و ترکیه در روزهای اخیر از یکدیگر داشته اند هنوز سوریه و حفظ تمامیت ارضی و ایجاد یک حاکمیت ملی قوی می‌تواند موضوع مذاکره و همکاری ایران و ترکیه باشد. بدون تردید کنترل خشم و اقدامات خودسرانه مسلحین و عدم کشتار و انتقام جویی کور و عدم تعرض به اماکن مذهبی یکی از نکات مثبتی بوده که در سایه روابط و تماس های دولت‌های ایران و ترکیه اتفاق افتاده است.
*سفیر سابق ایران در ترکیه
311311
کد خبر 1999226

لینک کوتاه:
https://www.iranianejahan.ir/Fa/News/1300779/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

اظهار نگرانی عضو ناتو از همکاری ایران و روسیه

اوکراین پس از پایان سال، گاز روسیه را به اروپا انتقال نخواهد داد

واکنش وینسیوس جونیور به عملکردش در فینال‌ها: بد نیست! / عکس

چین به دنبال فتح آسمان با هواپیمای مسافربری فراصوت

سنت شکنی بانک‌های چینی؛ خریداران خانه غافلگیر شدند/ نسخه دومین اقتصاد بزرگ جهان برای بازار مسکن چه بود؟

چین به‌دنبال بازگشت نمونه‌های مریخی به زمین تا سال 2031

ولادیمیر پوتین: اسد را هنوز ندیده‌ام

لاریجانی: وقتی آمریکا از توافق برجام خارج شد، باید این توافق را آویزان می‌کردیم | «شکم مردم را سیر کنید و بعد بگویید حجاب داشته باش»، همان راهبردی است که غربی‌ها دنبال آن هستند

چراغ سبز آمریکا به الجولانی

هجوم مهاجران غیرقانونی برای رسیدن از مکزیک به آمریکا + فیلم

جامعه پُرمسئله

زلنسکی: اوکراین پس از پایان سال، گاز روسیه را به اروپا انتقال نخواهد داد

شکار نظامی صهیونیست در شمال غزه توسط رزمندگان القسام

مسکو: حمله موشکی اوکراین به روستوف بی‌پاسخ نخواهد ماند

پیشنهاد انتصاب ایلان ماسک به عنوان رئیس مجلس نمایندگان

پیش‌بینی موسسه فیچ از نفت 70 دلاری

پیش فروش 6 محصول سایپا ویژه دی ماه 1403

یادمان شهدای سیستان و بلوچستان رونمایی شد

در حال حاضر صنعت بیمه به عنوان یک نهاد مالی مهم در بخش های اقتصادی می تواند تاثیرگذارترین و موثرترین نهادی باشد که توانایی حل بخشی از مشکلات کشور را دارد

حمله شفر به فرهاد مجیدی

مدرن‌ترین کشتارگاه صنعتی خاورمیانه در ری به بهره‌برداری می‌رسد

ریزش قیمت طلا: ارزش هر اونس به 2610 دلار رسید

آیت‌الله جوادی آملی: اگر در کشور اختلاسی نباشد مردم به قانون احترام می‌گذارند

تمسخر ورزشگاه توسط ستاره رئال مادرید

همکاری فزاینده روسیه با چند کشور یک خطر علیه اروپا می باشد

اولین توربین بادی دوقلوی جهان در چین راه‌اندازی شد/ تامین برق سالانه 30 هزار خانه

افزایش همکاری‌ها با چین در صنعت و محیط‌ زیست در دستور کار قرار دارد

رقیب چینی اینترنت استارلینک به میدان آمد

یلدا در افغانستان+ فیلم

پشتیبانی یونیسف از آموزش 5.5 میلیون کودک افغانستانی

اسرائیل به‌ هدف خود یعنی نابودی حماس رسید!

آیا اسرائیل به‌ اهداف خود، یعنی نابودی حماس رسیده‌ است؟

وزیر خارجه آمریکاهمچنان امیدوار به برقراری آتش بس در غزه

ترامپ به عنوان شخصیت سال فایننشیال تایمز انتخاب شد/ نشریه انگلیسی: بازگشت او فرصت بی نظیری برای چین، ایران و کره شمالی است

ائتلاف سه‌گانه برای استیلا بر شام

صله دیرهنگام سلطان‏ محمود

اردوغان اهداف آمریکا را در سطح منطقه پیاده می‌کند

تصاویری از شلیک موشک‌های هایپرسونیک یمنی به سمت اهداف صهیونیستی

رهبر انصارالله: نظامیان صهیونیست برای کشتار فلسطینیان مسابقه می‌دهند

ادعایی درباره فرمانده تحریرالشام؛ جولانی افسر موساد بود؟

پایین کشیدن پرچم رژیم صهیونیستی در ایرلند

چرا وقتی برق قطع می‌شود اینترنت نداریم؟

اول رشد اقتصادی، سپس بهبود وضعیت محیط زیست

عروسی به کوچه بورسی‌ها رسید؛ بازارساز ارزی وارد میدان می‌شود

واریز سود به بیش از 44 میلیون مشمول سهام عدالت خاتمه یافت

بیت کوین رایگان تنها با ثبت‌نام بدون قرعه کشی ( فرصت محدود )

قیمت گوشی‌ها امروز؛ پرفروش‌ترین گوشی چینی در ایران چند؟

عراق؛ نظامیان سوری را به کشورشان بازمی‌گرداند

عراق، نظامیان سوری را تحویل کشورشان داد

واکنش سعید محمد به گریه‌های پزشکیان برای همسر مرحومش