بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - تین نیوز | استفاده از فیلترهای هوای نانویی در خودروهای سنگین نه تنها مصرف سوخت و هزینه های تعمیرات را کاهش می دهد، بلکه سالانه میلیاردها تومان صرفه جویی اقتصادی برای کشور به ارمغان می آورد، کاهش چشمگیر آلودگی هوا و هزینه های درمانی ناشی از آن و جلوگیری از مرگ زودرس هزاران نفر در سال نیز از دیگر ثمرات استفاده از این فناوری است.
به گزارش تین نیوز به نقل از ایرنا، گزارش صنعتی با عنوان «مزایای اقتصادی استفاده از فناوری نانو در فیلتر هوای خودروهای سنگین» منتشر شده که در آن جزئیات جالب توجهی از مزیت های اقتصادی و اجتماعی استفاده از فیلترهای هوای در خودروهای سنگین درج شده است.
آمارهای تکان دهنده از حجم تردد خودروهای سنگین در ایران بر پایه آمارهای سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای، در سال 1400 بیش از 365 هزار دستگاه کامیون عمومی، 14 هزار اتوبوس عمومی و 24 هزار مینی بوس عمومی در جاده های کشور تردد کرده اند. این خودروها در مجموع بیش از 19.5 میلیون کیلومتر را طی کرده اند که معادل 475 بار سفر به دور کره زمین است! این حجم بالای تردد، نیاز به تعویض مکرر فیلترهای هوا را اجتناب ناپذیر می کند. برآوردها نشان می دهد در ده سال گذشته حدود 8.8 میلیون فیلتر هوا برای خودروهای سنگین کشور مصرف شده است.
فیلترهای نانویی؛ راهکاری برای کاهش هزینه ها و افزایش بهره وری فیلترهای هوای معمولی از الیاف میکرومتری ساخته می شوند که تنها قادر به جذب ذرات چند میکرونی هستند. اما فیلترهای نانویی با استفاده از نانوالیاف با قطر کمتر از 100 نانومتر، ذرات ریزتر از 0.3 میکرون (مانند دوده و ریزگردها) را نیز جذب می کنند.
این ویژگی دو مزیت کلیدی دارد که یکی، کاهش سایش قطعات موتور است به این معنی که جلوگیری از ورود ذرات ساینده به سیلندر و پیستون، طول عمر روغن موتور را تا 30 درصد افزایش داده و هزینه های تعمیرات را کاهش می دهد و مزیت دوم، کاهش آلودگی هوا است به این شکل که فیلترهای نانویی با جذب ذرات معلق خروجی از اگزوز، عملکرد کاتالیست را بهبود بخشیده و انتشار آلاینده ها را تا 40 درصد کم می کنند.
مقایسه اقتصادی فیلترهای نانویی و معمولی این گزارشی صنعتی، هزینه های استفاده از فیلترهای نانویی و معمولی را در یک بازه 10 ساله مقایسه کرده است. بر این اساس، قیمت فیلتر نانویی حدود 10 درصد گرانتر از فیلتر معمولی است و عمر مفید فیلتر نانویی 1.5 برابر بیشتر است.
با احتساب مسافت طی شده خودروهای سنگین، استفاده از فیلترهای نانویی به جای نمونه های معمولی، تعداد فیلترهای مصرفی را از 8.8 میلیون به 5.8 میلیون کاهش می دهد. این جایگزینی تنها در یک سال، 120 میلیارد تومان صرفه جویی مستقیم به همراه دارد. اگر این محاسبات را برای 10 سال در نظر بگیریم، رقم صرفه جویی به 1.08 تریلیارد تومان می رسد!
اثرات غیرمستقیم: محیط زیست و سلامت عمومی کاهش ذرات معلق خروجی از اگزوز خودروهای سنگین، تأثیر شگرفی بر کیفیت هوا به ویژه در کلانشهرها و مناطق صنعتی دارد. بر اساس پژوهش ها، آلودگی هوا سالانه جان 40 هزار ایرانی را می گیرد و هزینه های درمانی مرتبط با آن به 10 هزار میلیارد تومان می رسد. استفاده از فیلترهای نانویی با کاهش 20 درصدی این آلاینده ها، می تواند سالانه از مرگ زودرس هزاران نفر جلوگیری کند.
جمهوری اسلامی ایران با همت شرکت های دانش بنیان، گام های بلندی در تولید فیلترهای نانویی برداشته است. این شرکت ها نه تنها نیاز داخلی را برطرف کرده اند، بلکه به صادرات این محصولات به کشورهای همسایه نیز می پردازند.
چالش ها و راهکارها اگرچه فیلترهای نانویی مزایای قابل توجهی دارند، دو چالش اصلی پیشروی گسترش این فناوری است که اولین آن، نبود فرهنگ سازی است به طوری که بسیاری از رانندگان خودروهای سنگین از مزایای فیلترهای نانویی بی اطلاع هستند و دومین چالش، قیمت بالاتر فیلترهای نانویی است و همین تفاوت 10 درصدی قیمت، برخی را به استفاده از فیلترهای معمولی ترغیب می کند.
برای رفع این موانع، راهکارهایی مانند آموزش رانندگان، اعطای یارانه به فیلترهای نانویی و اجبار استانداردهای زیست محیطی پیشنهاد شده است.
استفاده از فناوری نانو در فیلترهای هوای خودروهای سنگین، تنها یک انتخاب اقتصادی نیست، بلکه گامی ضروری برای حفظ محیط زیست و سلامت جامعه است. با توجه به آمارهای ارائه شده، جایگزینی این فیلترها می تواند سالانه میلیاردها تومان صرفه جویی ملی ایجاد کند و ایران را به قطب فناوری های پاک در منطقه تبدیل سازد.