بزرگنمايي:

ایرانیان جهان - روزنامه سازندگی /متن پیش رو در سازندگی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
سخنان جدید رئیس قوه‌قضائیه درباره سرنوشت پرونده‌های مهم قضایی
هدا احمدی| محسنی‌اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه در دیدار با دانشجویان دانشگاه بوعلی‌سینا در همدان به موضوع حساس پرونده اکبر طبری پرداخت. این موضوع در جریان صحبت یکی از دانشجویان مطرح شد که به تبرئه اکبر طبری اشاره کرد. محسنی‌اژه‌ای با واکنش مستقیم به این موضوع، تاکید کرد که «طبری تبرئه نشده است». او همچنین به این نکته اشاره کرد که پرونده‌هایی که به مرور زمان شاخه به شاخه می‌شوند، موجب طولانی‌تر شدن روند رسیدگی می‌شوند و این امر می‌تواند به تعویق عدالت منجر شود.
رئیس قوه قضائیه بر لزوم بیان صحبت‌ها به شکل مستند و مستدل تاکید و اظهار کرد که «انتقادات باید براساس ادبیاتی مطرح شوند که مشکلات را برطرف کند، نه آنکه تنها برای القای تصویر خاصی از وضعیت موجود باشد». این بیان نشان می‌دهد که انتقادها و نظرات عمومی باید در چارچوب حقایق و اسناد قانونی صورت گیرد تا ضمن رعایت موازین به حل مسائل کمک کنند.
سابقه پرونده اکبر طبری
اکبر طبری، یکی از شخصیت‌های شناخته شده دوران پس از انقلاب اسلامی در سال‌های اخیر به دلیل اتهامات مختلفی که علیه او مطرح شده در مرکز توجه قرار گرفته است. اتهاماتی ازجمله فساد اداری، اختلاس و سوءاستفاده از اموال عمومی موجب شده که پرونده او در دادگاه‌های مختلفی مورد بررسی قرار گیرد. با این حال پرونده طبری به دلیل حجم بالای شواهد و شاخه‌های متعددی که در طول زمان به آن اضافه شده همچنان در دست رسیدگی قرار دارد. این موضوع نشان می‌دهد که پیچیدگی‌های حقوقی و قضایی می‌توانند به تعویق رسیدگی به پرونده‌ها منجر شوند.
پرونده کرسنت و سوالات رئیس قوه قضائیه از دانشجویان
در ادامه دیدار با دانشجویان، حجت‌الاسلام محسنی‌اژه‌ای به مساله پرونده موسوم به کرسنت پرداخت و اعلام کرد که «آن افرادی که از دستگاه‌های نظارتی به‌ عنوان متهم به قوه قضائیه معرفی شدند، محاکمه شدند». این اظهارات در پاسخ به نگرانی‌هایی بود که دانشجویان در مورد عملکرد دستگاه قضایی در این پرونده مطرح کرده بودند.
رئیس قوه قضائیه با اشاره به دوره مسئولیت شهید رئیسی در قوه قضائیه، سوالی از دانشجویان مطرح کرد و گفت: «شما دغدغه‌مند می‌گویید که شهید رئیسی در دوره مسئولیت خود عملکرد مطلوبی داشت؛ از سویی دیگر در مورد پرونده کرسنت مطالبی را مطرح می‌کنید؛ خب سوال من از شما آن است که مگر پرونده مزبور در دوره شهید رئیسی نیز در دستگاه قضایی مطرح نبود؟ چرا در آن دوره به نتیجه نرسید؟» این سوالات نشان می‌دهد که محسنی‌اژه‌ای به دنبال روشن‌سازی این است که بسیاری از پرونده‌های مهم و پیچیده به دلیل طولانی‌ بودن روند رسیدگی و حجم بالای شواهد، ممکن است در دوره‌های مختلف مدیریت قوه قضائیه به نتیجه نرسند.
او همچنین به پرونده موسوم به دبش اشاره و تاکید کرد که «در پرونده مزبور در قبال هر فرد به هر میزان که جرمش ثابت شد، مجازات قانونی اِعمال شد». این بیان نشان می‌دهد که قوه قضائیه معتقد است در تمام پرونده‌ها، به طور عادلانه و براساس شواهد موجود، اقدام به رسیدگی و اجرای قانون کرده است.
‏حمایت از دادگاه‌های علنی و اهمیت آن در چارچوب قانون
در بخش دیگری از سخنان خود، اژه‌ای به موضوع دادگاه‌های علنی پرداخت و اعلام کرد که «من از طرفداران پروپاقرص برگزاری دادگاه‌های علنی و انتشار مفاد دادگاه‌ها در چارچوب موازین مندرج در قانون اساسی هستم». این اظهارات نشان می‌دهد که رئیس قوه قضائیه به اهمیت شفافیت و دسترسی عمومی به مفاد دادگاه‌ها اعتقاد دارد.
او تاکید کرد که «اعتقاد دارم که در رابطه با همه جرائم، چه مفاسد اقتصادی و چه جرائم امنیتی تا آنجا که قانون اساسی استثنا نکرده، می‌توان دادگاه‌ها را علنی برگزار کرد و این امر بازدارندگی قابل توجهی دارد و بازدارندگی این امر حتی از مجازات‌های شدید نیز بیشتر است». این بیان نشان می‌دهد که برگزاری دادگاه‌های علنی می‌تواند، نقش مهمی در افزایش شفافیت و کاهش میزان جرایم ایفا کند.
با این حال، محسنی‌اژه‌ای به محدودیت‌های قانونی اشاره کرد و گفت: «در این زمینه باید توجه داشت که قانون موجود اجازه انتشار بسیاری از دادگاه‌های علنی را هم نمی‌دهد». او افزود: «به هر ترتیب، من به‌ عنوان رئیس قوه قضائیه تاکنون با کلیه‌ درخواست‌های واصله از ناحیه دادستان کل برای انتشار مفاد دادگاه‌ها موافقت کرده‌ام». این اظهارات نشان می‌دهد که قوه قضائیه در چارچوب قوانین موجود، تلاش می‌کند تا بیشترین شفافیت را در دادگاه‌ها ایجاد کند.
‏اهمیت برگزاری دادگاه علنی
دادگاه‌های علنی به ‌عنوان یکی از ابزارهای اصلی برای افزایش شفافیت و اعتماد عمومی به سیستم قضایی شناخته می‌شوند. این نوع دادگاه‌ها نه ‌تنها به مردم اجازه می‌دهند تا از نحوه رسیدگی به پرونده‌ها مطلع شوند بلکه می‌تواند به‌ عنوان یک ابزار بازدارنده برای پیشگیری از ارتکاب جرائم عمل کند. با این حال، برگزاری دادگاه‌های علنی باید در چارچوب قوانین و مقررات موجود صورت گیرد تا حقوق افراد و محرمانگی اطلاعات ضروری نیز رعایت شود. قوه قضائیه با تاکید بر این اصل، نشان می‌دهد که به دنبال ایجاد تعادل بین شفافیت و رعایت موازین قانونی است.
محسنی‌اژه‌ای اظهار کرد: یکی از دانشجویان گفت که عده‌ای با چهره انقلابی به صورت انقلاب خاک می‌پاشند؛ در این زمینه باید بگویم که ضرورت دارد با همگان بدون تبعیض برخورد شود؛ فردی که در قبال دیگران فحاشی می‌کند و ادبیات نامناسب به کار می‌برد نباید توقع داشته باشد که مورد برخورد قانونی قرار نگیرد؛ در این زمینه خود افراد باید بیشتر رعایت کنند. رئیس قوه قضائیه گفت: ما می‌خواهیم هم آزادی‌های مشروع در جامعه حکمفرما باشد و هم امنیت روانی جامعه مخدوش نشود. قطعاً با کسانی که مبادرت به انتشار شایعات و مطالب ناصواب می‌کنند و از این طریق امنیت روانی جامعه را مخدوش می‌کنند، برخورد قانونی و قاطع به عمل خواهد آمد و و مقامات قضایی ذی‌ربط این موضوع را به دقت رصد می‌کنند. البته در اینجا باید توجه داشت که نمی‌توانیم همه این قبیل افراد که ناامنی روانی ایجاد می‌کنند را به زندان ارجاع دهیم؛ برخی از این افراد با تذکر و احضار و یا اعمال مجازات‌های کوچک، اقدام ناصواب خود را اصلاح می‌کنند و متنبه می‌شوند؛ اما کسانی که مکرراً به ناامن کردن روانی جامعه مبادرت می‌ورزند قطعاً با برخورد قاطعانه و قانونی مواجه می‌شوند.
رئیس قوه قضائیه بیان کرد: برخی می‌گویند که قوه قضائیه در برخورد با مجرمین تبعیض قائل می‌شود؛ این حرف درست و صوابی نیست؛ باید میان تخلف و جرم تفکیک قائل شد. قوه قضائیه نمی‌تواند به مواردی که طبق قانون در زمره تخلفات است ورود قضایی داشته باشد؛ البته سازمان بازرسی ما مجوز ورود به تخلفات و پیگیری آنها را دارد. رئیس دستگاه قضا گفت: دفاع من از قوه قضائیه به معنای تایید همه احکام قضایی صادره نیست؛ من خود ممکن است معترض برخی از احکام صادره باشم و در مواردی نیز در قبال آنها ماده 477 را اعمال می‌کنم؛ در اینجا باید توجه داشت که در برخی از پرونده‌ها به سبب فقدان ادله‌ مشهود و مستند، قاضی مبتنی بر علم خود، حکم صادر می‌کند لذا شاهد هستیم که برخی احکام دادگاه‌های بدوی در مراجع بالاتر نقض می‌شوند.
در مجموع محسنی‌اژه‌ای در دانشگاه بوعلی‌سینا به موضوعات حساسی ازجمله پرونده اکبر طبری، پرونده کرسنت و اهمیت دادگاه‌های علنی پرداخت. این اظهارات نشان می‌دهد که قوه قضائیه در تلاش است تا ضمن رعایت موازین قانونی به شفافیت و عدالت در فضای قضایی کشور دست یابد. از سوی دیگر، محسنی‌اژه‌ای با اشاره به لزوم بیان مستدل انتقادات و اهمیت شفافیت، تاکید کرد که رسیدگی به پرونده‌های مهم و پیچیده نیازمند زمان و دقت است و نباید تحت تاثیر فشارهای عمومی قرار گیرد.
بازار