بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - به گزارش خبرنگار خبرگزاری مهر، در سال‌های اخیر حجم تجارت ایران و عراق به بیش از 10 میلیارد دلار و تبادل زائر و گردشگر نیز به حدود سالانه 9 میلیون نفر رسیده است، همچنین عراق در سال گذشته، چهارمین شریک تجاری و دومین مقصد صادراتی ایران بود.
بر همین اساس، عدم توجه به ظرفیت‌های راهبردی بلندمدت اقتصادی، فرصت‌های تقویت پیوند تجاری بین ایران و عراق را محدود کرده است، یک مشکل مهم در توسعه مبادلات ایران و عراق فقدان زیرساخت‌های ارتباطی مناسب به‌خصوص در حوزه مسیر ریلی میان دو کشور بوده است.
کارشناسان معتقدند در حالی که کشوری مانند ترکیه توانسته به پلی میان عراق و اروپا تبدیل شود.
ایران نیز باید تلاش مضاعفی را برای افزایش زیرساخت ترمینال‌های صادرات ریلی و جاده‌ای به عراق اختصاص دهد، از جمله اقدامات مهمی که برای رفع نواقص مذکور در دولت سیزدهم انجام شد پروژه اتصال راه‌آهن شلمچه - بصره بود که به نظر می‌رسد تکمیل این خط ریلی در دولت چهاردهم الزامی است.
گفتنی است، پروژه ریلی شلمچه - بصره از حدود 40 سال گذشته طراحی شده و عملیات اجرایی آن نیز از حدود 20 سال پیش آغاز شد، اما با وجود برخی چالش‌ها و موانع این طرح مهم تا دولت سیزدهم بر زمین ماند. تکمیل و بهره برداری از خط ریلی ریلی شلمچه - بصره به معنی توسعه روابط، ترانزیت مسافر و کالا میان ایران و عراق است.
اتصال ریلی شلمچه - بصره دارای آثار مهم و راهبردی است، ظرفیت جابجایی سالانه 3 میلیون نفر زائر، کمک به تحقق تجارت 30 میلیارد یورویی بین ایران و عراق، کاهش بار ترافیکی جاده‌ها، صرفه‌جویی در میزان سوخت و کاهش تصادفات، فراهم کردن امکان اتصال خط آهن ایران به سوریه و لبنان، اتصال کریدورهای بین‌المللی از طریق ایران به دریای مدیترانه و در نهایت دسترسی ایران به بازار کشورهای عربی و سواحل مدیترانه از جمله این آثار است.
همچنین اتصال خط آهن شلمچه - بصره شبکه راه آهن ایران را از طریق عراق به راه‌آهن سوریه و اردن متصل خواهد کرد، چنین امری علاوه بر کارکردهای تجاری می‌تواند در خدمت اهداف راهبردی و ژئوپولتیک قرار گیرد. در واقع متصل شدن شبکه راه‌آهن ایران به خط آهن عراق گام نخست در جهت دسترسی به دریای مدیترانه بشمار می‌رود.
در همین راستا، محسن پور سید آقایی مدیرعامل اسبق راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه طرف عراقی جدیتی برای تکمیل پروژه ریلی شلمچه - بصره ندارد، اظهار کرد: اگر خط ریلی شلمچه - بصره تکمیل شود، بسیار حائز اهمیت خواهد بود، زیرا خطوط ریلی ایران می‌تواند به خطوط ریلی عراق متصل شود. بر همین اساس موضوع جابه‌جایی کالا و مسافر در ایام خاص پررنگ می‌شود.
وی افزود: کشور عراق باید جدیتی برای احداث خط ریلی شلمچه - بصره داشته باشد، زیرا ایران بخش خرمشهر به شلمچه را طی سال‌های اخیر ساخته است. طرف عراقی اعلام کرده که اگر این خط ریلی برای ایران مهم است، اقدام به سرمایه‌گذاری، ساخت و تکمیل کند، اما با توجه به درآمد نفتی دولت عراق دلیلی وجود ندارد که ایران چنین اقدامی کند، زیرا از سوی دیگر عراق در حال سرمایه گذاری و توسعه خطوط ریلی خود در «بندر فاو» است.
عضو علمی دانشگاه علم و صنعت بیان کرد: حتی اگر ایران برای تکمیل خط ریلی شلمچه - بصره در کشور عراق سرمایه گذاری کند، زمانیکه دولت عراق همکاری ندارد، قطعاً در آینده هم همکاری ترانزیتی از این محور نخواهد داشت، البته به نظر می‌رسد، عدم تمایل دولت عراق برای همکاری در ساخت این خط ریلی به علت فشار کشورهای خارجی از جمله آمریکا باشد تا اجازه ندهند تا مراودات ایران و عراق توسعه یابد.
پور سید آقایی تاکید کرد: توسعه مبادلات تجاری از خط ریلی شلمچه - بصره به عزم و اراده کشورهای عراق و سوریه بستگی دارد، زیرا این خط ریلی قابلیت کریدور شرقی - غربی را دارد که از ایران به سمت عراق، از عراق به سمت «بندر لاذقیه» و «دریا مدیترانه» در سوریه حرکت کند، همچنین از سوی دیگر می‌تواند به ترکیه متصل شود.
وی با بیان اینکه ترانزیت به دو بخش اقتصادی و سیاسی تقسیم می‌شود، افزود: کشورهای مرتبط باید عزم سیاسی کافی برای استفاده از خط ریلی شلمچه - بصره داشته باشند.
به گزارش مهر، در رابطه با عراق یکی از مهم‌ترین پیشران‌ها پروژه اتصال شلمچه - بصره بود که در دولت سیزدهم طلسم آغاز عملیات اجرایی آن شکست و تاکنون پیشرفت قابل‌توجهی داشته است. این پروژه آثار راهبردی مهمی فراتر از ارتقا روابط تجاری و غیرتجاری با عراق می‌تواند در پی داشته باشد و می‌توان آن را گام نخست دسترسی ریلی به دریای مدیترانه قلمداد کرد که وزن ژئوپلیتیک ایران را در عرصه بین‌المللی ارتقا خواهد داد.
کد خبر 6375743